شفاف سازی سازمان بورس برای آرایش صورت‌های مالی سایپا

شفاف سازی اطلاعات «صورت‌های مالی حسابرسی شده سال مالی منتهی به 95.12.30 » شرکت سایپا برای سهامداران و البته کارشناسان و حسابرسان مستقل بازار سرمایه انجام شده است.

به گزارش خبرنگار بورس خبرگزاری فارس؛ مجمع عادی سالیانه سهامداران گروه سایپا صبح امروز در حالی برگزار شد که پیش از آن سازمان بورس در گزارشی به صراحت ابهام‌ها و نحوه شناسایی سود در پایان دوره عملکردی این شرکت با وجود باقی ماندن آثار زیان در شاکله این شرکت را شفاف سازی کرده است.

بنابر خبرهای دریافتی در مجمع امروز سایپا اگر چه اعلام شد که دو شرکت سرمایه‌گذاری کارکنان سایپا و صنعتی رنا طبق استاندارد 18 حسابداری مشمول تلفیق نیستند، اما این استدلال مورد تایید نماینده بورس در مجمع قرار نگرفت، با این همه این موضوع با توضیح رئیس مجمع مورد تایید سهامداران قرار گرفت و تصمیم نهایی در این زمینه بر عهده هیات مدیره گذاشته شد.

با این همه شفاف سازی در مورد اطلاعات “صورت های مالی حسابرسی شده سال مالی منتهی به 95.12.30 ” شرکت سایپا برای سهامداران و البته کارشناسان و حسابرسان مستقل بازار سرمایه قابل تامل است.

در این رابطه حسن امیری هنزکی ، معاون نظارت بر بورس ها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار در گفتگو با خبرنگار فارس در مورد نحوه ارایه صورت های مالی شرکت گروه سایپا و اظهار نظر حسابرس در مورد نحوه شناسایی سود خالص در پایان دوره عملکرد یکساله این شرکت گفته است:« نظر سازمان بورس در نامه شفاف سازی که دیروز منتشر شد بطور کامل بیان شده است و سهامداران باید با توجه به موجود بودن همه اطلاعات تصمیم گیری کنند.»

در نامه شفاف سازی سازمان بورس که روز گذشته بر روی کدال منتشر شده آمده است : عطف به انتشار اطلاعات “صورتهای مالی حسابرسی شده سال مالی منتهی به 95.12.30 ” و اظهارنظر حسابرس شرکت در خصوص ضرورت تلفیق صورتهای مالی شرکتهای سرمایه گذاری کارکنان سایپا و سرمایه گذاری صنعتی رنا در سال مالی 1395 شرکت سایپا موارد ذیل را جهت اطلاع سهامداران محترم به استحضار می رساند:

1) با توجه به انتشار گزارش آمارتولید و فروش 12 ماهه منتهی به 95.12.30 شرکت سایپا که بیانگر پوشش 121 درصدی فروش پیش بینی شده شرکت برای سال مالی مذکور بود و نیز شایعات موجود در بازار مبنی بر واگذاری بخشی از سهام شرکت های سرمایه پذیر ، طی نامه های شماره 109782/122 مورخ 96.1.27 و شماره 20030/122 مورخ 96.2.4 با شرکت مکاتبه گردید که شرکت طی نامه شماره 29720 مورخ 96.2.4 صرفا اعلام نمود که اثرات واگذاری سهام شرکتهای سرمایه پذیر شامل شرکتهای سایپاکاشان ، سرمایه گذاری رنا و سایپا دیزل در پیش بینی های قبلی شرکت افشاء شده است و اشاره ای به واگذاری شرکت های سازه گستر و مگاموتور ننمود.

2) شرکت سایپا در تاریخ 96.3.1اقدام به انتشار صورتهای مالی حسابرسی نشده سال مالی منتهی به 95.12.30 نمود که مطابق اطلاعات مذکور سود هر سهم شرکت از مبلغ 106 ریال به مبلغ 273 ریال افزایش یافت که دلایل عمده آن ناشی از افزایش حاشیه سود ناخالص از 17 درصد در پیش بینی مورخ 95.12.2 به 25 درصد در اطلاعات واقعی حسابرسی نشده و همچنین افزایش خالص درآمدها و سرمایه گذاری های غیر عملیاتی از مبلغ 544ر987ر4 میلیون ریال به مبلغ 389ر103ر11 میلیون ریال می باشد. در رابطه با افزایش حاشیه سود ناخالص گفتنی است که شرکت در مکاتبات قبلی عمده دلیل را اخذ تخفیف از تامین کنندگان قطعات عنوان نموده است.

