طلا یا مس؟ بررسی سهم شرکت ملی مس ایران

ملی مس ایران با فرض دلار ۳ هزار و ۸۵۰ تومانی برای نیمه دوم سال جاری سود هر سهم را بسیار پایین‌تر از واقعیت پیش‌بینی کرده و قاطعانه می‌توان گفت این شرکت پتانسیل سودسازی بیشتری دارد.

شرکت ملی مس ایران با سرمایه ۶ تریلیون تومانی و ارزش بازار ۱۲ تریلیون و ۶۳۶ میلیارد تومانی از جمله بزرگ‌ترین شرکت‌های بورس ایران است. نسبت P به E فملی ۷٫۷۴ و نسبت P به E گروه فلزات اساسی ۶٫۴۶ واحد است.

اگرچه در ماه اخیر قیمت هر تن مس LME به واسطه اعتصاب تولیدکنندگان اصلی مس جهان -شیلی و پرو- و همزمان کاهش چشمگیر موجودی انبار مس LME به بالای ۷ هزار دلار رسید اما در هفته گذشته مجددا به کانال ۶ هزار دلاری بازگشت و در حال حاضر در سطوح قیمتی ۶ هزار و ۶۰۰ دلار معامله می‌شود.

ترکیب سهام‌داران عمده

اعضای هیات مدیره

بررسی وضعیت فروش شرکت

کاتد مس، کنسانتره مس، مفتول، بیلت، اسلب، ته پاتیل، کنسانتره مولیبدن، کنسانتره طلا و نقره، اکسید مولیبدن، سنگ سولفور و اسید سولفوریک محصولات تولیدی ملی مس ایران را تشکیل می‌دهند.

دو محصول اصلی تولیدی ملی مس ایران، کنسانتره مس و کاتد هستند که مجموعا ۸۰ درصد کل مبلغ فروش شرکت را تشکیل می‌‍‌‌دهند. شرکت در ۸ماهه ابتدایی سال جاری ۳۴۲ هزار تن کنسانتره و ۷۲ هزار تن کاتد فروخته است که به ترتیب ۶۷ و ۴۵ درصد بودجه پیش‌بینی‌شده شرکت را در گزارش پیش‌بینی ۶ ماهه پوشش داده‌اند.

بر این اساس مشاهده می‌شود که شرکت در تحقق پیش‌بینی فروش کنسانتره عملکرد موفقی داشته در حالی که این موضوع برای کاتد صدق نمی‌کند. علت این موضوع به بالاتر بودن حاشیه سود کنسانتره نسبت به کاتد برمی‌گردد و شرکت ترجیح داده بجای ایجاد ارزش افزوده بیشتر در زنجیره تولید، محصولش را صادر نماید تا سودآوری بیشتری نصیبش شود.

نکته قابل توجه بعدی تغییرات مقدار فروش در گزارش پیش‌بینی ۶ ماهه نسبت به اولین پیش‌بینی و پیش‌بینی ۳ ماهه شرکت است.

شرکت در گزارش اولین بودجه و بودجه ۳ ماهه پیش‌بینی کرده بود مقدار فروش کنسانتره در سال ۹۶ به میزان ۳۶۰ هزار تن باشد در صورتی که در پیش‌بینی ۶ماهه میزان آن را ۴۲ درصد افزایش داده و به بیش از ۵۱۱ هزار تن رسانیده است. این در حالی است که شرکت پیش‌بینی خود در مورد فروش کاتد مس را با اندکی تغییر کمتر اعلام کرده و از ۱۶۵ هزار تن به ۱۶۱ هزار تن رسانیده است.

جدول مقایسه‌ای عملکرد فروش با بودجه

واحد: تن

نرخ مس در سال جاری دستخوش نوسانات زیادی شده و افت‌وخیزهای فراوانی داشته است. بر این اساس فملی نیز تحت تاثیر نرخ‌های جهانی در هر پیش‌بینی بودجه، نرخی متفاوت را اعلام کرده است. آخرین نرخ‌های فملی که در گزارش بودجه ۶ماهه این شرکت نمایش داده شده‌اند نشان از قیمت ۴۵ میلیون و ۸۸۷ هزار ریال در هر تن کنسانتره مس و ۲۳۷ میلیون و ۳۶۰ هزار ریال در هر تن کاتد مس دارد.

نرخ کنسانتره و کاتد در گزارش بودجه ۶ ماهه نسبت به گزارش اولین بودجه به ترتیب ۲۶ و ۲۰ درصد و نسبت به بودجه ۳ ماهه ۱۱ و ۱۳ درصد رشد یافته است. با این حال نرخ‌های این دو محصول حتی نسبت به پیش‌بینی ۶ ماهه نیز بالاتر رفته است.

متوسط قیمت هر تن کنسانتره و کاتد مس در دوره ۸ماهه ابتدایی سال ۹۶ نسبت به گزارش بودجه ۶ماهه شرکت به ترتیب ۱۶ و ۳ درصد رشد داشته و آخرین نرخ فروش این شرکت (آبان ماه) نشان از رشد ۴۱ و ۲۰ درصدی نسبت به پیش‌بینی ۶ ماهه در دو محصول یادشده دارد.

