سراب قمار مجازی
این روزها هر چه پیشرفت تکنولوژی و فضای مجازی برای برخی از مردم سودمند بوده و به گسترش فضای کسب و کار و روابط جامعه کمک کرده است، اما برخی از افراد از این امر مانند هر پدیده نوظهور دیگری سوء استفاده کرده و اقدام به کلاهبرداری میکنند.
به گزارش بازتاب به نقل از آرمان، شاید برای برخی از شما پیشآمده که فردی با تلفن همراه شما تماس بگیرد و بگوید: «سلام شما در مسابقه رادیویی به قید قرعه برنده شدهاید، لطفا خودتان را به اولین عابر بانک برسانید و منتظر تماس ما باشید تا جایزه به حسابتان واریز شود» در چند سال اخیر هر چه درباره این موضوع هشدار داده شده، اما بازهم برخی از مردم فریب افراد کلاهبردار را میخورند و حسابشان خالی میشود. از سوی دیگر برخی از کلاهبرداران از مسائل و کمبودهای اقتصادی و اجتماعی در جامعه استفاده و با راهاندازی سایتهای شرط بندی و کانالهای جنسی سعی دارند به نوعی پول خوبی به جیب بزنند.
رئیس پلیس فتا تهران بزرگ در این باره معتقد است که شهروندان مراقب رباتهایی که کاربر را به صفحات جعلی هدایت میکند، باشند. سرهنگ تورج کاظمی اظهار کرد: بر اساس پرونده های واصله متهمان بدوا اقدام به تهیه ربات یا اپلیکیشن ارائه دهنده، خدمات مختلفی از جمله افزایش فالوئر، دوست یاب، صیغه یاب، ردیاب و… کرده به نحوی که پس از نصب برنامه به منظور فعالسازی اپلیکیشن از کاربر درخواست واریز مبلغ اندکی(معمولا ۲۰ هزار ریال) و ارجاع به صفحه فیشینگ(جعلی) را میکند. او ادامه داد: این رباتهای راه اندازی شده عمدتا ارجاع به درگاه وجود نداشته و مستقیما اطلاعات و رمز کارت طی چند مرحله از کاربر اخذ شده و در تمامی موارد پیغام(صوری عدم ارتباط با بانک) و یا تراکنش ناموفق نشان داده میشود. همچنین در بسیاری از موارد، مجرمان اقدام به تبلیغ ربات یا اپلیکیشنهای جعلی در کانالهای پر بازدیدشبکههای اجتماعی با چند صد هزار عضو کرده و به این ترتیب برنامه مورد نظر در معرض دید و دسترس تعداد بسیار زیادی از کاربران نرم افزارهای اجتماعی هدف قرار میگیرد.
قمارآنلاین جدید، قاببازی قدیم
هرچند یکی دیگر از پدیدههایی که این روزها در جامعه رواج بسیاری داشته مربوط به قمار آنلاین و سایتهای شرط بندی آنلاین و فوتبال است. شاید خیلیها هنوز نمیدانند که کاری که خیلی شیک در گوشیهای تلفن همراهشان انجام میدهند، مصداق همانند «قاب بازی» در چند دهه اخیر است که قماربازان در کوچههای خاکی با ریختن «قاب» انجام میدادند و در این راه خانه و زندگیشان را با خوش ننشستن قاب میباختند. طبق مشاهدات خبرنگار در چند سال پیش و در یکی از محلههای قدیمی کرمانشاه، فردی که در یک دستش قاب بود و در دست دیگرش کیسه و لولهای که خون کلیهاش را خارج میکرد، وقتی با ریختن اولین قاب یا تاس پولی را که از فروش کلیهاش به دست آورده بود را یکجا باخت. امروزه کاری که سایتهای شرط بندی انجام میدهند همین کار است و با مبالغ کمی که فرد در ابتدا برنده میشود او را تشویق به شرطبندی با مبالغ بالاتر میکنند. مثلا فلان سایت شرط بندی که در خارج از کشور فعالیت میکند از کاربرش میخواهد حدود 50 تا 100 دلار را برای شروع و ثبت نام از طریق صرافیها حواله کنند. شیوه کار برخی از آنها به این شکل است تعداد گلهای بازی در لیگهای معتبر دنیا را باید مخاطبش پیش بینی کند یا مثلا در دقیقه 70 به بعد بازی چه تعداد گلی میتواند داشته باشد. اگر درست پیش