طالبان در ایران؛ چرا دشمن خطرناک راهی تهران شده است؟
اعلام خبر حضور هیاتی از طالبان در تهران روند جدیدی را در نقش منطقه ای ایران و حضور فعال آن در مناسبات منطقه ای و بین المللی ایجاد کرده است.
به گزارش نامه نیوز، اعلام خبر حضور هیاتی از طالبان در تهران روند جدیدی را در نقش منطقه ای ایران و حضور فعال آن در مناسبات منطقه ای و بین المللی ایجاد کرده است.
بعد از سفر علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران به افغانستان و دیدارهایی که در این کشور داشت و اخبار آن در رسانهها منتشر شد، دیروز هیاتی از طالبان به تهران سفر کرده است. در این سفر نمایندگان طالبان مذاکرات مفصلی را با معاون سیاسی وزارت امور خارجه، در محل وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران انجام دادند. هیات ایرانی به ریاست سید عباس عراقچی، معاون سیاسی وزارت امور خارجه با هیات اعزامی طالبان گفتگو کرد و مذاکرات مبسوطی در خصوص مسائل جاری افغانستان صورت گرفته است.
در این باره سخنگوی وزارت امورخارجه در توضیح دلایل انجام این مذاکرات و اطلاع کابل از انجام آن گفت: «با توجه به اینکه بیش از ۵۰ درصد از اراضی و سرزمینهای افغانستان تحت تسلط طالبان است و با توجه به ناامنی، بیثباتی و مشکلات جاری در افغانستان، با اظهار تمایل جمهوری اسلامی ایران و مطرح کردن آن با دولت ریاست جمهوری افغانستان، اشرف غنی، مقرر شد جمهوری اسلامی ایران با اطلاع و توافق دولت مرکزی با طالبان گفتگوهایی داشتهباشد.»
گفته می شود هدف اصلی این مذاکرات یافتن راهکار و یا زمینهسازی و تسهیل کمک و مساعدت به گفتگوهای میان گروههای افغانی و دولت این کشور برای پیشبرد روند صلح در افغانستان است. جمهوری اسلامی ایران به دلیل مرزهای طولانی با افغانستان و پیشینه و اشتراکات تاریخی و فرهنگی میان دو کشور و نقش آوری کشورمان در پیگیری صلح، ثبات و امنیت در منطقه، بعد از مذاکراتی که با دولت افغانستان انجام داد، برای ورود به این پرونده اظهار علاقه کرد. جمهوری اسلامی ایران علاقمند است از این طریق بتواند نقش بیشتری در ایجاد ثبات و امنیت در افغانستان بازی کند.
طالبان چه اهدافی را دنبال می کند
شناخت رفتار شناسی طالبان در حال حاضر نیازمند بررسی تحولات مرتبط با این گروه از زمان شکل گیری آن و تحولات افغانستان در دوره حضور شوروی سابق در این کشور تا به قدرت رسیدن آنها و در نهایت ضعیف شدن و بازسازی قدرت آنها ست. این گروه مسیر طولانی طی کرده و در نهایت با تعدیل ها و انشعابهایی در حال حاضر طیفهای خاصی را تشکیل می دهند. طالبان با تسلط بر نیمی از افغانستان، نیاز به گفت و گو و مذاکره با دولت افغانستان و همچنین بازیگران منطقه ای چون ایران را اجتناب ناپذیر می کند. در این شرایط این گروه نیز به دنبال گسترش روابط خود با دیگران بازیگران منطقه ای هستند.
مذاکرات ایران با طالبان در حالی انجام میشود که هفته گذشته، مذاکرات نمایندگان گروه طالبان و آمریکا در ابوظبی انجام شد. در این مذاکرات سه روزه نمایندگانی از دفتر سیاسی طالبان در قطر، نمایندگانی از شاخههای نظامی این گروه، نمایندگان آمریکا و نمایندگانی از کشورهای پاکستان، عربستان و امارات شرکت داشتند.
هر چند دولت افغانستان هم در این مذاکرات نمایندگان خود را فرستاده بود اما طالبان با انتشار چند اطلاعیه تاکید کرد که حاضر نیستند با هیات دولت افغانستان گفتوگو کنند. علاوه بر این، در آبان ماه سال جاری نیز گفتوگوهای صلح چند جانبه افغانستان در مسکو با مشارکت نمایندگانی از گروه طالبان و شورای عالی صلح افغانستان برگزار شد.
این نخستین بار بود که هیاتی از گروه طالبان به صورت رسمی در نشستی در مسکو شرکت میکرد. دولت افغانستان در این نشست حضور رسمی نداشت و شورای عالی صلح به عنوان نهاد مستقل تصمیم به شرکت در این نشست گرفت.
این مسیر می تواند به تعدیل تفکرات این گروه و بالا رفتن آستانه تحمل و شکل گیری گفت و گو بین این گروه و دولت افغانستان شود که مسیری جدید برای کاهش تنش و ناامنی و ایجاد ثبات در داخل و منطقه خواهد بود. همچنین ایران می تواند به عنوان همسایه این کشور که خواهان ثبات و امنیت مرزی و منطقه ای است منافع ملی خود را کسب کرده و نقش منحصربفردی را بازی کند.
حمایت از نشست امنیتی منطقهای که با حضور دبیران و مشاوران امنیت ملی ایران، افغانستان، روسیه، چین و هند چندی پیش در تهران برگزار شد و قرار است دومین نشست آن در کابل برگزار شود، و همچمین تاکید بر خطر گسترش دامنه نفوذ داعش در افغانستان، حفظ، تقویت و گسترش پاسگاههای مرزی برای حفظ امنیت مرزها دو موضوعی است که می تواند راهگشای مسیر آینده باشد.