سهم دریاچه ارومیه از سیلاب‌های اخیر آذربایجان
یک استاد دانشگاه تهران ضمن اشاره به نقش مهم سیلاب‌ها در بقای اکوسیستم‌های تالابی، گفت: با توجه به شرایط خاصی که دریاچه ارومیه دارد، دلیلی وجود ندارد که آب ناشی از سیلاب‌ها تنها در سدهای وزارت نیرو جمع شود بلکه باید این سیلاب به سمت دریاچه ارومیه هدایت شود.
حسین آخانی با اشاره به وضعیت دریاچه ارومیه، گفت: سطح تراز این دریاچه نسبت به سال گذشته ۱۲ سانتیمتر کاهش یافته است، اظهار کرد: بعد از سیل اخیر در این منطقه، مطمئنا سطح تراز دریاچه ارومیه افزایش پیدا کرده است.
وی با اشاره به اظهار نظر رییس آب منطقه‌ای آذربایجان غربی در مورد آب ورودی به دریاچه ارومیه بعد از وقوع سیلاب اخیر، گفت: این مقام مسئول بعد از بازدید از دریاچه ارومیه اعلام کرد که بر اثر سیل اخیر ۸۰ متر مکعب آب در ثانیه به سد بوکان وارد می‌شود همچنین اعلام کرد در اثر این سیل ۶۰ متر مکعب آب در ثانیه وارد دریاچه ارومیه می‌شود؛ یعنی بالای ۵۰ درصد آبی را که در اثر سیل می‌توانست وارد دریاچه ارومیه شود، در سطح بوکان حبس می‌شود.
این استاد دانشگاه تهران تاکید کرد: این تاییدی بر گفته‌های متخصصان است که عامل خشکی دریاچه ارومیه را سدها می‌دانند. حدود ۴۰ سد اطراف دریاچه ارومیه وجود دارد و سد بوکان به تنهایی بالای ۵۰ درصد از روان‌آب هایی که بر اثر سیلاب می‌توانست وارد دریاچه ارومیه شود را در خود حبس کرده است، بقیه سدها هم به همین ترتیب نقش بسیاری در ممانعت از جریان سیلاب به سمت دریاچه داشته‌اند.
آخانی با بیان اینکه اگر اجازه داده می‌شود این سیلاب وارد دریاچه ارومیه شود، احتیاجی به این همه هزینه و بودجه نبود، تصریح کرد: همین سیل دو سه روزه می‌توانست سطح تراز دریاچه ارومیه را از سطح تراز سال گذشته نیز بالا ببرد. دلیلی وجود ندارد با توجه به شرایط خاص دریاچه ارومیه، آب ناشی از سیلاب‌ها در سدهای وزارت نیرو حبس شود بلکه این سیلاب باید به سمت دریاچه ارومیه هدایت شود.
وی با اشاره به اینکه نتایج مطالعات و بررسی‌های صورت گرفته روی تالاب های ایران، به نقش مهم سیلاب‌ها در بقای حیات این اکوسیستم‌های آبی تاکید دارد،گفت: مطالعه روی تالاب‌های ایران نشان می‌دهد مهم‌ترین منبع تامین آب این تالاب‌ها و دریاچه‌ها سیلاب است و اگر سیلاب نباشد هیچ عامل دیگری نمی‌تواند اینها را پر کند اما سدها باعث شده‌اند که جلوی جریان سیلاب‌ها گرفته شود؛ در صورتی که بقای اکوسیستم‌های آبی به سیلاب بستگی دارد چون سیلاب به صورت فلشینگ عمل می‌کند؛ یعنی یکباره حجم بالایی از آب را وارد دریاچه می‌کند و این حجم بالای آب چون با تلاطم همراه است، معمولا بخش قابل توجهی از بستر رسوب شده دریاچه را حل می‌کند. حل کردن بستر دریاچه نیز به معنای عمق گرفتن دریاچه است.
این استاد دانشگاه تهران در پایان با بیان اینکه آبی که بر اثر سیلاب وارد دریاچه شود، با نمک مخلوط و باعث کاهش تبخیر آب می‌شود، تصریح کرد: این یک اصل فیزیکی است که آب‌های شور نسبت به آب‌های شیرین کمتر تبخیر می‌شوند ولی با نگهداری و حبس آب‌ها در سدها کاری می‌کنیم که این آب‌ها با شدت بیشتر تبخیر شوند، در صورتی که اگر این آب‌ها وارد دریاچه ها شوند، هم دریاچه‌ها احیا می‌شوند و هم میزان تبخیرها کاهش پیدا می‌کند و اگر تبخیر بشوند، باعث متعادل شدن آب و هوای منطقه می‌شوند و اگر آب و هوا متعادل‌تر باشد، باعث کاهش اثرات خشکیدگی دریاچه می‌شود.
