ابزار انگاری تروریسم در سیاست خارجی آمریکا

معیارهای متناقض ایالات متحده موجب شده است گروه های تروریستی به ویژه «داعش» به عنوان ابزار سیاست خارجی مورد استفاده قرار گیرند؛ کاخ سفید اقدامات گوناگونی را برای ایجاد، حمایت و موفقیت این گروه ها انجام دهد.

ماجرای طراحی و ایجاد گروه های افراطی تروریستی در خاورمیانه از جمله داعش داستانی پیچیده در سیاست خارجی آمریکا است.
در واقعیت حمایت های مستقیم و غیرمستقیم کاخ سفید از این گروه ها به صورت رسمی، نخستین بار از سوی «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری کنونی آمریکا در دوره رقابت های انتخاباتی فاش شد. کارزار انتخاباتی وی که با «هیلاری کلینتون» وزیر امور خارجه پیشین آمریکا رقابت سختی داشت و ترامپ، کلینتون را متهم کرد که داعش و گروه های تروریستی دیگر خاورمیانه، ساخته و پرداخته سیاست خارجی هستند که خانم وزیر مجری آن بود.
از سوی دیگر کلینتون هم در کتاب خاطرات خود عنوان داشت که در دوره وزارت برای ایجاد این گروه و جلب حمایت کشورها مجبور به انجام بیش از 100 سفر دیپلماتیک شده بود.
جالب اینجاست که حمایت های مادی و معنوی کاخ سفید از گروه تروریستی داعش تنها به پیدایش اولیه و بهره برداری از آن محدود نبوده است. سران واشنگتن حتی تا آخرین روزهای عمر و حضور داعش در سوریه از تلاش برای حفظ آن ها فروگذار نکردند و با انواع ترفندها سعی کردند آن ها را نجات دهند.

** برنامه ارتش آمریکا برای نجات تروریست ها
چندی قبل بود که رسانه ها به موضوع دردسرآفرینی های واشنگتن در راه صلح در سوریه پرداختند. از آنجاکه آمریکا احساس می کند از دستاوردهای مثبت ناشی از پایان جنگ خونین در سوریه بی نصیب مانده است در راه ایجاد صلح مانع آفرینی می کند. مسکو برای مقابله با این خط مشی کاخ سفید، تهدید کرد معامله های مخفیانه آمریکا با داعش را افشا می کند. تارنمای آسیا تایمز در همین ارتباط نوشت حتی مقام های روسیه پا را یک قدم فراتر نهادند و عنوان داشتند که این موضوع را در سازمان ملل متحد مطرح خواهد کرد.
شبکه خبری سی.ان.ان هم چنین خبر داد که وزیر دفاع روسیه حدود 10 روز پیش از آزادی شهر بوکمال سوریه اعلام کرد ایالات متحده مانع انجام حملات هوایی مسکو علیه تروریست ها در این شهر می شود تا راه را برای فرار آن ها فراهم کند.
خبرگزاری روسی راشا تودی نیز در این زمینه نوشت: روسیه آمریکا را متهم کرده است که نه تنها از انجام حملات هوایی علیه داعش خودداری می کند، بلکه ارتش آمریکا برای جنگنده های روسی هم مشکلاتی را ایجاد می کند. این امر در حالی است که روسیه برای هماهنگی اقدامات خود با ارتش آمریکا، از آن ها درخواست کرده بود تا برخی مواضع تروریست ها را مورد هدف قرار دهند. این تقاضا هم از سوی ارتش ایالات متحده رد شد.
البته تارنمای شبکه تلویزیونی سی.ان.ان در گزارشی مدعی شد مدارک و شواهد روسیه ساختگی و غیرواقعی هستند. این گزارش نوشت: مدارکی که وزیر دفاع روسیه آن ها را غیرقابل انکار می داند مجموعه ای از عکس های ساختگی هستند.
با وجود این تکذیب، استانداردهای دوگانه ایالات متحده در زمینه تروریست ها به حدی غلیظ شده که انتقاد متحدان کاخ سفید را نیز به همراه داشته است. خبرگزاری «فرانس پرس» نوشت هفته گذشته «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهوری ترکیه ایالات متحده را متهم کرد که از داعش پشتیبانی مالی می کند و با این کار به ترکیه خیانت کرده است. آمریکا به صدها تن از تروریست های مسلح در رقه سوریه اجازه فرار داد.
برخی رانندگان کامیون ها در گفت وگو با بی.بی.سی عنوان کردند که به آن ها هزاران دلار داده شد تا به صورت پنهانی پیکارجویان مسلح را به همراه صدها تن از تسلیحات و مهمات را از رقه خارج کنند.
اردوغان در این زمینه گفت: این مایه ناراحتی عمیق ما است که آمریکا از زمان آغاز بحران در سوریه تا حد زیادی به قول های خود عمل نکرده است.
راشا تودی هم نوشت: این نخستین بار نیست که اردوغان واشنگتن را به حمایت از تروریست ها متهم می کند. در ماه دسامبر گذشته نیز رئیس جمهوری ترکیه مدعی شد که مدارک معتبری در اختیار دارد که نشان می دهد آمریکا از داعش و کردهای مخالف دولت ترکیه حمایت می کند.