جدول مقایسه‌ای قیمت فروش با بودجه

واحد: ریال

با تفاسیر بالا کل مبلغ فروش ۸ماهه شرکت ملی مس ایران در دوره ۸ماهه ابتدایی سال جاری ۴ تریلیون و ۶۳۱ میلیارد و ۵۵ میلیون تومان بوده که ۵۸ درصد بودجه ۶ماهه شرکت را پوشش می‌دهد. بیشترین میزان تحقق فروش ریالی شرکت نسبت به آخرین بودجه از محل فروش کنسانتره مس حاصل شده که مبلغ آن یک تریلیون و ۸۱۳ میلیارد و ۴۱۴ میلیون تومان و درصد پوشش آن ۷۷ درصد است.

جدول مقایسه‌ای عملکرد مبلغ فروش با بودجه

واحد: میلیون ریال

واحد: میلیون ریال

متوسط مبلغ فروش کنسانتره مس فملی در ۵ سال اخیر ۸۶۴ میلیارد تومان است در حالی که در سال ۹۵ به یک تریلیون و ۹۰۸ میلیارد تومان و در ۸ماهه اول سال ۹۶ به یک تریلیون و ۸۱۳ میلیارد تومان رسیده است.

اما متوسط مبلغ فروش کاتد مس در ۵ سال اخیر ۲ تریلیون و ۷۱۳ میلیارد تومان بوده که در ۸ماهه ابتدایی سال جاری به یک تریلیون و ۷۷۳ میلیارد تومان تقلیل یافته است. شاید ذکر است در سال ۹۵ مبلغ فروش شرکت از محل کاتد ۳ تریلیون و ۷۱۳ میلیارد تومان بوده است.

نگاهی به نسبت‌های مالی شرکت

یکی از روش‌های مهم تحلیل وضعیت مالی یک شرکت بررسی نسبت‌های مالی است. این نسبت‌ها رابطه میان اقلام عمده صورت‌های مالی شرکت را نشان می‌دهند و واقعیت‌های مهمی در مورد عملیات و وضعیت مالی شرکت را بیان می‌دارند.
نسبت‌های سودآوری

نسبت‌های سودآوری میزان موفقیت شرکت در سودآوری و نحوه تامین این سود از محل‌های مختلف (درآمد، فروش و سرمایه‌گذاری) را نشان می‌دهند.

نسبت‌های نقدینگی

نسبت‌های نقدینگی توانایی شرکت را در مورد پرداخت بدهی‌های کوتاه‌مدت اندازه‌گیری می‌کنند.

نسبت‌های فعالیت

نسبت‌های فعالیت (کارایی) میزان کارایی شرکت در کاربرد منابعش را تجزیه و تحلیل می‌کنند. این نسبت‌ها مربوط به مقایسه بین میزان فروش و سرمایه‌گذاری در دارایی‌های مختلف شرکت است.

نسبت‌های اهرمی

نسبت‌های اهرمی نشان می‌دهند که شرکت تا چه حد نیازهای مالی خود را از طریق منابع دیگران تامین کرده است. به عبارت دیگر این نسبت‌ها تامین نیازهای مالی از طریق ایجاد بدهی را نشان می‌دهند.

تعاریف نسبت‌ها نسبت بدهی از تقسیم جمع بدهی‌ها به جمع دارایی‌ها به دست می‌آید. معمولا تسهیلات‌دهندگان نسبت بدهی پایین را ترجیح می‌دهند. نسبت بدهی بالا نشان می‌دهد که شرکت برای تامین منابع مورد نیاز از تسهیلات زیادی استفاده کرده است.
نسبت هزینه‌های مالی به سود خالص نشان می‌دهد هزینه‌های مالی شرکت چه درصدی از سود خالص شرکت هستند.
نسبت هزینه‌های مالی به سود عملیاتی نشان می‌دهد هزینه‌های مالی شرکت چه درصدی از سود عملیاتی شرکت هستند.

فملی در آخرین گزارش پیش‌بینی نرخ هر تن کاتد مس LME را ۶ هزار و ۲۰۰ دلار و نرخ فروش هر تن کنسانتره صادراتی را یک هزار و ۲۰۴ دلار دیده است. شایان ذکر است این شرکت نرخ تسعیر دلار را با وجود رشد پرشتاب نیمه دوم سال ۳ هزار و ۸۵۰ تومان پیش‌بینی کرده است. این در حالی است که در محتاطانه‌ترین حالت ممکن نرخ دلار در نیمه دوم سال زیر ۴ هزار تومان نخواهد بود.

از طرفی نرخ هر تن مس در حال حاضر ۶ هزار و ۶۰۰ دلار است و میانگین آن در ۶ماهه ابتدایی سال با دلار ۳ هزار و ۸۵۰ تومانی حدود ۶ هزار و ۲۰۰ دلار بوده است.

ملی مس ایران با مفروضات ذکر شده سود هر سهم را در سال جاری پس از کسر مالیات ۲۷ تومان پیش‌بینی کرده است که با در نظر گرفتن نرخ دلار بسیار پایین پیش‌بینی شده قاطعانه می‌توان گفت این شرکت جای رشد بیشتری خواهد داشت.