سیاست یک بام و دوهوای اروپا در قبال برجام

واشنگتن پست در گزارشی تحلیلی با پرداختن به این موضوع که اروپا اکنون به دنبال قانع کردن ترامپ به ماندن در برجام است نوشت:اروپایی ها به دنبال استفاده از نوعی حربه دیپلماتیک در برابر ترامپ هستند تا بدون آنکه برجام تغییری کند او را متقاعد کنند که برجام دستخوش تغییر شده است.
جنیفر رابین در یادداشتی که در روزنامه واشنگتن پست منتشر شده است، نوشت: همواره نسبت به تصمیم ترامپ برای خروج از برجام به دلایلی انتقاد داشته ام.چرا که شرکای اروپایی آمریکا از این اقدام حمایت نمی کنند.ایران هیچ انگیزه ای برای بازنگری در متن توافق ندارد،آمریکا نیز اهرم فشاری در برابر ایران در اختیار ندارد. در حالی که واشنگتن می تواند با همکاری شرکای اروپایی خود تحریم های جدیدی را علیه ایران به دلیل نقض حقوق بشر اعمال کند و در واقع ایران و روسیه را برای حضور در سوریه تحت فشار بیشتری قرار دهید که اغلب افراد مخالف با سیاست های ایران نیز همین نظر را دارند.

همچنین معتقدم که ترامپ و تیم سیاست خارجی او نمی دانند که چطور بدون شرمنده شدن آمریکا در صحنه بین الملل یا بدون وارد شدن به یک تقابل هسته ای جدید با ایران سیاست خود در برابر برجام را پیش ببرند.

به گزارش نامه نیوز،رابین در ادامه این مطلب نوشته است؛ تهدید های ترامپ در مورد پاره کردن توافق هسته ای با ایران موجب تلاش های بی وقفه ی رهبران اروپا برای حفظ برجام شده است.نه از طریق بازنگری در متن توافق، بلکه با ایجاد یک توافق مکمل در راستای اعمال محدودیت بر برنامه موشکی بالستیک ایران و همچنین دائمی کردن محدودیت های تولید سوخت هسته ای از سوی ایران.

در همین حال وزارت خارجه تلاش می کند تا حمایت اروپایی ها را برای ایجاد مفاد سرسختانه جدیدی در برجام جلب کند که قرار است ایران را در برابر یک عمل انجام شده قرار دهد تا در صورت عدم پایبندی ایران به مفاد جدید تحریم های هسته ای علیه این کشور بازگردانده شود.مقامات ایرانی تاکنون با رد بازنگری در مورد برجام آن را حقه ی آمریکا برای از سرگیری مذاکرات هسته ای سال 2015 عنوان کرده اند.

بنابر گزارش نشریه تایم، دولت آمریکا به دنبال اعمال سه تغییر در بند های برجام است؛ تعهد به انجام مذاکرات در مورد برنامه موشکی ایران، تضمین از سوی ایران که بازرسان بین المللی بتوانند بدون محدودیت به سایت های نظامی ایران دسترسی داشته باشند و در آخر اینکه زمان محدودیت تولید سوخت هسته ای تحت عنوان”بند غروب” که در سال 2030 به پایان می رسد تمدید شود. اما اروپایی ها به دنبال اعمال برخی تغییرات جزیی هستند و در صورتی که ضروری باشد در سال های آینده تحریم ها علیه ایران بازگردانده شوند.

در ادامه این مطلب آمده است؛ اما دو مشکل عمده دیگر نیز وجود دارد؛ترامپ برجام را میراث باراک اوباما می داند و به شدت خواستار لغو آن است. از طرف دیگر چین و روسیه نیز دلیلی نمی بینند تا در راستای سیاست های آمریکا حرکت کنند حتی اگر این تغییرات تنها برای حفظ وجهه کاخ سفید باشد.

تیم امنیت ملی ترامپ(رکس تیلرسون وزیر خارجه، جیم متیس وزیر دفاع و ژنرال هربرت مک مستر مشاور امنیت ملی) تاکنون در سه نوبت موفق شده اند تا ترامپ را قانع کنند که برجام را لغو نکند. اما هربار با اعمال تحریم های جدید علیه ایران اکنون دیگر انجام چنین کاری دشوارتر است.
اما در این میان یک نوع دیپلماسی حقه نیز وجود دارد که اروپایی ها از آن آگاه هستند، چگونه می توان بدون آنکه در توافق تغییری ایجاد کرد ترامپ را قانع کرد که برجام مورد بازنگری قرار گرفته است؟

مارک دوبوویتز، یکی از منتقدان برجام در این باره می گوید که ” توافق مکمل در واقع یک ابزار دیپلماتیک است که اروپایی ها از آن برای پیروزی در دیپلماسی استفاده می کنند.”

دوبوویتز که ریاست بنیاد دفاع از دموکراسی را برعهده دارد معتقد است که اروپایی ها با متوسل شدن به این حربه قادر خواهند بود اعلام کنند که برجام را حفظ کرده اند،به تعهد خود برای از سرنگرفتن مذاکرات پایبند مانده اند و از طرف دیگر نیز نگرانی های خود و آمریکا را نسبت به کوتاه بودن محدودیت های اعمال شده بر برنامه ی هسته ای ایران را برطرف کنند.

در ادامه این گزارش آمده است:این سناریو در واقع برای دولت ترامپ که در بیانیه زیاده خواهانه خود اعلام کرده بود که برجام یا باید با تغییرات اساسی ادامه یابد یا آمریکا از آن خارج می شود یک عقب نشینی محسوب می شود.همچنین این موضوع با ایده ای که از سوی حامیان توافق مطرح شده مبنی بر اینکه اروپا از این موضوع نگران است که در صورت موافقت با انجام تغییرات در توافق ترامپ باز هم به دنبال اعمال تغییرات جدید در آینده باشد را رد می کند.

چرا اکنون بهترین راه حل اعمال تغیرات بسیار جزیی در برجام است؟این در واقع راه حلی برای جلوگیری از صدمه زدن به توافق هسته ای با ایران است. ترامپ همواره به دنبال نمایش بوده است و تا کنون نیز او نمایش را برای خاتمه دادن به توافق انجام داده است. رد پایبندی ایران نیز یک سیاست بررسی شده در کاخ سفید نبود و در واقع ابزاری برای آرام کردن او بود. وزارت خارجه که هرگز به دنبال لغو این توافق نبوده است نیز اکنون به سختی در تلاش است تا از ایجاد یک اختلاف میان آمریکا و اروپا و همچنین لغو برجام بدون یک جایگزین جلوگیری کند. در شرایط کنونی هشدارهای تیلرسون، متیس و مک مستر عاقلانه به نظر می رسند و اظهارات افرادی مثل نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل و تام کاتن سناتور جمهوری خواه که با اظهارات خود علیه ایران و برجام آتش خشم ترامپ را تند تر کردند احمق به نظر می رسند.