سیگنا‌ل‌های جدید برای نیمه دوم قرن/ آیا گاز هم از سبد انرژی جهان رخت بر‌می‌بندد؟
هاشم اورعی در گفت‌وگو باایلنا، درباره اوضاع بازار جهانی گاز بعد از تغییرات قیمتی نفت اظهار داشت: تا قبل از شیوع کرونا مصرف نفت جهان 100 میلیون بشکه در روز بوده، در حال حاضر تقاضای جهانی برای این سوخت فسیلی 30 درصد کاهش پیدا کرده است. در توافق بین اوپک و اوپک‌پلاس قرار بر این شد که 9.7 میلیون بشکه از تولید روزانه کم شود اما اوپک‌پلاس همکاری نکرد و عربستان هم در لجبازی و نشان دادن ضرب شصت به روس‌ها 2 تا 3 میلیون هم اضافه تولید کرد و اوضاع خراب‌تر شد. سه تولیدکننده بزرگ امریکا، روسیه و عربستان بیش از 10 میلیون بشکه تولید دارند و امریکا که تولید از شیل هزینه بالایی را متحمل می‌شود به کاهش روسیه و عربستان امید بسته است. در هر حال اکنون جدای کاهش تقاضا و قیمت نفت، در کل انرژی فسیلی با مشکل نبود مشتری مواجه است.
وی افزود: طبق پیش‌بینی‌ها برای نیمه قرن حاضر، تقاضای نفت تا 2026 و گاز تا 2023 در حد ماکزیمم و افزایشی خواهند بود و سپس به سمت نزولی شدن می‌روند، از آن پس جایگزین قاطع این دو حامل انرژی فسیلی برق خواهد بود و به شدت سهم خود را در سبد انرژی دنیا زیاد می‌کند، به طوری که تا 2050 سهم برق از انرژی جهان 2 برابر می‌شود که از این میزان دو سوم انرژی را نیز نیروگاه‌های تجدیدپذیر تامین خواهند کرد. در هر حال نفت تا حدود 6 سال و گاز تا 16 سال دیگر در اوج خواهند بود و بعد به سمت سراشیبی تقاضا رفته و البته شیب کاهش شیب تقاضای نفت تندتر خواهد بود. اما نه به این معنا که مشتری نخواهند داشت بلکه روند افزایشی تقاضا نخواهند پیمود.
این استاد انرژی دانشگاه صنعتی شریف با اشاره به اوضاع ایران در بازار کنونی انرژی گفت: در دهه 70 میلادی زمانی که اوپک راه‌اندازی شد، ایران صحنه‌گردان این سازمان بود و نقشی را ایفا می‌کرد که امروز عربستان ایفا می‌کند، اکنون ایران به دلیل تحریم‌های بین‌المللی جایگاه خود را از دست داده و بیشتر به نظاره‌گر تبدیل شده تا تصمیم ساز. بنابراین فعلا تا وقتی که تحول آنچنانی در صحنه بین‌المللی نداشته باشیم نقشی در جهان انرژی نخواهیم داشت، عراق و قطر هم که جای ما را گرفته‌اند، البته این هم اهمیت دارد که کاهش قیمت نفت تاثیری روی ایران نداشته چون صادرات ما کم شده و آن میزان هم که می‌فروشیم به خاطر موضوع FATF بازگشت پول نداریم بعبارت دیگر وابستگی ما به درآمد نفت بالاجبار بشدت کاهش یافته و تقریبا اقتصاد ما از قیمت جهانی نفت مصون می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: اوضاع ایران زمانی بسامان می‌شود و می‌تواند در بازار نفت و گاز و یا انرژی الکتریکی حرفی برای گفتن داشته باشد که مشکلات صحنه بین‌الملل برداشته شود و بتواند یکی از بازیگران مهم صحنه انرژی و اوپک باشد.
اورعی تاکید کرد: ما از نظر نیروگاه حرارتی و تجدیدپذیر پتانسیل بالایی داریم و شبکه برق خوبی هم داریم، در فاصله 100 کیلومتری مرز دو کشور افغانستان و پاکستان می‌توانیم مزارع بادی داشته باشیم، باید نفت و گاز را فراموش کنیم و به سمت برق رفته و اقتصاد انرژی را بر مبنای صادرات برق پی‌ریزی کنیم، باید در زمینه انرژی، 3 دهه آینده را نگاه کنیم، وقتی سیگنال مشخص می‌گیریم که تقاضای انرژی به سمت برق می‌رود، ما هم باید اولویت‌ها را از نفت و گاز به سمت برق ببریم، منطق و اقتصاد اقلیمی هم همین را می‌گوید.
