شرکتهای «دانش‌بنیان» چگونه اظهارنامه مالیاتی پر کنند
هم‌زمان با فرارسیدن موعد تسلیم اظهارنامه‌های مالیاتی واحدهای کسب‌وکار، نحوه تکمیل فرمهای مربوط به این اظهارنامه توسط شرکتهای دانش‌بنیان به صورت شفاف تشریح شد.
آئین‌نامه اجرایی قانون حمایت از شرکتها و مؤسسات دانش‌بنیان و تجاری‌سازی نوآوریها و اختراعات به صراحت عنوان کرده شرکتها و مؤسساتی که در زمینه «گسترش و کاربرد اختراع و نوآوری» و «تجاری‌سازی نتایج تحقیق و توسعه شامل (طراحی و تولید کالا و خدمات) در حوزه فناوریهای برتر و با ارزش افزوده بالا» فعالیت می‌کنند، شرکت یا مؤسسه دانش‌بنیان محسوب میشوند.
این آئین‌نامه اجرایی برای حمایت از شرکتهای فناور، دو ماده مستقل را برای حمایت مالیاتی از آنها در نظر گرفته تا براساس مفاد 3 و 9 این قانون مشمول مالیات شوند.
ماده سه این قانون «معافیت از پرداخت مالیات، عوارض، حقوق گمرکی، سود بازرگانی و عوارض صادراتی به مدت 15 سال» را برای شرکتهای دانش‌بنیان در نظر گرفته است.
در راستای اجرای این قانون، سازمان امور مالیاتی بخشنامه‌ای در تاریخ هفدهم دی ماه سال 1391 به ریاست علی عسکری داشته که به شرح زیر است:
«در اجرای ماده 28 آئین‌نامه اجرایی قانون حمایت از شرکتها و مؤسسات دانش‌بنیان و تجاری‌سازی نوآوریها و اختراعات (واحدهای پژوهشی، فناوری و مهندسی مستقر در پارکهای علموفناوری می‌توانند در راستای انجام مأموریتهای محوله از مزایای قانونی مناطق آزاد درباره روابط کار، معافیتهای مالیاتی و عوارض سرمایه‌گذاری خارجی و مبادلات مالی بین‌المللی برخوردار شوند)، واحدهای فناوری (پژوهشی، فناوری و مهندسی) مستقر در پارکهای علموفناوری که با مجوز وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایجاد میشوند و در راستای انجام مأموریتهای محوله به فعالیت اشتغال دارند نسبت به درآمدهای حاصل از فعالیتهای مذکور در مجوز که صرفاً در پارکهای علموفناوری تحقق می‌یابد از تاریخ صدور مجوز توسط مدیریت پارک از معافیت مالیاتی موضوع ماده (13) قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری صنعتی مصوب 1372 و اصلاحیه‌های بعدی آن با رعایت سایر مقررات آئین‌نامه اجرایی ماده 47 قانون برنامه پنج ساله چهارم توسعه برخوردار خواهند بود.»
نکته قابل توجه این است که در اجرای تبصره دو ماده 119 قانون برنامه پنجم توسعه، عدم تسلیم اظهارنامه مالیاتی در موعد مقرر قانونی موجب عدم برخورداری از معافیت مالیاتی در سال مربوطه خواهد شد.
لذا بارها از سوی مسئولان و متولیان امر دانش‌بنیان، تأکید شده که کلیه شرکتهای دانش‌بنیان و مستقر در پارکهای علموفناوری باید اظهارنامه مالیاتی خود را در موعد مقرر به سازمان امور مالیاتی تسلیم کنند و گمان نکنند که چون معاف از مالیات هستند نیازی به تکمیل اظهارنامه ندارند.
با توجه به اینکه موضوع مالیات، امری سالانه است و شرکتهای دارای شرایط برخورداری از معافیت مالیاتی باید هر سال اقدام به تسلیم اظهارنامه‌هایشان کنند، لازم است تا نسبت به فرآیندهای لازم در این باره آگاه باشند.
سید محمد صاحبکار خراسانی؛ رئیس امور شرکتها و مؤسسات دانش‌بنیان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری اخیرا در ارتباط با فرآیند معافیتهای مالیاتی در نظر گرفته شده برای شرکتهای دانش‌بنیان گفته است که «اطلاعات شرکتهای نوپا و تولیدی که تا پایان سال 1395 به تائید کارگروه ارزیابی شرکتهای دانش‌بنیان رسیده‌اند به همراه مصادیق فعالیتهای دانش‌بنیان آنها، طبق سالهای گذشته به سازمان امور مالیاتی ارسال خواهد شد.»
دبیر کارگروه ارزیابی شرکتهای دانش‌بنیان گفت: به منظور اعمال معافیت مالیاتی شرکتهای دانش‌بنیان در سال مالی 1393 اطلاعات حدود هزار و 300 شرکت و در سال مالی 1394 اطلاعات حدود دو هزار و 200 شرکت دانش‌بنیان و مصادیق فعالیتهای دانش‌بنیان آنها به سازمان امور مالیاتی کشور ارسال شد و معافیت مالیاتی شرکتها اعمال شده یا در مراحل نهایی رسیدگی و اعمال معافیت است.
