تصمیم گیری های دقیقه نودی و غافلگیر شدن عزادارن حسینی/ چرا تصمیم های محرمی ستاد ملی کرونا زودتر نهایی و ابلاغ نشد؟

همزمان با نزدیک شدن ایام عزاداری امام حسین (ع) و یاران با وفایش و تشدید بحران کرونا در کشور، یکی از دغدغه های جدی مردم و به ویژه عزاداران نوع برخورد مناسب ستاد ملی کرونا با این شرایط ویژه و نگران کننده بود؛ تقابلی میان یک سنت دیرینه و فراگیر با اپیدمی کرونا که در طول تاریخ اگر نگوییم بی نظیر، حداقل کم نظیر است.

به گزارش «بازتاب»، با اینکه بسیاری از عزاداران حسینی و نیز مسئولان ستاد ملی کرونا در تصمیم گیری برای روزهای محرم و نوع عزاداری ها ملاحظاتی جدی داشته و از واکنش ها و پیامدها نگران بودند، اما رهبر معظم انقلاب اسلامی در تاریخ 10 مرداد 1399 به این مسئله به صراحت ورود و همگان را به رعایت بی چون و چرای تصمیم های ستاد ملی کرونا تشویق کردند.

رهنمودهای رهبر انقلاب در تاریخ 10 مرداد و تأکید ایشان بر لزوم رعایت پروتکل های ستاد ملی کرونا برای بسیاری فصل الخطاب بود و سیل عزاداران و مشتاقان امام حسین (ع) نیز روزها و هفته منتظر این ماندند تا ستاد ملی کرونا تصمیم ها و پروتکل های کارشناسی شده خود را در این باره اعلام کند.

با اینکه ستاد ملی کرونا برای اخذ یک تصمیم واحد و منطقی و ابلاغ آن به هیأت های عزاداری فرصت زیاد و مناسبی داشت و می توانست خیلی زودتر نسبت به انجام هماهنگی های لازم در این باره اقدام کند، اما تصمیم گیری نهایی در این باره را با تأخیر و تعلل انجام داد و در نهایت اقدام به انتشار دستورالعمل های لازم کرد.

در دستورالعمل هایی که به آن اشاره شد، عزاداری در فضاهای مسقف نظیر مسجد و حسینه ها و سالن های ورزشی با اعلام چند پیش شرط مشخص بلامانع اعلام شد؛ پیش شرط هایی که ناظر بر محدود کردن ساعت عزاداری در فضاهای بسته، عدم سینه زنی و زنجیر زنی در این فضاها، حضور جمعیت حداکثر تا یک چهارم ظرفیت کلی محیط و اکتفا به سخنرانی و روضه خوانی بود.

با اینکه بسیاری از عزاداران حسینی و هیأت های عزاداری به ستاد ملی کرونا در رابطه با رعایت پروتکل های بهداشتی تضمین و تعهدهای لازم را داده بودند و با تصمیم مورد اشاره مخالف بودند، اما نظر به ضرورت پرهیز از تفرقه و تبعیت از دستور العمل های بالادستی این رویه را پذیرفتند و تلاش کردند تا در روزهای کوتاه مانده به محرم به آماده سازی فضاها متناسب به آنچه که ستاد ملی کرونا در نظر گرفته است، اقدام کنند.

در همین رابطه بسیاری از هیأت های عزاداری تلاش های خود را برای آماده سازی فضای مساجد تنها برای سخنرانی و روضه خوانی و تلاش برای فراهم کردن فضاهای باز کافی برای دسته های سینه و زنجیر زنی آغاز کردند.

به رغم اینکه در این مسر تلاش و انرژی فراوانی از سوی متولیان هیأت های عزاداری صرف و همه چیز برای برگزاری مراسم های عزاداری با رعایت پروتکل های اعلامی ستاد ملی کرونا فراهم شد، اما به یک باره و درست چند ساعت مانده به آغاز مراسم، دستور العمل جدیدی در این باره رسانه ای شد که عزاداران حسینی را غافلگیر کرد.

به طور مشخص و رسمی در روز جمعه 31 مرداد و اول محرم مرکز رسیدگی به امور مساجد استان تهران با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد، باتوجه به تصمیم ستاد ملی مقابله با کرونا، برگزاری عزاداری در مساجد به دلیل مسقف بودن ممنوع است.

در بخشی از اطلاعیه مرکز رسیدگی به امور مساجد آمد: علی‌رغم وجود انتقاد به نحوه اعلام این نظر جدید، با توجه به سفارش رهبر معظم انقلاب اسلامی (مدظله‌العالی) در پیروی از دستورات ستاد، انتظار می‌رود ائمه محترم جماعات، کارگزاران و فعالان مسجدی، در ایام ماه محرم، از برگزاری هرگونه برنامه عزاداری، حتی در زمان کوتاه، در فضای مسقف، خودداری کرده و صرفاً به اقامه نماز جماعت، با رعایت دستورالعمل های بهداشتی اکتفا فرمایند.

مستند به دستورالعمل جدید اساساً عزاداری در فضاهای بسته و مساجد ممنوع اعلام شد و در نتیجه هیچ گروه و هیأتی اجازه برگزاری مراسم عزاداری در مساجد و فضاهای مسقف را به هر نحو نخواهد داشت.

این تصمیم ناگهانی و اصطلاحاً دقیقه نودی در حالی صادر و رسانه ای شد که بسیاری از هیأت های عزاداری فضاهای خود را متناسب با تصمیم قبلی ستاد ملی کرونا محیا کرده بودند و برنامه های منظمی را در کنار ارائه تضمین های لازم مبنی بر رعایت پروتکل های بهداشتی به مسئولان امر داده بودند.

هر چند رویه و دستور جدید نیز با اعتراض و انتقاد بسیاری از دوستداران و عزاداران حسینی رو به رو شد، اما به هر نحو بازهم به منظور پرهیز از تفرقه و رعایت هر چه بیشتر مصالح بهداشتی جامعه، مورد پذیرش اکثریت هیأت ها و عزاداران حسینی واقع شد و در دستور کار آنها قرار گرفت.

با این همه همچنان این نقد جدی به ستاد ملی کرونا و دیگر متولیان تصمیم گیر در این حوزه وارد است که چرا تصمیم های محرمی شان را زودتر نهایی و ابلاغ نکردند؟ این اقدامشان آیا با طرح و نقشه و با هدف در عمل انجام شده قرار دادن عزاداران حسینی و گرفتن هر گونه فرصت رایزنی و اعتراض از عزاداران حسینی بوده و یا واقعاً تصمیم گیری و نهایی کردن پروتکل های عزاداری محرم زمان بر بوده است؟

به هر صورت هر چه که بود و باشد، حالا تصمیم ستاد ملی کرونا به صورت صریح و شفاف اعلام شده و تبعیت از آن به ویژه به این دلیل که می دانیم می تواند در کاهش نگرانی های بهداشتی به شدت موثر باشد، لازم و ضروری است.

امید اینکه ستاد ملی کرونا این حجم از دغدغه، نگرانی و حساسیتی را که در مورد مراسم عزاداری محرم داشته و دارد در مورد دیگر فضاهای تجمع مردم نظیر سواحل شمال کشور، سامانه های حمل و نقل عمومی نظیر مترو و بی آر تی، مناطق گردشگری نظیر دامنه های قله دماوند و… داشته باشد.