سایه سنگین “صنعت” بر سر “سلامت”/”مالیات بر سیگار” افزایش یابد
هرچند برخی‌ها و اغلب صنعتی‌ها عنوان می‌کنند که افزایش مالیات بر دخانیات، افزایش قاچاق آن را به دنبال دارد، اما متولیان نظام سلامت کشور بارها تاکید کرده‌اند که طبق تجربیات جهانی، افزایش قیمت دخانیات از طریق مالیات نه تنها باعث افزایش میزان قاچاق در کشور نمی‌شود، بلکه ثابت شده کاهش مصرف را هم به دنبال خواهد داشت.
دکتر غلامرضا حیدری – رییس مرکز پیشگیری و کنترل دخانیات دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه این باور که افزایش مالیات بر دخانیات و سیگار منجر به افزایش قاچاق می‌شود، باور غلطی است که در جامعه وجود دارد، گفت: این باور از دو جهت شکل می‌گیرد؛ جهت اول از سوی صاحبان صنایع دخانی است که نمی‌خواهند مالیات دخانیات افزایش یابد تا قیمت‌ها ارزان بوده و فروش و تجارت‌شان بیشتر شود. از طرفی هم افرادی که اطلاعات دقیقی از این حوزه ندارند، بحث سیگار را با صنایع و محصولات دیگر مقایسه و فکر می‌کنند چون در سایر محصولات افزایش مالیات به افزایش قاچاق منجر می‌شود، برای سیگار هم همین اتفاق می‌افتد. درحالی که تجربه دنیا نشان می‌دهد که قاچاق سیگار شرایط و برنامه‌ها و راه‌های خاص خود را دارد و کشورهایی که در کنترل مرزها، کنترل فروش و عرضه محصولات دخانی با مشکل مواجهند، قاچاق دخانیات در آنها افزایش می‌یابد و این موضوع با قیمت ارتباطی ندارد.
سیگار در کدام کشورها گران است؟
وی افزود: در بسیاری از کشورها مانند فنلاند، انگلستان، نروژ و… که بالاترین میزان قیمت سیگار را در دنیا دارند و هر بسته سیگار حدود ۱۲ تا ۱۵ دلار است، می‌بینیم که با کمترین میزان قاچاق در این حوزه مواجهند؛ چراکه مبادی ورودی و محل‌های عرضه دخانیات را کاملا کنترل و وضعیت را نظارت می‌کنند. بنابراین افزایش قیمت دخانیات از طریق مالیات نه‌تنها باعث افزایش میزان قاچاق در کشور نمی‌شود، بلکه ثابت شده کاهش مصرف را هم به دنبال خواهد داشت.
افزایش مالیات، مهم‌ترین راهکار کاهش مصرف دخانیات
حیدری ادامه داد: مهم‌ترین نکته‌ای که باید به در این زمینه مورد توجه قرار گیرد، این است که تجربه چند دهه دنیا در اجرای برنامه‌های کنترل دخانیات این است که مهم‌ترین راهکار برای کاهش مصرف دخانیات، افزایش مالیات است. باید توجه کرد که افزایش مالیات باعث می‌شود تا در یک گردش مالی، پول مجددا به جیب دولت بازگردد و از همین پول در اجرای دیگر راهکارهای کاهش مصرف دخانیات استفاده می‌شود.
وضعیت مصرف سیگار و قلیان در ایران
رییس مرکز پیشگیری و کنترل دخاانیات دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه در حال حاضر وضعیت مصرف سیگار در کشور ما در حد متوسط جوامع است و در مقایسه با کشورهای منطقه در حد قابل قبول‌تری قرار دارد، گفت: البته هنوز در این زمینه تا رسیدن شرایط ایده‌آل فاصله داریم. از طرفی هم مصرف قلیان در کشور نگران‌کننده است و طی یک الی دو دهه بعد در این حوزه با مشکل مواجه می‌شویم. متاسفانه خارج کردن قهوه‌خانه‌ها از فهرست اماکن عمومی هم نقطه عطفی در عدم اجرای برنامه‌های کنترل دخانیات بود! و این موضوع شرایط را به گونه‌ای پیش می‌برد که در یک الی دو دهه آینده با افزایش مصرف قلیان در کشور مواجه می‌شویم.
داروهای موثر، ارزان و ایرانی ترک سیگار
حیدری درباره جدیدترین برنامه‌های تحقیقاتی این مرکز نیز گفت: مهم‌ترین اقدامی که در حال حاضر انجام می‌دهیم در حوزه برنامه‌های درمانی ترک دخانیات است. بر اساس این برنامه داروهای ارزان‌قیمتی که در کشور مصرف شده‌اند در مقایسه با داروهای گران‌قیمت خارجی اثر یکسانی دارند و می‌توانیم از این داروهای ارزان تولید داخل در کشور استفاده کنیم.
