سفر ترامپ به عربستان یک استثنا در سیاست خارجی آمریکا بود/ تضمین از آمریکایی ها برای امنیت نظام پادشاهی سعودی

اولین سفر روئسای جمهور به این دلیل که نشانگر روند سیاست خارجی آن کشور است، همواره اهمیت فراوان و تبعات گسترده ای دارد.

به گزارش بارتاب- در نشستی که در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد، به تحلیل علل و پیامد های سفر رئیس جمهور آمریکا به عربستان پرداخته شد.
در این نشست دکتر حمید رضا اکبری با اشاره اولین سفر روسای جمهور پیشین آمریکا گفت: ریگان به مکزیک، بوش پدر به کانادا، کلینتون به کانادا، جرج دابلیو بوش به مکزیک و اوباما به کانادا سفر کرده بودند.
با این وجود، سفر ترامپ به عربستان نشان دهنده یک استثنا در سیاست خارجی آمریکا است؛ او بر خلاف رئیس جمهورهای قبلی، از حوزه پیرامونی آمریکا خارج شده و به عربستان سعودی، کشوری که داعیه مبارزه با تروریسم را دارد، سفر کرده است.
اهداف سفر ترامپ به عربستان سعودی
اولین سفر خارجی ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا، یک سفر پیوسته بود؛ او از عربستان به سرزمین های اشغالی و پس آن به اروپا رفت.
عربستان سعودی با میزبانی از آمریکا اهداف گوناگونی را دنبال می کرد؛ از جمله، اخذ تضمین از آمریکایی ها برای امنیت نظام پادشاهی سعودی، تقویت جایگاه ریاض در معادلات منطقه، تحکیم روابط راهبردی با آمریکا (که در دوران اوباما خدشه دار شده بود)، توسعه صنایع نظامی و توان صادراتی در راستای چشم انداز 2030
در قراردادهایی که در زمینه های گوناگون بین عربستان سعودی و ترامپ بسته شد، علاوه بر دولت عربستان، شاهزادگان سعودی نیز نقش داشتند که این امر نشانگر بر طرف شدن اختلافات میان دولت و شاهزادگان سعودی است.
هم چنین، تقریبا تمامی فعالیت هایی که در این سفر صورت گرفت و پیگیری های بعد آن، بر عهده محمد بن سلمان است که خود را برای جانشینی در دوران بعد از ملک سلمان آماده می کند.
بزرگ ترین قرارداد تجاری که امریکا تا به حال موفق به بستن آن شده است، در این سفر اتفاق افتاد. مجموع قراردادهای تجاری اوباما در تمام طول ریاست جمهوری او در منطقه آسیا و خاور میانه تقریبا 115 میلیارد دلار است، اما در سفر ترامپ به عربستان سعودی 110 میلیارد دلار قرارداد بسته می شود؛ به طوری که ترامپ پس از بازگشت به آمریکا، در توئیتی دستاورد این سفر را به معنای ایجاد شغل-یعنی همان شعار انتخاباتی خود- عنوان می کند.
هدف مشترک اجلاسی که در ریاض برگزار شد نیز ایران  هراسی و مقاومت  هراسی در منطقه عنوان شده است به طوری که در آن از ایران در کنار داعش و القاعده یاد می شود و از آن جا که این موضوع در اجلاس پیوسته از جانب سعودی ها و آمریکایی ها تکرار می شود، نکته ای بسیار حائز اهمیت است.
نشست امریکا و شورای همکاری خلیج  فارس
از نشست آمریکا و شورای همکاری خلیج فارس، که محرمانه ترین بخش سفر ترامپ بود، اخباری منتشر نشد.

بحث تحکیم سیاست و راهبردهای عربستان سعودی در شورای همکاری، بحث بسیار مهمی بود که موجب اعتراض کشورهای عضو این شورا از جمله قطر شد. زمانی که در این نشست از مبارزه با خاستگاه های تروریست سخن به میان می آمد، منظور نه صرفا فقط ایران، بلکه گاه قطر و گاه ترکیه بود.
سابق بر این، برخورد قطر در حوزه های مختلف اخوان المسلمین، تحولات منطقه و حتی در مورد ایران برای عربستان سعودی ناخوشایند بود اما آمریکا فشارهای زیادی بر قطر وارد کردند تا در چهارچوب مورد نظر عربستان قرار بگیرد.
بحث چگونگی شکل دهی به ناتوی عربی نیز در این اجلاس مطرح شده است که به نتیجه نرسید و لذا به اجلاس عمومی کشیده نشد.

اجلاس عربی اسلامی آمریکایی
اجلاس عربی اسلامی آمریکایی یکی موضوعاتی بود که بسیار خبرساز شد. هم چنین، مضحک ترین و ضد ایرانی ترین مباحث از سوی ملک سلمان و ترامپ در این اجلاس مطرح شد.
تعریف ایران به عنوان دشمن مشترک کشورهای اسلامی به جای اسرائیل، امنیتی شدن مجدد پرونده ایران در عرصه بین المللی، تشکیل مرکز جهانی مبارزه با افراط گرایی، تاسیس ائتلاف خاورمیانه در سال 2018 ، از مسایلی بودند که در این اجلاس مطرح شدند.
در اجلاس عربی اسلامی آمریکایی، ایران به عنوان کانون افراط گرایی معرفی می شود و تعریف از تروریسم، تروریسم اسلامی و افراط گرایی و کانون های حمایت از آن ها نیز دستخوش دگرگونی می شود.
در نهایت، می توان گفت تعریف دشمن مشترک، سرآغاز ادبیات جدیدی از افراط گرایی و تروریسم در منطقه ایران است و حکام وهابی مصمم هستند تا این تعریف را با آمریکا و سایر کشورهای منطقه به اجماع بگذارند.
تاکنون ارزیابی های متفاوتی از سفر ترامپ به عربستان سعودی شده است؛ وزیر خارجه آلمان این سفر را فاجعه بار دانست و دبیر کل حماس آن را رسوایی نامید. در حالی که احزاب کرد معارض جمهوری اسلامی در منطقه، از وضعیتی که ایران را به شکل یک تهدید امنیتی نشان می دهد، استقبال کرده اند.