شیخ تمیم وارد تهران شد؛ آیا میانجیگری قطر بن بست در وین را باز میکند؟
امیر قطر به تهران سفر کرده است؛ علاوه برموضوعات دوجانبه، احتمالا تلاش برای میانجیگری میان ایران و امریکا و خروج از بنبست کنونی در وین مهمترین بخش از دستور کار شیخ تمیم به تهران را تشکیل میدهد.
بازتاب- «تمیم بن حمد آل ثانی»، امیر قطر ساعاتی پیش وارد تهران شد و در کاخ سعدآباد مورد استقبال «سید ابراهیم رئیسی» قرار گرفت.
ظاهرا سفر شیخ تمیم به دعوت رئیسجمهور ایران از او، در جریان سفر سه ماه پیش ابراهیم رئیسی به دوحه انجام شده است.
بنابر اعلام مقامهای ایرانی، پیگیری توافقات انجام شده در سفر ابراهیم رئیسی به دوحه از جمله موضوعاتی است که دو طرف در خصوص آنها گفتگو خواهند کرد.
پیشتر تهران و دوحه در خصوص تشکیل یک کمیته مشترک سیاسی توافق کرده بودند که نخستین نشست آن روز سهشنبه در تهران میان «علی باقری» و «احمد حسن الحمادی»، دبیر وزارت خارجه قطر برگزار شد.
افزون بر اظهارات رسمی در خصوص دستور کار سفر شیخ تمیم به تهران، گمانهزنیها در خصوص تلاش امیر قطر برای میانجیگری میان ایران و آمریکا بر سر اختلافهای باقی مانده در وین افزایش یافته است؛ به ویژه اینکه شیخ تمیم قرار است پس از تهران به اروپا سفر کند.
نقش قطر در مذاکرات وین برای احیای برجام موضوع جدیدی نیست و از همان ابتدا دوحه نقش موثری در شروع گفتگوها داشته است.
در حالی که ایران و آمریکا نتوانستهاند به سازوکاری برای معدود اختلاف های باقی مانده دست یابند، در حال حاضر شاهد افزایش تلاشها برای میانجیگری توسط اتحادیه اروپا و قطر هستیم.
این تلاشها در حالی صورت میگیرد که مهمترین اختلاف باقی مانده در وین موضوع خروج سپاه پاسداران از فهرست سازمانهای تروریستی خارجی آمریکا است؛ هر چند برخی مقامهای ایرانی بدون توضیح بیشتر تأکید دارند که این موضوع، تنها مسئله حلنشده نیست.
این سوال مطرح است که با توجه به اهمیت موضوع به ویژه در سیاست داخلی ایران و آمریکا، تا چه حد تلاشهای اتحادیه اروپا و قطر موثر خواهد بود.
با این حال امیدها برای نتیجهبخش بودن میانجیگریها از میان نرفته است. «ند پرایس» وزارت خارجه آمریکا در آستانه سفر انریکه مورا به تهران و چند روز پیش از سفر امیر قطر، در سخنانی که میتواند نوعی چراغ سبز تفسیر شود اعلام کرد که اگر تهران با حسن نیت به مذاکرات ادامه دهد، امکان حصول سریع نتیجه وجود دارد.
در این شرایط باید دید آیا سفر امیر قطر به تهران میتواند در نرمش ایران و آمریکا در خصوص موضوعات باقی مانده در وین موثر باشد یا چرخه باطل کنونی ادامه خواهد یافت.