تامین کنندگان قطعات گروه عمدتا شرکت های سازه گستر و مگاموتور می باشند که بررسی صورت های مالی حسابرسی نشده سال95 شرکت های مذکور به ترتیب حاکی از افزایش 86 و92 درصدی زیان دوره جاری آنها نسبت به سال گذشته بوده است. (زیان خالص شرکت سازه گستر و مگا موتور بر اساس صورت های مالی حسابرسی نشده در سال 95 به ترتیب مبلغ 300ر244ر8 میلیون ریال و مبلغ 301ر289ر6 میلیون ریال می باشد)

3) با توجه به واگذاری سهام شرکت‌های سایپا دیزل، مهندسی مشاور سازه گستر سایپا، تولیدی موتور گیربکس و اکسل سایپا-مگا موتور وخودروسازی بنیان توسعه صنعت پارس (همگی از شرکت‌های زیر مجموعه شرکت سایپا) به شرکت‌های تابعه شرکت‌های سرمایه‌گذاری کارکنان سایپا و سرمایه‌گذاری گروه صنعتی رنا و کنترل شرکت سایپا بر شرکتهای مذکور از طریق توانایی انتخاب اکثریت اعضای هیئت مدیره این شرکتها ضرورت ارائه اطلاعات مالی تلفیقی شرکت سایپا با دو شرکت مذکور در تاریخ 96.3.22 به شرکت های سایپا و سرمایه گذاری سایپا اعلام شد.

4) شرکت سایپا طی نامه شماره 108557/96 مورخ 96.3.25 اعلام نمود که شرکتهای سرمایه گذاری کارکنان سایپا و سرمایه گذاری رنا مشمول تلفیق در صورتهای مالی شرکت سایپا نبوده و با توجه به انتخاب سازمان حسابرسی به عنوان حسابرس و بازرس قانونی شرکت سایپا در صورت درخواست آن سازمان شرکت خود را ملزم به تهیه صورتهای مالی تلفیقی با شرکتهای مذکور می داند.

5) با توجه به ابهام مطرح شده توسط شرکت سایپا این سازمان طی نامه شماره 22430/122 مورخ 96.4.7 اقدام به استعلام از کمیته فنی سازمان حسابرسی نمود که پاسخ کمیته مذکور در تاریخ 96.4.25 ارسال شد.

در مورد لزوم تهیه صورتهای مالی تلفیقی با دو شرکت سرمایه گذاری کارکنان سایپا و شرکت سرمایه گذاری صنعتی رنا می باشد مجددا طی نامه شماره 23384/122 مورخ 96.4.28 با شرکت مکاتبه شد.

6) در تاریخ 96.4.29 صورتهای مالی حسابرسی شده سال مالی منتهی به 95.12.30 شرکت سایپا به صورت مستقیم منتشر گردید که بیانگر عدم تلفیق صورتهای مالی شرکت سرمایه گذاری کارکنان سایپا و سرمایه گذاری صنعتی رنا در صورتهای مالی شرکت سایپا می باشد.

مطابق یادداشت 2-38 صورتهای مالی فوق با توجه به واگذاری سهام شرکتهای سازه گستر ، مگاموتور ، سایپا دیزل و بنیان توسعه صنعت پارس (تاپکو) به شرکت‌های فرعی گروه سرمایه‌گذاری کارکنان سایپا و شرکت سرمایه‌گذاری گروه صنعتی رنا مبلغ 137ر571ر53 میلیون ریال از زیان انباشته تلفیقی ابتدای سال شرکت سایپا به علت تعدیلات ناشی از خروج 4 شرکت فوق از تلفیق کاهش یافته است.

7) حسابرس و بازرس قانونی شرکت در بند 4 گزارش در خصوص صورتهای مالی سال مالی منتهی به 95.12.30 شرکت سایپا اعلام نموده است که ” علیرغم آنکه مالکیت سهام گروه شرکتهای سرمایه گذاری کارکنان سایپا و صنعتی رنا در سال مالی مورد گزارش حدود40 درصد بوده، لیکن طبق شواهد و مستندات موجود،گروه سایپا بر شرکتهای مذکور کنترل داشته است. لذا در این شرایط بر اساس استانداردهای حسابداری، تلفیق صورتهای مالی شرکت های یاد شده در صورتهای مالی گروه سایپا ضرورت داشته که این امر صورت نپذیرفته است.”

