سرانجامِ سازه کشف‌شده در عرصه کاخ گلستان چه شد؟
«سازه به دست آمده در عرصه کاخ گلستان یک حمام است، که بعد از تکمیل مستندنگاری‌ها و احتمالا کاوش بیشتر، روی آن پوشانده می‌شود.»
به گزارش ایسنا، با کشف سازه‌ای در عرصه‌ی خیابان داور و صوراسرافیل در حین انجام عملیات لوله‌کشی فاضلاب در اواخر هفته‌ی قبل، براساس حدسیات اولیه می‌گفتند: «احتمالا این سازه متعلق به کاخ گلستان است.» اما بعد از انجام چند روز مستندنگاری و بررسی بیشتر توجه باستان‌شناسان استان تهران، حرف‌های جدیدی در این زمینه مطرح می‌شود.
مرتضی ادیب‌زاده، کارشناس باستان‌شناس اداره‌کل میراث فرهنگی استان تهران در این زمینه به ایسنا می‌گوید: آن‌چه برای باستان‌شناسان مشخص شده، این فضا بخشی از یک سازه حرارتی مرتبط با حمام یعنی بخش آتشدان حمام است، تا کنون نیز قسمت‌های گربه‌رو را پیدا کرده‌ایم.
او در ادامه با اشاره به موقعیت مکانی که سازه به دست آمده در آن قرار گرفته ادامه می‌دهد: نمی‌توانیم کاوش گسترده‌ای در این منطقه داشته باشیم، باید به انجام مستندسازی کامل و دقیق در محوطه بسنده کنیم، تا امروز نیز همه‌ی ساختارهای به دست آمده نقشه‌برداری و مستندسازی کامل شده و قرار است بعد از کسب تکلیف از پژوهشکده باستان‌شناسی، اگر قرار به انجام کاوش بود یک کاوش مختصر با هدف خواناسازی انجام شود، اما در نهایت آن باید پرشود.
وی می‌افزاید: در صورتی که انجام کاوش باستان‌شناسی تائید نشود، باید مستندسازی دقیق‌تر انجام و پروژه تکمیل شود، در پایان نیز منطقه با ماسه‌بادی پر می‌شود.
نمی‌توانیم کاوش را در محدوده کاخ گلستان گسترش دهیم
این باستان‌شناس اداره‌کل میراث فرهنگی استان تهران با تاکید بر این که امکان نگه‌داشتن سازه‌ی آجری در منطقه وجود ندارد، توضیح می‌دهد: چون بخش کوچکی از حمام به دست آمده است، بنابراین به دلیل موقعیت کاخ گلستان، ساختمان‌های پیرامونی، دادگستری و معبر نمی‌توانیم همه‌ی فضا را باز کنیم، چون منطقه به هم می‌ریزد ویک بی نظمی شهری ایجاد می‌شود.
«ادیب‌زاده» احتمال تعلق این فضا به کاخ گلستان را با وجود این‌که حمام نامیده می‌شود بسیار کم می‌داند و درباره‌ی احتمال به دست آمدن فضای تاریخی بیشتری در این منطقه می‌گوید: چون در بافت تاریخی کار می‌شود، هر احتمالی وجود دارد که باز هم نمونه چنین سازه‌هایی به دست آید، اما تا کنون هیچ شیءای به دست نیامده است، از سوی دیگر باستان‌شناس به طور دائم در منطقه است و به کار نظارت می‌کند و همه‌ی عملیاتِ خاکبرداری‌های شرکت فاضلاب در این محدوده رصد می‌شود.
باستان‌شناسان ناظر عملیات لوله‌کشی فاضلاب در محدوده کاخ گلستان‌اند
او تاکید می‌کند: با توجه به این‌که مسئولان پروژه برای تعریف مسیرها از میراث فرهنگی استعلام می‌گیرند، بنابراین ما می‌توانیم نظارت را بیشتر کنیم و در همه مسیرها ناظر می‌گذاریم تا سرکشی کرده و همه‌ی خاک‌برداری‌ها را رصد کند و به ما گزارش دهد.
این کارشناس مرکز باستان شناس استان تهران، به دیگر عملیات‌های لوله‌کشی فاضلاب در تهران اشاره می‌کند که با پیدا شدن هر شیء یا سازه‌ای تا امروز بلافاصله کار متوقف شده و باستان‌شناس از اداره کل یا پژوهشگاه میراث فرهنگی به منطقه اعزام شده است.
ادیب‌زاده در پاسخ به این پرسش که امکان تبدیل این منطقه به یک سایت موزه و باز نگه داشتن فضا وجود دارد، یا خیر؟ می‌گوید: آن‌جا این قابلیت را ندارد، سازه‌ی موجود بخش کوچکی است و هیچ بیان تصویری برای مخاطب ندارد. اگر در نقطه‌ای باشد که حالتِ یک بافت گورستانی یا یک سازه ویژه داشته باشد و توجه مخاطب را جلب کند، قطعا می‌توانستیم طرحی را از متخصصان مربوطه بخواهیم تا برنامه ریزی شود و طرحی را با همکاری شهرداری انجام دهیم، اما این سازه قابلیت این کار را ندارد.
عملیات لوله‌کشی فاضلاب در محدوده کاخ گلستان متوقف است
سپیده سیروس نیا، معاون میراث‌فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی استان تهران، نیز در این زمینه به ایسنا می‌گوید: این سازه باید به طور دقیق بررسی شود، هنوز به طور کامل قابل استناد نیست، نخست باید سازه را به طور کامل بررسی کرد.
او با تاکید بر این‌که در حال حاضر کار عملیات لوله‌کشی فاضلاب در این محدوده متوقف است، ادامه می‌دهد: احتمالا هزینه کار مستندنگاری و در صورت لزوم کاوش اضطراری توسط اداره فاضلاب پرداخت می‌شود.
