زلزله هفت ریشتری در کابینه ؛ چرا دولت ترامپ در حال پوست اندازی است؟

خبرهایی از که ایالات متحده می رسد حکایت از تغییرات مهم در کابینه دونالد ترامپ دارد.وزیر امور خارجه برکنار شده و حالا گویا دومینوی تغییرات بیشتر هم کلید خورده است. رسانه ها از جدا شدن قریب الوقوع مشاور امنیت ملی سخن گفته اند و البته جدا شدن برخی دیگر از مقامات کاخ سفید . همچنین در وزارت امور خارجه نیز گویا پاکسازی هایی آغاز شده است.
این نکات باعث شد در مورد ماهیت دولت ترامپ و دورنمایی که رییس جمهور ایالات متحده برای تداوم دوران ریاست جمهوری اش در ذهن دارد با دیاکو حسینی عضو ارشد مرکز بررسی های استراتژیک ریاست جمهوری و کارشناس مسائل بین المللی گفت و گو کنیم.

دیاکو حسینی کارشناس مسائل بین المللی در گفت و گو با نامه نیوز به بررسی اتاق فکر ترامپ و خروج امریکا از برجام پرداخته است:

به نظرتان فضای سیاسی امریکا برای انتخابات آینده ریاست جمهوری چه روندی را به خود خواهد دید؟ ترامپ می تواند بدون رقیب یک دور دیگر نیز در این مسند بماند یا از سوی دموکراتها مهره هایی وجود دارند که ظرفیت مقابله با ترامپ را داشته باشند؟

به نظر می رسد که هنوز خیلی زود است ما در مورد دور دوم ریاست جمهوری امریکا صحبت کنیم. معمولا جریان انتخابات آمریکا در ماه‌های آخر مشخص می شود و هیچ وقت احزاب سه سال مانده به انتخابات نامزد قوی و محتمل را معرفی نمی کند تا در معرض انتخاب‌ها قرار دهند که تا آن موقع طبیعتا می‌تواند مشکلات زیادی را برای آن‌ها ایجاد کند. بنابراین من فکر می‌کنم نه الان درست است در مورد انتخابات بعدی آمریکا صحبت کنیم و نه در مورد آمدن یا نیامدن ترامپ ، و نه اساسا امکان‌پذیر است که در مورد نامزدهای احتمالی حزب دموکرات صحبت کنیم. آن چیزی که ما می‌توانیم الان صحبت کنیم، چشم‌اندازی است که اولا سابقه یک سال اخیر ترامپ و هم چشم‌اندازی است که می‌تواند مجموعه چهار سال اول دولت آقای ترامپ را تشریح کند و جهت‌گیری آن را نهایتا مشخص کند.

– به نظرتان از این یک سال و دو ماهی که از دولت ترامپ گذشته، چه برداشت و نتیجه ای برای آینده می‌توانیم بگیریم؟ استراتژی آینده ترامپ بر اساس این یک‌سالی که گذشته پیش می‌رود یا یک روند جدیدی را می‌توانیم از آن ببینیم؟

استراتژی دولت آمریکا، نه فقط دولت آمریکا که در تمام کشورهای مختلف جهان به این صورت است که یک بخشی به صورت کاغذی منتشر می‌شود و آن‌چه که به‌طور تئوریک است در این اسناد معمولا دیده و منتشر می شود. قسمت دوم که راحت‌ترین قسمت است، آن چیزی است که در عمل اتفاق می‌افتد، یعنی حوادث و رویدادهایی که به مرور زمان پیش می‌آید و جهت‌گیری سیاست خارجی و استراتژی کشور را تعیین می کند. ما تا به امروز حادثه خیلی بزرگی در دولت آقای ترامپ در روابط خارجی نداشتیم که بتوانیم آن را به‌عنوان یک نقطه عطف برای تعیین و تشخیص یک استراتژی بلند مدت ترامپ مشخص کنیم. با این وجود این اسناد کاغذی وجود دارند که می‌توانیم بر مبنای آن تحلیل کنیم که وزارت خارجه آمریکا در دولت آقای ترامپ از چه نوع جنسی هست و چه راهکاری را پیش می برد. فکر می‌کنم که مسیر استراتژی خارجی آقای ترامپ بیش از آن‌که تحت تاثیر اسناد استراتژیک باشد که گاها منتشر می‌شود، ازجمله سند استراتژی راهبردی آمریکا یا بازبینی استراتژی هسته‌ای آمریکا که دو سند بسیار معروف در این دوره است، عمدتا توسط دیدگاه‌های شخصی و کاراکتر آقای ترامپ تا به امروز تعیین شده و همین دو حلقه اول دولت ایشان که عمدتا دوستان بسیار نزدیک و یا اقوام درجه یک آقای ترامپ هستند. که این استراتژی آمریکا مبتنی است بر بی‌اعتمادی به وزارت امور خارجه آمریکا در اداره سنتی امور بین‌الملل و یا آن‌چه که تا به امروز ما از روابط خارجه آمریکا داشتیم و پیگیری عقاید شخصی آقای ترامپ که اغلب هم در استفاده داخلی مطرح می‌شوند و رویکرد داخلی برای دولت ترامپ داشتند. اساسا می‌شود اینطور گفت که در دولت آقای ترامپ ما یک استراتژی جهانی مشخص و معین که حساب‌شده باشد و از طریق توانایی‌های عملی دولت آمریکا پشتیبانی بشود را نداریم و آن‌چه که داریم، مجموعه پراکنده‌ای از رویکردها و سیاست‌ها است که صرفا کاراکتر منحصربفرد آقای ترامپ را تعریف می‌کند تا آن‌که یک استراتژی جامع برای تشخیص جهت‌گیری‌های کلی سیاست خارجی آمریکا باشد.