همچنین حسابرس شرکت طی بند 5 گزارش خود اعلام نموده که “گزارش حسابرسی درخصوص صورتهای مالی شرکت سرمایه گذاری سایپا(سهامی عام) ارائه نشده است. با توجه به اهمیت شرکت فرعی مذکور ، هرگونه اثرات مالی احتمالی از این بابت بر صورتهای مالی گروه ،برای این سازمان مشخص نمی باشد. ”

8) مطابق بند 9 گزارش حسابرس شرکت “به شرح یادداشت توضیحی 3-8-2 ، هزینه استهلاک دارایی‎های ثابت شرکت اصلی با اعمال افزایش مدت یا کاهش نرخ استهلاک نسبت به نرخ‎های اعمال شده در سنوات قبل محاسبه شده و اثرات آن به سنوات قبل از سال مالی مورد گزارش تسری داده شده است که در نتیجه مبلغ 857ر1 میلیارد ریال هزینه استهلاک سنوات قبل، از ذخیره استهلاک برگشت شده و به حساب درآمد سال مالی مورد گزارش منظور گردیده است. تسری تغییر در بر آوردهای مذکور به سنوات قبل صحیح نیست.

لذا در صورت اصلاح حساب‎ها از این بابت، ذخیره استهلاک انباشته دارایی‎های ثابت و سود سال مالی مورد گزارش شرکت و گروه هر یک معادل مبلغ مذکور، به ترتیب افزایش و کاهش می یابند.”

همچنین مطابق بند 11 گزارش حسابرس “سرمایه گذاری شرکت اصلی در شرکت نیوان ابتکار متاثر از مبلغ 930ر2 میلیارد ریال تفاوت ناشی از تجدید ارزیابی شرکت سایپا کاشان در پورتفوی شرکت نیوان ابتکار در سال مالی قبل می باشد. در این رابطه با توجه به واگذاری سهام شرکت سایپا کاشان توسط شرکت نیوان ابتکار ،تعدیل ارزش سرمایه گذاری مذکور در حسابهای شرکت اصلی ضرورت دارد. در صورت اعمال تعدیلات لازم ، سرفصل سرمایه‌گذاریهای بلند مدت و سود سال مالی مورد گزارش شرکت اصلی هر یک معادل مبلغ مذکور کاهش می‌یابند.” همچنین با توجه به اهمیت مفاد سایر بندهای گزارش حسابرس مستقل و بازرس قانونی شرکت سایپا، نظر استفاده کنندگان را به کلیه بندهای مذکور جلب می نماید.

با توجه به مراتب فوق به نظر می‌رسد یکی از دلایل افزایش سودآوری عملیاتی شرکت سایپا ناشی از افزایش با اهمیت زیان دوره جاری در شرکت های مهندسی مشاور سازه گستر سایپا و مگاموتور بوده که با توجه به واگذاری سهام شرکت‌های سایپا دیزل، مهندسی مشاور سازه گستر سایپا، تولیدی موتور گیربکس و اکسل سایپا-مگا موتور و وخودروسازی بنیان توسعه صنعت پارس (همگی از شرکت‌های زیر مجموعه شرکت سایپا) به شرکت‌های تابعه شرکت‌های سرمایه‌گذاری کارکنان سایپا و سرمایه‌گذاری گروه صنعتی رنا، منجر به انتقال این زیان و زیان های سنواتی به شرکت‌های فوق گردیده و عدم تلفیق این شرکتها موجب عدم انعکاس زیان ها در صورت مالی گروه سایپا شده است.

همچنین تغییر رویه های استهلاک و عدم تعدیل ارزش سرمایه گذاری در شرکت نیوان ابتکار نیز منجر به افزایش مانده سود انباشته شرکت سایپا در تاریخ 95.12.30 به مبلغ 787ر4 میلیارد ریال بر خلاف استانداردهای حسابداری شده است.

با توجه به عدم تهیه صورتهای مالی تلفیقی حسابرسی شده شرکت گروه سرمایه گذاری سایپا امکان تعیین اثرات مالی این موضوع بر صورتهای مالی شرکت سایپا در چارچوب استانداردهای حسابداری میسر نمی باشد.