صادرات ۱۴۰ میلیارد مترمکعب گاز لازمه تحقق سند چشم انداز ۱۴۰۴

اهداف اسناد بالادستی همچون سند چشم انداز، اهداف بلندمدتی هستند که متناسب با نیاز‌ها و ظرفیت‌های موجود در کشور تعیین شده‌اند. برنامه‌ریزی بلندمدت و اجرای این برنامه‌ها به مرور طی سال‌های متمادی لازمه دست یافتن به این اهداف در زمان مقرر است. یکی از این اهداف بلندمدت که متناسب با ظرفیت‌های موجود در کشور در سند چشم انداز ۱۴۰۴ تعیین شده‌است رسیدن به جایگاه سوم صادرات گاز جهان با داشتن حداقل سهم ۸ تا ۱۰ درصدی از تجارت  جهانی گاز است.

در سال‌های گذشته گاز طبیعی به عنوان سوختی پاک و ارزان جایگاه ویژه‌ای در سبد انرژی کشورهای مختلف یافته است. به گونه‌ای که علی‌رغم  روند کاهش سهم دیگر سوخت‌های فسیلی در سبد انرژی دنیا، سهم گاز رو به افزایش است. در این شرایط با توجه به اینکه ایران با داشتن ۱۸% از منابع گازی دنیا در جایگاه اول دارندگان ذخایر گازی قرار دارد؛ در سند چشم انداز ۱۴۰۴ کشور به درستی هدف رسیدن به جایگاه سوم تولید گاز جهان و سهم ۸ تا ۱۰ درصدی بازار تجارت گاز جهان تعیین و ابلاغ شده است.

 حال باید دید از نگاه امار ارقام این جایگاه چه ابعادی دارد.

مطابق آمار بی پی در سال ۲۰۱۶ میلادی میزان کل صادرات گاز جهان معادل ۱۰۸۴ میلیارد مترمکعب بوده‌است. در همین راستا نمودار ۱ پیش‌بینی شرکت بی پی از تقاضای گاز در بخش‌های مختلف سبد مصرفی است. بر طبق نمودار ۱ در سال ۲۰۲۵ میلادی که معادل سال ۱۴۰۴ شمسی است پیش‌بینی تقاضای گاز دنیا برابر ۴۰۰ میلیارد فوت مکعب در روز معادل ۴۱۵۰ میلیارد مترمکعب در سال خواهد بود. همچنین نمودار ۲ نیز پیش بینی از سهم تجارت در تامین گاز مورد تقاضا را نشان می‌دهد که با توجه به نمودار، سهم تجارت در تامین گاز مورد تقاضای جهان تقریبا ثابت و برابر ۳۲% درصد از کل گاز مورد نیاز است ، بنابراین در سال ۱۴۰۴ تجارت گاز جهان چیزی حدود ۱۴۰۰ میلیارد مترمکعب در سال خواهد بود.

در این شرایط ایران برای دست یافتن به سهم ۸ تا ۱۰ درصدی از بازار تجارت گاز جهان ، نیازمند صادرات سالانه حداقل ۱۴۰ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی تا سال ۲۰۲۵ خواهد بود. بررسی وضعیت کلی صادرات گاز ایران برنامه‌ریزی کافی برای دست یافتن به این هدف را نشان نمی‌دهد. به گونه‌ای که فرصت‌های ایران برای صادرات گاز در حال تصاحب توسط رقیبان هستند که این کار، شرایط را برای ایران  به منظور دست یافتن به این هدف بلندمدت سخت خواهد کرد. دراین شرایط مسئولین مرتبط با این حوزه باید هرچه سریع‌تر با برنامه ریزی دقیق در راستای رسیدن به این هدف گام بردارند.