زیان ۳۰۰ تومانی ضرب هر سکه ۵۰۰تومانی!

یک فوریت لایحه دولت برای حذف چهار صفر از پول ملی روز یکشنبه در مجلس به تصویب رسید و بدین ترتیب بسترهای تولد واحد پولی جدید درکنار اسکناس و مسکوکات جدید فراهم شد. تا همانگونه که عبدالناصرهمتی رئیس کل بانک مرکزی در جریان بررسی یک فوریت لایحه حذف چهار صفر از پول ملی درمجلس گفت، پس از تصویب لایحه حذف چهار صفر، جایگزینی پول‌های جدید با پول‌های فعلی ۴ سال زمان می‌برد.

به گزارش بازتاب به نقل از ایران، در دهه‌های اخیر با رشد نرخ تورم، دیگر اسکناس‌ها و مسکوکات در دست مردم پاسخگوی نیاز مبادلاتی آنها نیست. براساس گفته‌های رئیس کل بانک مرکزی از سال ۱۳۵۰ تا کنون، بهترین پول که یک هزار تومانی بوده به چک پول ۵۰ هزار تومانی تبدیل شده، یعنی پول کشور ۵۰ برابر شده است در حالی که ارزش پول ملی سه هزار و ۵۰۰ برابر کاهش پیدا کرده است. در حال حاضر رابطه پول ملی با ارزهای خارجی هم خوب نیست مثلاً معادل دلاری یک ریال ۸۰۰۰۰ است.

حال قرار است با رفرم پولی، این تناسب دوباره به اقتصاد بازگردد و اسکناس و مسکوک اعتبار خود را بازیابد. طبق آماری که عبدالناصر همتی در مجلس ارائه کرده است، سالی نزدیک به یک میلیارد اسکناس امحا می‌شود، نزدیک به ۹ میلیارد اسکناس در جریان است که اگر چهار صفر از پول ملی حذف شود تعداد اسکناس‌ها به ۲.۲ میلیارد می‌رسد این یعنی با حذف چهار صفر شاهد کاهش حجم اسکناس و هزینه‌ها و وارد شدن مسکوکات به چرخه کار هستیم.

البته در سال‌های اخیر توسعه بانکداری الکترونیک کمک زیادی به مبادلات روزانه کرده است. براساس آمارهای رسمی هم‌اکنون نسبت اسکناس و مسکوک در دست مردم به حدود ۲.۵ درصد می‌رسد. به معنای دیگر نزدیک به ۹۷.۵ درصد مبادلات پولی به‌صورت ابزارهای الکترونیک انجام می‌شود.

با این حال بار اصلی همین ۲.۵ درصد هم بر دوش ایران چک هاست که بیشترین ارزش را دارد. برهمین اساس ۵۵ درصد از پول در گردش را ایران چک و ۴۵ درصد آن را مسکوکات تشکیل می‌دهد.

سکه‌ای که از سکه افتاده است

از چند سال قبل خبرهایی درباره ذوب سکه‌های رایج و فروش فلز آن که با ارزش‌تر از ارزش سکه‌ها است، منتشر شد. موضوعی که به کسب و کار جدیدی برای عده‌ای تبدیل شده است که با جمع‌آوری سکه‌های رایج و ذوب آن سود کلانی به جیب می‌زنند. این درحالی است که هزینه ضرب این سکه‌ها برای بانک مرکزی نیز بیش از ارزش سکه هاست. به طوری که به گفته رئیس کل بانک مرکزی هزینه ضرب هر قطعه سکه ۵۰۰ تومانی ۸۰۰ تومان است.

هم‌اکنون قیمت هر کیوگرم مس ۴۵ هزار تومان و هر کیلو نیکل هم ۲۵۰ هزار تومان است. هر سکه ۵۰۰ تومانی، ۱۰.۱ گرم است که ۱۰۰ سکه آن معادل ۵۰ هزار تومان ارزش اسمی دارد و ارزش وزن فلز آن بیشتر شده است.

درهمین راستا طبق گزارش‌های منتشر شده تولید سکه‌های ۱۰۰، ۲۰۰ و ۵۰۰ تومانی در یکی از شرکت‌های ضرب‌کننده سکه به‌دلیل از بین رفتن حاشیه سود، متوقف شده است. این درحالی است که هم‌اکنون سهم سکه در مراودات روزانه مردم به غیر ار کرایه تاکسی بسیار اندک است. اما با حذف چهار صفر از پول ملی و تعریف واحد پولی جدید تومان سکه‌های جدیدی ضرب و توزیع خواهد شد که ارزش خود را خواهد داشت.

هزینه جایگزینی اسکناس‌

در حالی که هزینه چاپ هر برگ اسکناس در ابتدای دهه ۹۰ در حدود ۱۰۰ تومان و هزینه امحای هر برگ ۳۰ تومان بوده است ارقام هم‌اکنون برای چاپ به حدود ۱۹۰ تومان و برای امحا به ۳۴ تومان رسیده است. بنابراین امحای سالانه یک میلیارد برگ اسکناس ۳۴ میلیارد تومان هزینه دارد. چاپ اسکناس‌های جدید نیز برای ۹ میلیارد قطعه‌ای که در جریان است بیش از هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان هزینه دارد، اما براساس توضیحات رئیس کل بانک مرکزی با حذف چهار صفر از پول ملی تعداد اسکناس در گردش کشور از ۹ میلیارد فعلی به ۲.۲ میلیارد قطعه می‌رسد. بدین ترتیب هزینه چاپ به ۴۱۸ میلیارد تومان کاهش می‌یابد که مقایسه آن با هزینه چاپ ۹ میلیارد قطعه حدود هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان کم‌تر است.