سردرگمی رهبران اسرائیل در قبال توافق جدید ایران با قدرتهای جهانی
اسرائیل بار دیگر بر عدم پایبندی خود به توافق احتمالی ایران، 1+4 و آمریکا تأکید کرده است؛ این در حالی است که از یکسو تحلیلگران در خصوص توانایی تلآویو برای اقدام موثر علیه برنامه هستهای تردید دارند و از سوی دیگر اختلاف نظر در خصوص سودمندی برجام میان مقامهای اطلاعاتی-امنیتی اسرائیل افزایش یافته است.
«بازتاب»؛ آرش صفار- به گزارش «رویترز»، روز دوشنبه «نفتالی بنت»، نخستوزیر اسرائیل بار دیگر تأکید کرد که تلآویو هیچ گونه تعهدی به توافق احتمالی میان ایران و قدرتهای جهانی ندارد و خود را آزاد میداند که در صورت لزوم «بدون هیچ محدودیتی» علیه ایران اقدام کند.
این اظهارات که در جریان دیدار نخستوزیر اسرائیل با اعضای یکی از کمیتههای کنست (پارلمان اسرائیل) مطرح شده است، همزمان با اعلام پیشرفت در مذاکرات وین توسط دیپلماتهای حاضر در مذاکرات ابراز شده است.
این در حالی است که سخنگوی وزارت خارجه ایالاتمتحده با تأیید «پیشرفتهای جزئی» در وین، بر تمایل آمریکا به بازگشت به توافق هستهای تأکید کرده است.
«ند پرایس» دولت پیشین آمریکا را مسئول شرایط کنونی دانست و گفت «قولهای آن دولت که فشار حداکثری به توافق بهتری منجر خواهد شد، نه تنها عملی نشد، بلکه باعث جسورتر شدن حاکمان در آن کشور [ایران] شد».
پیش از این هم مقامهای اسرائیلی بر اینکه توافق هستهای محدودیتی برای تلآویو ایجاد نمیکند، تأکید کرده بودند.
اظهارات بنت در حالی مطرح شده است که اختلاف نظر میان کارشناسان و تحلیلگران امور نظامی-امنیتی اسرائیل در خصوص توانایی تلآویو برای اقدام نظامی موثر علیه ایران افزایش یافته است.
از سوی دیگر اختلاف دیدگاههای نهادها امنیتی اسرائیل در خصوص سودمندی برجام برای امنیت اسرائیل افزایش یافته است؛ در جلسه هفته گذشته کابینه امنیتی اسرائیل، سرلشکر «آرون خلیو»، رئیس اطلاعات نظامی اسرائیل (آمان)، گزارش داد که احیای برجام، برای اسرائیل بهتر از عدم توافق است؛ به باور او، محدودیتهای برجام بر فعالیتهای هستهای ایران بر عدم پایبندی کامل به مفاد توافق ارجح است.
این در حالی است که «داوید بارنیا»، رئیس موساد، توافق هستهای میان ایران و قدرتهای بزرگ را بر خلاف منافع اسرائیل میداند و معتقد است که هنوز برای گفتگو با آمریکا برای ممانعت یا تأثیرگذاری بر سیاست واشنگتن زمان وجود دارد.
چند روز قبل، «بن کاسپیت»، تحلیلگر اسرائیلی در وبسایت خبری-تحلیلی «المانیتور» در یادداشتی به این موضوع اشاره کرد که تلآویو به این نتیجه رسیده که احیای توافق هستهای ایران و قدرتهای بزرگ اجتناب ناپذیر است و «اکنون بر گرفتن تضمینهای تاکتیکی و حمایت نظامی از ایالاتمتحده» متمرکز شده است.
کاسپیت ضمن اشاره به اینکه بهترین سناریو برای اسرائیل، تعویق در بند موسوم به غروب آفتاب (2025 و 2030) در برجام است، تأکید کرد که کارزار تلآویو علیه توافق هستهای ایران ترکیبی است از «ارزیابیهای مجدد سرگیجهآور، نقصهای شرمآور اطلاعاتی و حس هرجومرج».
با توجه به این نکات، به نظر میرسد لفاظی مجدد نفتالی بنت در دیدار با نمایندگان پارلمان، بیش از آنکه نشاندهنده اجماع نخبگان اسرائیلی بر یک استراتژی مشخص برای مقابله با برنامه هستهای ایران باشد، با در نظر گرفتن ملاحظات داخلی مطرح شده است.