سه سکانس از حمله به علی مطهری /از تهدید کردن آقای وکیل تا خارج شدن پرونده از شیراز
حکم محکومیت حملهکنندگان به علی مطهری در شیراز صادر شد؛ اما گویا پرونده از شیراز خارج شده است.
آنطور که وکیل پرونده مطهری گفته، «محکومیت آمران حمله قطعی است و برائتی حاصل نخواهد شد، اما اینکه چرا پرونده در شیراز نمانده، جای سؤال دارد».
اگر حدس و گمانها در انتقال پرونده حمله به مطهری از شیراز به تهران صحت داشته باشد، باید همینجا گریزی زد به نامه یک ماه پیش علی مطهری؛ نامهای که در آن مطهری بهصراحت از بخشش آمر حمله به خود در شیراز سخن گفته بود و اینکه بهخاطر احترام و آبرو اسمی از او به میان نخواهد آورد، اما مطهری در خطوط آخر آن نامه نوشته بود: «آمر اصلی را همه میشناسیم و متأسفانه ارتقا پیدا کرد». البته ارتقا یا تغییر آمر پرونده مطهری تنها تغییر ملموس صورتگرفته در استان فارس نبود. تغییر دادستان شیراز و استاندار از دیگر تحولات استانی به دنبال حمله به نماینده مجلس بود.
پرونده حمله به علی مطهری ابعاد مختلفی دارد؛ از صدور حکم محکومیت حملهکنندگان گرفته تا توبیخ مقامهای دانشگاهی و پرداخت جریمه از سوی یک دانشجو. حمله به مطهری در شرایطی اتفاق افتاده بود که برخی در شورای تأمین استان مخالف حضور مطهری در دانشگاه بودند؛ پیغام فرستاده بودند که سخنرانی برگزار نشود و مطهری به شیراز نیاید؛ آن هم سخنرانیای که مجوز سفتوسختی داشت.
اسفند سه سال پیش دانشجویان دانشگاه شیراز با مجوزی در دست با دفتر علی مطهری تماس گرفته و از او دعوت کردند تا میهمانشان در دانشگاه باشد. ١٨ اسفند ٩٣ علی مطهری از فرودگاه عازم دانشگاه بود که گروهی به او حملهور شدند و چنانچه خودش پیشتر به «شرق» گفته: «گویی به قصد کشت آمده بودند». برخی در شورای تأمین به رئیس دانشگاه ابلاغ کردند که «مطهری» نیاید! رئیس دانشگاه همانموقع از مسئولان شورای تأمین خواست تا بهطور کتبی این درخواست را ارائه کند، چراکه آنها از دانشگاه برای این دعوت مجوز رسمی گرفتهاند؛ مجوزی که حتی به تأیید دفتر رهبری در دانشگاهها هم رسیده بود. بااینحال شورای تأمین به یک تماس تلفنی اکتفا کرد و رئیس دانشگاه شیراز نیز آن را دال بر توقف سخنرانی نیافت. مجوز سخنرانی مطهری صادر شده بود و هیچ ایراد قانونیای در کار نبود.
سکانس اول؛ انتقال پرونده
مصطفی ترکهمدانی به «شرق» خبر داده که «حکم آمران حمله به علی مطهری صادر شده، اما به نظر میرسد این پرونده به تهران ارسال شده باشد که در صورت صحت، اقدامی عجیب و خارج از فرایند دادرسی است».
با پایانیافتن جلسه محاکمه متهمان پرونده آمران حمله به علی مطهری در ١١ شهریور در شعبه یک دادگاه نظامی سازمان قضائی نیروهای مسلح استان فارس، حکم این افراد در موعد قانونی صادر شد.
به گفته ترکهمدانی: «رأی صادرشده اجمالا مبنیبر محکومیت بوده و در ١٦ شهریورماه صادر و به من اعلام شده، اما بنا به دلیل نامعلومی حکم صادره به طرفین پرونده ابلاغ نشد».
