«شب‌چله»چند ملیتی یا انفرادی به یونسکو می‌رود؟
رئیس سازمان میراث‌فرهنگی می‌گوید: مردم از میراث‌فرهنگی برای ثبت‌جهانی «شب‌چله» مطالبه دارند بنابراین سازمان تلاش می‌کند تا با آماده کردن پرونده‌ی «شب چله»، آن را برای ثبت جهانی آماده کند چون ثبت جهانی اشتراکات فرهنگی، باعث تقویت دیپلماسی فرهنگی می‌شود.
۲۸ اسفند ۱۳۹۳ – نوزدهم مارس ۲۰۱۵ – معاونت میراث فرهنگی سازمان میراث‌فرهنگی و گردشگری پرونده «شب‌چله» را به عنوان یک میراث ناملموس چندملیتی و برای اشتراک‌گذاری اطلاعات در یونسکو ثبت کرد، تا نخستین کشوری باشد که قصد ثبت جهانی «شب‌چله» را در پرونده‌اش عملی می‌کند.
برداشتن نخستین قدم را به راحتی با رجوع به سایت جهانی یونسکو و صفحه «اشتراک‌گذاری اطلاعات برای ترویج پرونده‌های چند ملیتی» می‌توان به چشم دید، اقدامی که می‌توان آن را اقدامی مهم برای ترویج همکاری‌های بین‌المللی دانست.
هر چند از آن زمان تا همین یکی دو ماه گذشته هیچ کشوری هنوز به درخواست ایران جوب نداده بود، اما این بار محمدحسن طالبیان، معاون میراث‌فرهنگی سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری در سیزدهمین نشست کمیته‌ی بین‌دولت‌های حراست از میراث ناملموس در جمهوری موریس در جنوب‌غربی اقیانوس هند آئین «یلدا»، را به همراه چند ائین ملی دیگر به اشتراک گذاشت تا در صورت تمایل، کشورهای عضو این کمیته به پرونده‌های ایران بپیوندند و این آئین‌ها در قالب پرونده‌هایی مشترک، جهانی شوند.
ایران بعد از اشتراک آئین‌هایش با کشورهایی مانند ارمنستان، تاجیکستان و افغانستان، به یونسکو اعلام کرد که «در صورتی که کشوری برای پرونده‌ی «شب‌چله» وارد مذاکره شده و اعلام آمادگی کند، می‌توانیم تا پایان امسال پرونده‌ی «شب‌چله» را به یونسکو بفرستیم.»
به زودی برای جهانی کردن «شب‌چله» اقدام می‌کنیم
علی‌اصغر مونسان، رئیس سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری ۲۹ آذر با اشاره به مطالباتی که برخی افراد از وی برای ثبت جهانی آئین «شب‌چله» داشته‌اند، اظهار کرد: هیچ کشوری هنوز درخواست ثبت «شب‌چله» را به صورت انفرادی به یونسکو نداده است، ایران در حال آماده کردن پرونده ثبت جهانی این آئین است و به زودی برای ثبت جهانی «شب چله» اقدام می‌کنیم.
او با بیان این‌که بخش زیادی از کشورهای همسایه ریشه‌های فارسی دارند و در ایران فرهنگی جای گرفته‌اند، افزود: اشتراک این آئینِ باستانی نشان از همگرایی کشورها دارد، سازمان میراث‌فرهنگی نیز در ثبت جهانی «شب‌چله» به صورت مشترک با کشورهایی که این آئین را هنوز زنده نگه داشته‌اند، تلاش می‌کند.
معاون رئیس‌جمهور با این وجود اظهار کرد: هر دو سال یک‌بار، کشورها برای ثبت جهانی ائین ناملموس خود به صورت انفرادی سهمیه دارند، سال قبل با ثبت‌جهانی «چوگان‌بازی سوار بر اسب همراه با روایتگری و موسیقی» به صورت انفرادی و «هنر ساختن و نواختن کمانچه» به صورت پرونده‌ی چند ملیتی از سهمیه‌ی دو سال یک بار خود استفاده کرده بود.
او با تاکید بر این‌که سازمان میراث فرهنگی تلاش می‌کند تا با آماده کردن پرونده‌ی «شب چله»، آن را برای ثبت جهانی آماده کند، افزود: می‌دانم که مردم از ما برای ثبت جهانی این آئین مطالبه دارند، اگر بخواهیم پرونده‌های‌مان را به صورت مشترک با کشورهای دیگر در فهرست یونسکو ثبت کنیم، سقف تعداد پرونده‌هایی که می‌توانیم آن‌ها را هر سال به یونسکو معرفی کنیم، برداشته می‌شود و با هر تعداد آئین مشترک که پیشنهاد دهیم، می‌توانیم هر سال تعدادی از این آئین‌ها را در یونسکو ثبت کنیم.
وی اضافه کرد: بنابراین سعی می‌کنیم با کشورهایی دیگر که ریشه‌های فارسی و نزدیکی‌های فرهنگی داریم، سراغ ثبت آئین‌های مشترک برویم، خوب است تا نشان دهیم که حوزه‌های فرهنگی ایران تا کجاست.
معاون رییس جمهور اضافه کرد: داشتن پرونده‌های مشترک شامل چندین کشور و ثبت جهانی اشتراکات فرهنگی و میراثی عاملی برای تقویت دیپلماسی فرهنگی می‌شود و کشورها را یکدیگر نزدیکتر می‌کند.
مونسان تاکید کرد: این روند از قدیم بوده و بعد از این نیز ادامه خواهد داشت، خیال مردم را راحت می‌کنیم و حداکثر تلاش‌مان را برای پاسداشت از میراث ملموس و ناملموس کشورمان خواهیم داشت.