– با توجه به برکناری های زیادی که در تیم آقای ترامپ وجود داشته، استراتژیست معروف هم آقای بنن به آن شکل کنار گذاشته شد و دخترش و دامادش هم جدیدا خبرهایی آمده که ترامپ تمایل دارد آن‌ها کمتر دیده شوند و حضور داشته باشند. به نظرتان در حال حاضر بیشترین کسی که روی ترامپ تاثیر دارد یا در اتاق فکر ترامپ تاثیرگذار است، چه کسانی هستند و بیشتر روی او تاثیر می‌گذارند؟ آیا اصلا چنین اتاق فکری وجود دارد؟

ببینید از اتاق فکر این تعبیر می‌شود که عده‌ای نهاد متنفذ وجود دارند که نقشه‌های کلی، برنامه‌ها و اولویت‌ها را تعیین می‌کنند و از طریق رئیس جمهور آن را اجرا می‌کنند. آن چیزی که ما می‌دانیم، در دولت آقای ترامپ واقعا چنین چیزی وجود ندارد. آن عده‌ای که متنفذ هستند، عمدتا نقش ترمز آقای ترامپ را ایفا می‌کنند، تا این‌که نقش طراح استراتژی‌های آقای ترامپ را ایفا ‌کنند، به این معنا که آقای ترامپ با تکیه بر یکسری قابلیت‌های شخصیتی مثل توییت‌کردن یا یکسری سخنرانی‌هایی که مملو از کلمات و جملات خیلی کوتاه است، دارد امور را پیش می‌برد و این افراد تلاش می‌کنند که این سخنرانی‌ها و این توییت‌ها و این تصیمات را در یک قالب معقول‌تر و پذیرفتنی‌تر و همینطور عملی‌تر قرار دهند. فکر می‌کنم در حال حاضر و با توجه به وضعیتی که در این اتاق فکر ایجاد شده، عاقل‌ترین افراد دولت آقای ترامپ معمولا همان‌هایی هستند که اسمشان را بارها شنیدیم؛ از وزیر دفاع کشور آقای مک مستر و جان کلی، این افراد بیشترین نقش را داشتند در پیشبرد سیاست‌های خارجی دولت آقای ترامپ، ولی با این وجود به نظر من این حلقه آنقدر بی‌صدا و شکننده است که عملا تشخیص اینکه چه کسی وزن بالاتر را دارد در این تصمیمات، مشخص نیست. شما می‌دانید که به‌طور سنتی اینطور بود که معمولا مشاور امنیت ملی، وزیر امور خارجه و وزیر دفاع بیشترین نقش را در دولت‌های مختلف آمریکا داشتند و به تناسب بعضی از افراد یکی از این‌ها نقش پررنگ‌تری داشت و آن نهاد پیش‌برنده سیاست خارجی آمریکا بود. در دوره‌ای که ما داریم از آن صحبت می‌کنیم، تقریبا می‌شود گفت هیچ کدام از این پست‌ها و این مقامات دارای نفوذ کامل در دولت نیستند و آقای ترامپ هم دارد تلاش می‌کند از افزایش نفوذ بیش از حد هر کدام از این‌ها به دولت خودش و به سوی آمریکا جلوگیری کند.