همدانی در پاسخ به این سؤال «شرق» که آیا احتمال دارد حکم محکومیت متهمان پرونده مطهری به هر دلیل به تبرئه آنها منتهی شود نیز گفته: «اگرچه در مسیر دادرسی پرونده ابهامی از انتقال پرونده از شیراز به تهران به وجود آمده، اما در اینکه متهمان پرونده محکوم شدهاند تردیدی نیست، چنانچه این بخش از پرونده برای ما مسجل است، اما نکته مبهم اینکه چرا جزئیات آن به طرفین منتقل نشده است».
ترکهمدانی همچنین به «شرق» گفته: «روند رسیدگی به پرونده به شکلی است که باید پرونده نخست در دادسرا، بعد در دادگاه بدوی و بعد دادگاه نظامی و مراتب بعدی در سطح استان فارس بررسی شود و حالا که حکم محکومیت آمده، حتی در صورت درخواست تجدیدنظر نیز پرونده به دادگاه تجدیدنظر در استان فارس منتقل خواهد شد».
وکیل پرونده درباره جزئیات تماسهای تلفنیاش با برخی مسئولان پرونده به «شرق» میگوید: «وقتی تلفنی حرف میزنم و میگویند پرونده نیست، خب یعنی چه؟ البته هنوز مستقیم نگفتهاند که پرونده به تهران رفته است».
سکانس دوم؛ دانشجوی محکوم
حمله به مطهری با تشکیل یک پرونده شکایت در شیراز همراه بود. مرجع قضائی برای ١١ متهم پرونده کیفرخواست صادر کرد که از این تعداد، هشت نفر افراد حملهکننده به مطهری، دو نفر مسئولان دانشگاه دعوتکننده و یک نفر هم دانشجوی دعوتکننده بود. طبق حکم اولیه، یکی از مسئولان دانشگاه شیراز به دو سال انفصال از خدمات دولتی قطعی محکوم شد و دانشجوی دعوتکننده از مطهری نیز به دلیل معاونت در امتناع از دستورات و قوانین دانشگاه، به پرداخت یکمیلیون تومان جزای نقدی محکوم شد.
مسعود صالحی، مسئول انجمن فرهنگی و سیاسی دانشگاه شیراز، مشغول به فعالیت بوده از جمله دانشجویانی است که در دعوت از مطهری نقش کلیدی داشته است. او حالا که سه سال از آن دعوت پرحاشیه گذشته، به «شرق» میگوید: «اصلا تصور نمیکردم این دعوت با حمله نیروهای خودسر مواجه شود. نهایت پیشبینی ما این بود که گروهی دانشجونما در هنگام سخنرانی علیه مطهری شعار خواهند داد و همین».
او گفته: «در دادگاه نخست دانشگاه را متهم اصلی میدانستند و ما را شریک جرم. حرف ما این بود که مجوز هیئت نظارت داشتیم و دعوت قانونی بوده. دانشگاه کاری به شورای تأمین ندارد و ما مسئولان دانشگاه را میشناسیم. درخواست مجوز دادیم و آنها هم به ما مجوز دادند».