وی افزود: اقدامات زیادی طی چند ماه گذشته برای تکمیل پرونده‌ها و اطلاعات حدود دو هزار و 800 شرکت دانش‌بنیان نوپا و تولیدی که تا سال 1395 به تائید رسیده‌اند، انجام شده و با اعلام رسمی کالاها و خدمات دانش‌بنیان مورد تائید شرکتهای دانش‌بنیان می‌توانند تا پایان تیرماه 1396 اظهارنامه خود را تکمیل کنند و به سازمان امور مالیاتی ارائه دهند.
اطلاع‌رسانی کالاها و خدمات دانش‌بنیان مشمول معافیت مالیاتی
صاحبکار درباره کالاها و خدمات مشمول معافیت مالیاتی این شرکتها گفت: براساس ماده سه قانون حمایت از شرکتها و مؤسسات دانش‌بنیان، شرکتهای متقاضی فقط برای کالاها و خدمات دانش‌بنیان خود که به تائید کارگروه رسیده، می‌توانند درخواست معافیت مالیاتی کنند و سایر کالاها و خدمات شرکت مشمول معافیت مالیاتی نخواهد شد.
وی افزود: کالاها و خدمات دانش‌بنیان تائید شده شرکتها در سال مالی 95 در قسمت پیامهای کارتابل اختصاصی هر شرکت بر روی سامانه ارزیابی شرکتهای دانش‌بنیان به نشانی reg.daneshbonyan.ir اطلاع‌رسانی شده و شرکتها به سهولت می‌توانند به آن دسترسی داشته باشند و فقط برای این کالاهای تائید شده می‌توانند تقاضای معافیت مالیاتی دهند.
عضو هیئت علمی پژوهشکده مطالعات فناوری درباره میزان و زمان بهره‌مندی از معافیتهای مالیاتی شرکتهای دانش‌بنیان اظهار کرد: شرکتهای دانش‌بنیان از تاریخ تأیید در کارگروه می‌توانند از معافیت استفاده کنند؛ بنابراین اگر بخشی از فروش کالاها و خدمات دانش‌بنیان، قبل از تاریخ تأیید کارگروه محقق شده باشد، نمی‌توانند برای آن معافیت مالیاتی تقاضا کنند.
صاحبکار تأکید کرد: چنانچه شرکتها در مراحل تکمیل اظهارنامه مالیاتی خود به فهرست کالاها و خدمات دانش‌بنیان و تاریخ تائید شرکت توسط کارگروه توجه نکنند، ممکن است در مسیر رسیدگی پرونده‌های مالیاتی توسط ممیزان ادارات امور مالیاتی، اشکالاتی پیش آمده و ضمن عدم امکان استفاده از معافیتها، مشمول برخی جرائم مالیاتی شوند.
نحوه تکمیل اظهارنامه توسط شرکتهای دانش‌بنیان
رئیس امور مؤسسات و شرکتهای دانش‌بنیان اظهار کرد: در جدول شماره (6) اظهارنامه مالیاتی، 35 مورد معافیت وجود دارد که شرکتها می‌توانند هم‌زمان برای برخی از این معافیتها تقاضا دهند؛ معافیتهای مربوط به قانون حمایت از شرکتها و مؤسسات دانش‌بنیان مندرج در جدول شماره (6) اظهارنامه مالیاتی عبارت است از:
الف- ردیف 29 جدول شش اظهارنامه: شرکتهای دانش‌بنیان (بند الف ماده سه قانون حمایت از شرکتهای دانش‌بنیان)
ب- ردیف 30 جدول شش اظهارنامه: واحدهای پژوهشی، فناوری و مهندسی واقع در پارکهای علم و فناوری (ماده 9 قانون حمایت از شرکتهای دانش‌بنیان)
صاحبکار افزود: شرکتهای دانش‌بنیان که تا پایان سال 1395 مورد تأیید کارگروه بوده‌اند، برای درخواست معافیت مالیاتی باید ردیف (29) در جدول (6) اظهارنامه مالیاتی را تکمیل کنند.
عضو هیئت علمی پژوهشکده مطالعات فناوری در مورد معافیت مالیاتی ماده 9 قانون حمایت از شرکتها و مؤسسات دانش‌بنیان گفت: معافیت مالیاتی برای واحدهای پژوهشی، فناوری و مهندسی که همه فعالیتهای آنها در پارکهای علموفناوری انجام می‌شود، بر مبنای ماده (9) قانون اجرایی می‌شود و این شرکتها از سوی مدیریت پارک به اداره امور مالیاتی همان منطقه معرفی میشوند.
واحدهای پژوهشی، فناوری و مهندسی می‌توانند برای استفاده از معافیتهای مالیاتی، درخواست معافیت خود را در ردیف (30) جدول (6) اظهارنامه وارد کنند که با عنوان «شرکتهای دانش‌بنیان واقع در پارکهای فناوری (ماده 9 قانون)» مشخص شده است و برای تکمیل اظهارنامه خود حتماً با مسئولان پارک فناوری مربوطه مشورت کنند.
وی تأکید کرد: شرکتهای دانش‌بنیان می‌توانند در زمینه‌های مختلف از جمله مباحث مالیاتی و حسابداری از مشاوره‌های رایگان استفاده کنند و با مراجعه به سامانه tms.daneshbonyan.ir مسائل مورد نظر خود را با مشاوران متخصص در میان بگذارند.