**کاخ سفید و ابزار انگاری تروریسم
تحللیگران مسائل بین المللی سیاست های ایالات متحده در قبال گروه های تروریستی را چندگانه و با معیارهایی متعارض می دانند. خط مشی های آمریکا از این گروه ها برای پیشبرد اهداف سیاست خارجی خود استفاده می کند. کاخ سفید پس از مدتی در صورت رسیدن به اهداف یا از دست رفتن کارآمدی این گروه ها، آن ها را نابود می سازد یا به شکل دیگری از آن استفاده می کند.
تارنمای تحلیل خبری «گلوبال» ریسرچ اعتقاد دارد: داعش هم تاحدی زیادی همچون گروه القاعده، ساخته دست ایالات متحده است. این گروه به عنوان ابزار ترور طرحی شد تا کشورهای نفت خیز خاورمیانه را از هم دور سازد و با قدرت روبه رشد ایران در منطقه مقابله کند.
به نوشته این تحلیل، در دوره جنگ سرد توجه آمریکا به مسلمانان جلب شد و از آن ها برای مقابله با شوروی به ویژه در افغانستان بهره برداری کرد. ژنرال «ویلیام اودوم» مدیر آژانس امنیت ملی آمریکا در دوره رونالد ریگان گفته است که ایالات متحده مدت ها است که از تروریسم به عنوان ابزار سیاست خارجی خود استفاده می کند.
این گزارش رابطه آمریکا و القاعده را عشق و نفرت توصیف کرد و نوشت تازمانی که القاعده منافع آمریکا را تامین می کرد آن دو با یکدیگر نزدیک بودند؛ در دوره کنونی نیز داعش به عنوان اسلحه کاخ سفید مورد بهره برداری قرار گرفت.
بنا بر این تحلیل سیاست خارجی آمریکا در خاورمیانه بر پایه دو محور نفت و رژیم صهیونیستی طراحی و اجرا می شود. داعش قرار بود نه تنها به عنوان ابزار ترور آمریکا در سوریه عمل کند بلکه باید به عنوان اهرم فشار بر ایران به کار می رفت.
موسسه انتشاراتی Routledge هم کتابی را در مورد منازعه و تروریسم با عنوان «چگونه کشورها از پیکارجویان جهادی خارجی بهره برداری می کنند» منتشر کرد و در آن از حمایت برخی متحدان نزدیک آمریکا از گروه های تروریستی در سال 2016 پرده برداشت. این کشورها درحالی از داعش و القاعده حمایت های گسترده مالی و تجهیزاتی به عمل آورده اند که در ائتلاف به اصطلاح علیه ترور (war on terror) با آمریکا همکاری نزدیک دارند.
در بخشی از این کتاب آمده است: تعدادی از متحدان آمریکا به شهروندان خود اجازه داده اند تا پول و نیروی داوطلب را به جبهه های جنگ در سوریه ارسال کنند و بر پیچیدگی اوضاع بیافزایند. هنگامی که داعش در سوریه اعلام موجودیت کرد ترکیه که از متحدان آمریکا بود به امید سرنگونی حکومت بشار اسد، ارسال کمک های لجستیک و نیرو به داخل سوریه را تسهیل کرد. بدون کمک های آنکارا، داعش بسیار ضعیف تر و شکست آن آسان تر بود.
دو سال قبل هم سندی از سوی پنتاگون از حالت محرمانه خارج شد که نشان می داد از سال 2012 واشنگتن از خط مشی های متحدان خود در قبال این گروه های تندرو آگاهی داشت. این سند حتی اثبات می کند که آمریکا راهبرد آن ها برای پایه گذاری و تقویت داعش را مورد تایید قرار داده بود.