صالحی در روز حضور مطهری با گروهی دیگر از دانشجویان برای استقبال علی مطهری به فرودگاه رفته بود. سر هم دو ماشین بودند. در یک ماشین یک دانشجو، علی مطهری و همراه مطهری و در ماشین بعدی نیز سه دانشجوی دیگر. حملهکنندگان که به سراغ مطهری میآیند، متوجه همراهی ماشین دوم نمیشوند. صالحی میگوید «وقتی دنبال ماشین مطهری تا کلانتری رفتیم، آن موقع یک نفر که روی موتور نشسته بود، به بقیه اشاره کرد که اینها هم همراه مطهریاند و موتوریها به سمت ما خیز برداشتند. ما هم پا به فرار گذاشتیم. اوضاع خطری بود. راننده ماشین ما که یکی از بچههای دانشگاه بود، چند لگد خورد. مثل فیلمهای پلیسی در کوچهپسکوچهها دنبالمان بودند و ما فرار میکردیم. بعد دوباره جلوی یک کلانتری پیاده شدیم تا از اینها شکایت کنیم؛ اما دوستان حاضر در کلانتری خیلی ما را تحویل نگرفتند. بعد هم مدام با تلفن با دانشجویی که همراه آقای مطهری بود، در تماس بودیم و آنها میگفتند همهچیز آرام است و…». صالحی حسب حکم اولیه محکوم به پرداخت یک میلیون تومان شده است. او به «شرق» میگوید «یک میلیون تومان را دانشگاه به من داد و گفتند پرداخت کنیم، بهتر است؛ اما حالا فکر میکنم حکم تغییر کرده و احتمالا دادگاه پول را به ما پس خواهد داد».
ترکهمدانی درباره جزئیات پرونده احکام صادرشده برای دانشگاهیان و دانشجوی متهم شناختهشده در این پرونده نیز گفته «آقای مطهری هیچ شکایتی نداشتند و مسئله شورای تأمین استان بود. احکامی که برای رئیس دانشگاه، قائممقام و دانشجو آمده، در دادگاههای بعدی تعلیق شد. قائممقام دانشگاه که به دو سال انفصال از خدمت محکوم شده بود، در احکام بعدی به یک سال انفصال از خدمت محکوم شد».
سکانس سوم؛ دردسرهای آقای وکیل
شعبه ١٠١ دادگاه کیفری دو شیراز بعد از رسیدگی به این پرونده شش نفر از حملهکنندگان را به دو ماه حبس و ١٠ ضربه شلاق و دو نفر دیگر را به چهارماهونیم حبس و ٣٧ ضربه شلاق محکوم کرد.
تعدادی از حملهکنندگان و ضاربان در جریان تحقیقات و رسیدگی به بخش نخست پرونده، مدعی شدند افرادی به آنها دستور دادهاند و بههمیندلیل پروندهای برای رسیدگی به اتهامات آمران این حمله در دادسرای سازمان قضائی نیروهای مسلح استان فارس تشکیل شد. آمر حمله حالا به گفته مطهری ارتقا یافته؛ اما اخبار نهایی نشان از صدور حکم محکومیت برای متهمان این پرونده دارد.
پرونده حمله به علی مطهری در لحظههای پایانی است. حتی اگر احتمال صدور پرونده به تهران را هم به کل داستان اضافه کنیم، در محکومیت آمر و متهمان پرونده تغییری حاصل نخواهد شد؛ اما گفتوگوی ترکهمدانی، وکیل پرونده مطهری، هم شنیدنی است. او به «شرق» گفته «هر پروندهای بالا و پایینهای خودش را دارد. این پرونده هم گاهی با بیم و امیدهایی همراه میشد. بیمش آن زمانی بود که روی ماشین «اخطار» اسپری کرده بودند تا هشداری باشد برای من. میشد همان موقع آن را پیگیری کرد؛ اما تحلیل ما این بود که اینها میخواهند پرونده را به حاشیه برانند. من را تهدید کنند و تهدیدها خبری شود و اصل ماجرای حمله به حاشیه برود. ما هم هوشمندانه برخورد کردیم و در تمام این چند سال تسلیم حاشیهسازی برخیها نشدیم. نیروی انتظامی استان فارس نیز در این زمینه همکاری لازم را داشت و تمهیداتی در نظر گرفت».
متهمان پرونده مطهری محکوم شدهاند. حکمشان حالا برای وکیل پرونده محرز است. اما پرونده به دلایلی حالا نه در شیراز که گویا در تهران بررسی میشود؛ آنچه برای وکیل پرونده سؤالبرانگیز شده است. گویی سه سال پیگیری آخر سر رفتهرفته ثمر داده است.