سارا تبریزی؛ ایرانی که علم را در ۲۰۲۵ متحول کرد
مجله نیچر فهرست ده شخصیت برتر علمی سال ۲۰۲۵ را منتشر کرد و در میان چهرههای تأثیرگذار، نام یک محقق ایرانی، سارا تبریزی، دیده میشود. این لیست شامل دانشمندانی است که به دورترین نقاط کیهان و عمیقترین اعماق اقیانوسها نگاه کردهاند و حتی یک کارمند دولت که در بحبوحه آشوبهای آمریکا از سیاستهای مبتنی بر شواهد بهداشت عمومی حمایت کرده است.
سارا تبریزی کیست؟
سارا تبریزی متخصص مغز و اعصاب و مدیر مرکز بیماری هانتینگتون در دانشگاه کالج لندن است. او در سپتامبر ۲۰۲۵ موفق شد شواهد قانعکنندهای از اثرگذاری یک ژندرمانی جدید بر بیماری هانتینگتون ارائه دهد. این درمان هدفمند توانست روند پیشرفت این اختلال عصبی-مغزی را بهطور قابل توجهی کند کند و امید تازهای برای بیماران فراهم آورد.
جزئیات ژندرمانی:
در این روش، از یک ویروس بیضرر برای انتقال رشتههای ژنتیکی به مناطق آسیبدیده مغز استفاده شد. این درمان، تولید پروتئین جهشیافتهای که سلولهای مغزی را تخریب میکرد، متوقف میکرد. اگرچه آزمایش بالینی محدود به ۱۲ نفر بود، اما نتایج امیدوارکننده بود: کاهش سرعت افت عملکرد حرکتی و شناختی در گروه درمانی ۷۵٪ کمتر از گروه کنترل بود.
تبریزی پس از موفقیت اولیه، هدایت مطالعات آزمایشگاهی برای بررسی مکانیسمهای تخریب عصبی و توسعه درمانهای پیشگیرانه را ادامه داد. او همچنین یکی از بزرگترین مطالعات سلامت مغز در بزرگسالان جوان حامل ژن بیماری هانتینگتون را رهبری کرده است تا از بروز علائم پیشگیری کند.
تقدیرها و تمجیدها:
هیو ریکاردز، روانپزشک اعصاب دانشگاه بیرمنگام، تبریزی را «عنکبوتی در مرکز تار علم» توصیف کرده و ساموئل فرانک، متخصص مغز و اعصاب، او را «یکی از مهربانترین دانشمندان» معرفی کرده است.
دیگر چهرههای برتر ۲۰۲۵:
سوزان مونارز: نگهبان سلامت عمومی
مدیر مرکز کنترل بیماریهای آمریکا که تنها یک ماه بعد از شروع به کار برکنار شد.
آچال آگراوال: کارآگاه و کارشناس جمعآوری داده
محققی که نرخ و جمعبندی آماری دانشگاههای هند را با وجود هزینههای شخصیای که برایش به همراه داشت، گردآوری کرد
تونی تایسون: پیشگام تلسکوپ
یکی از تأثیرگذارترین افراد در راهاندازی و تجهیز رصدخانه Vera Rubin
پرشس ماتسوسو: مذاکرهکننده درباره بیماریهای همهگیر
اولین فردی که بر روی پیمانهای بیماریهای همهگیر کار کرد و موفق به پیشبرد اهدافش شد
منگران دو: غواص آبهای عمیق
محقق چینی که به کشف اکوسیستم زندگی جانوران در عمیقترین بخشهای زمین پرداخته است.
لوسیانو موریرا: پرورشدهنده پشه
این محقق برزیلی برای مبارزه با بیماریها، میلیاردها حشره پرورش داده است.
لیانگ ونفنگ: اخلالگر تکنولوژی
او بعد از سرمایهگذاریهای انبوه، دیپسیک را تأسیس کرد
یفات مربل: کارآگاه پپتید
این محقق موفق به یافتن وجهه دیگری از سیستم ایمنی شد که در زبالههای سلولی پنهان میشود
کی جی مولدان: کودک پیشگام
این کودک شش ماه اولین درمان ویرایش ژن CRISPR فوق شخصیسازیشده را دریافت کرده است