بینی صورت گرفت فرد مبلغی را در صندوق خود که در سایت است برنده میشود و اگر این اتفاق رخ ندهد آنها پولی را که حواله کردهاند میبازند. آنقدر این اتفاق با هیجانات کاذب همراه است که فرد به این امر اعتیاد پیدا میکند. در همین رابطه رئیس پلیس فتای تهران بزرگ نسبت به عضویت افراد به خصوص نوجوانان در سایتهای شرط بندی و قمار آنلاین هشدار داد. وی گفت: متأسفانه در سالهای اخیر فعالیت سایتهای آنلاین شرط بندی و قمار افزایش داشته است. این سایتها عمدتا و در مراحل اولیه هزینهای از کاربر دریافت نمیکنند یا مبلغ بسیار کم است و با ایجاد یکسری امکانات و همچنین وعدهها سعی در جذب مخاطب و کاربران اینترنتی دارند. کاظمی با بیان اینکه پلیس فتا تا کنون به چندین فقره پرونده در این خصوص رسیدگی کرده است، گفت: در یک مورد یکی از شکات مبلغ یک میلیارد و هشتاد میلیون ریال در بازی شرط بندی با رقبای مجازی از دست داد که در تحقیقات کارآگاهان پلیس فتا مشخص شد مدیر این سایت با اغفال کاربران با پیشنهادهای جالب و اعلام تعدادی برنده به مبلغ کم و حتی واهی درصدد تشویق و ترغیب کاربران بالاخص جوانان و نوجوانان به سمت و سوی این سایتها بودند.
هیجان کاذب در دنیای مجازی
برای پی بردن به ریشه این مسائل با یک جامعهشناس به گفت و گو نشستیم، دکتر علی انتظاری معتقد است که این مشکلات در عدم سواد رسانهای به وجود میآید، امری که 99 درصد مردم از آن بی اطلاع هستند و تلاشی برای آن از سوی مسئولان صورت نمیگیرد. وی میگوید: فضای مجازی چون در جامعه ما یک پدیده نوظهور است و بسیاری از مردم به آن گرایش دارند، ممکن است خیلیها این پدیده را دستمایه کلاهبرداری قرار دهند و به دلیل نبود سواد رسانهای پولهای هنگفتی را به جیب بزنند. البته قمار و شرط بندی مجازی تنها مربوط به کشور ما نیست و در همهجای دنیا و حتی کشورهایی که بازار کسب و کارشان بسیار رونق دارد نیز این اتفاقات دیده میشود. مردم آنجا از یک ریسک مالی و هیجانی لذت میبرند. انتظاری در مورد گرایش مردم به کانالهای جنسی و صیغه یاب نیز میافزاید: البته ما در جامعه یکسری کمبودها و خلأهایی را داریم و همین امر باعث شده که عدهای به سمت کانالهای صیغه یاب بروند که متاسفانه تعداد این افراد در جامعه کم نیست. سن ازدواج به خاطر مشکلات اقتصادی در کشور ما بالا رفته و وقتی این اتفاق رخ میدهد گرایش به سایتها و رباتهای صیغهیاب هم افزایش مییابد. توقعات، امکانات و حتی کنجکاویهای جنسی باعث شده که این امر در افراد متاهل و مجرد به وجود بیاید و این امر بستر مناسبی برای سوءاستفاده و کلاهبرداری در جامعه است. مشکل اساسی ما در جامعه به دلیل توقعات و امکانات در فضای مجازی و امکانات حقیقی و هنجار در جامعه است که باعث شده بین این دو موضوع شکاف به وجود بیاید و مدیریت درستی برای پرکردن این شکاف وجود ندارد و همین امر مردم را به سمت این سازو کارهای ناهنجار پیش میبرد. او ادامه میدهد: متاسفانه تربیت در خانوادههای ما سنتی است و ما فرزندانمان را به صورت آبرومدارانه تربیت میکنیم، این تربیت آبرومدار با تربیت فضیلت محور کاملا متفاوت است. وقتی این افراد در فضای مجازی که به دلیل گمنامی و امکان مخفی ماندن هویت میتوانند با یک اکانت جعلی دست به هر کاری بزنند ضعفهای خود را نشان میدهد و چون آبروی شخص به خطر نمیافتد و فضیلت و وجدان شخص نیز مدنظر نیست، میتواند ساز و کار ناهنجاریها را افزایش دهد.