سفر ترامپ به تهران؟
تحرکات ضدِایرانیِ دونالد ترامپ به حدی است که پالس ها و نشانه های موجود توسط هیچ کس جدی گرفته نمی شوند تا این سوال طرح شود که «چشم انداز ایران با آمریکای ترامپ به چه صورت خواهد بود»
«نصرت الله تاجیک» سفیر پیشین ایران در اردن و تحلیلگر مسائل بین الملل در گفت وگویی کوتاه با انتخاب با تاکید براینکه «تعامل ایران و آمریکا خیلی بعید است» به پرسش های مطرح شده پاسخ می گوید:
*«تمایل احتمالی ترامپ برای سفر به تهران» خبر تایید نشده ای است که یکبار دیگر بحث مذاکره ایران با آمریکا را داغ کرد.
من نمی دانم این خبر چه منبعی دارد و قطعا بنده نسبت به اصل خبر شک زیادی دارم. اما نکته معلوم، این است که فضای موجود بین دو کشور ما را به این نتیجه ملموس می رساند اصلا زمینه مثبتی وجود ندارد که بخواهیم این احتمال را احتمالی اقلی بدانیم. همه دنیا می دانند، چالش بین ایرانی ها و آمریکایی ها پایان ناپذیر است.
*اما این ذهنیت با این اصل که «در سیاست دوست و دشمن دائمی وجود ندارد» تناقض دارد.
بحث ایران با آمریکا با بحث ایران با ترامپ فرق می کند. دونالد ترامپ در این 2 سال و چندماهی که کاخ سفیدنشین شده، نشان داده است که آدم ثابت قدم و مستقری نیست و مشخصا در قبال ایران حاضر است برای تخریب دست به هر اقدامی بزند. پس باید گفت، بعید است که دو کشور تا زمانی که ترامپ ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا را بر عهده دارد، حتی تعامل و تفاهمی حداقلی را به دست بیاورند.
*شما هم قبول دارید که آمریکایِ ترامپ با آمریکایِ اوباما فرق دارد؟
حتما. در زمانی که باراک اوباما رییس جمهوری آمریکا بود، تیم ضد جنگِ دولت مستقر سعی در تعامل با ایران را داشت که برجام هم حاصل رویکرد آن دوره آمریکا بود. اما چیزی که واضح است، این است که ترامپ یک تیمی جنگجو را مامور به کارشکنی علیه ایران کرده است و به همین دلیل موکدا تاکید می کنم، خیلی بعید است ایران با آمریکا در زمان دولت داریِ ترامپ بتوانند وارد مذاکره شوند.
*البته در کنگره و فضایِ داخلی آمریکا، نقد و حتی مخالفت هایی جدی درباره تصمیم های ترامپ وجود دارد.
کنگره متشکل از اعضای مجلس سنا و مجلس نمایندگان است که در سنا جمهوری خواهان و در مجلس نمایندگان دموکرات ها اکثریت را دارند. اما مسایل اجرایی در آمریکا در حیطه اختیارات قوه مجریه است و بنابراین مخالفت خوانی ها را نباید جدی گرفت، چون نمی توانند نظر و رای رییس جمهور را تغییر بدهند. بنابراین آن چیزی که برای تغییر در فضای دو کشور اهمیت دارد، نگاهی است که در قوه مجریه جاری و ساری است. مخصوصا با اقدام هایی که نشان می دهد، به فکر فروپاشی ایران هستند، می توان گفت که ایران و آمریکا زمینه ای برای تعامل ندارد. البته ممکن است، در این بین بازی های روانی ای به نمایش گذاشته است که بعید است، این بازی ها جنبه عملی پیدا کند.
*تکلیف ایران با آمریکایی که سیاستش صددرصد تقابلی است، چیست؟
دولت ایران و مجموعه نظام، در حقیقت درصدد کم کردن هزینه های رفتار آمریکایی ها هستند. ما راهی جز این نداریم که سعی کنیم، ضرر ترامپ را کمتر کنیم و از گزنداش در امان بمانیم و با یارکشی بتوانیم، خودمان را از متحمل شدن هزینه ها در امان نگه داریم.
*یارکشی ها تا امروز موثر بوده اند؟
بله. وقتی چین و روسیه در پرونده برجام پشت ما می ایستند، نشان می دهد که جمهوری اسلامی تا حدی قابل قبول توانسته همراهان خوبی را پیدا کند.
*عربستان مهمترین همسایه ایران در منطقه استراتژیک خاورمیانه است. به نظر شما تعامل احتمالی با سعودی ها، می تواند در رویارویی با آمریکا به ایران کمک کند؟
همانطور که شما گفتید، عربستان همسایه مهمی برای ایران است. همچنین معلوم است، قسمتی از مشکلات مان با ترامپ به مسایل منطقه و عربستان ربط پیدا می کند. متاسفانه عربستان شمشیر را از رو بسته است. مخصوصا بعد از بهارعربی اختلافش با ایران بیشتر است. در واقع دولت سعودی برای اینکه بهارعربی از مرزهایش عبور نکند، دشمن تراشی برای ایران و دشمنی را جایگزین رقابت کرد و شرایط را به گونه ای درآورد که «چالش ایران_عربستان» به یکی از موضوع های منطقه تبدیل شود.