ریزش قیمت دلار تا چه رقمی امکانپذیر است؟
طی هفتههای گذشته دلار با قیمتی بیش از 30 هزار تومان نقل محافل شده بود؛ در آن روزها قیمتها در بازارهای مختلف بر اساس نرخ دلار تعیین میشدند، اما روند افزایشی نرخ ارز ادامهدار نبود و چند روزی است که ریزش قیمت دلار نظرها را به خود جلب کرده است. طبق بررسیها صرافیهای بانکها از صبح روز گذشته سیام مهرماه، قیمت دلار را برای فروش ۲۷ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام کردند که با کاهش بیش از ۲ هزار تومانی همراه بوده، از سوی دیگر صرافیها دلار را از فروشندگان با قیمت ۲۵ هزار و ۴۷۰ تومان خریداری میکردند. حال با بررسی وضعیت بازار ارز طی چند روز اخیر این پرسش مطرح میشود که ریزش قیمت دلار تا چه رقمی امکانپذیر است؟
علاوه بر نرخ ارز این روزها کاهش قیمت سکه نیز خبرساز شده است. ابراهیم محمدولی، رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران درخصوص ریزش قیمت سکه گفته است عرضه سنگین ارز از سوی بانک مرکزی در بازار، قیمت دلار با کاهش روبهرو شده است، همین مسئله نیز باعث شده که قیمت طلا و سکه در بازار داخل نیز با کاهش روبهرو شود، تا هر زمانی که این مدیریت ادامه پیدا کند، از سوی بانک مرکزی نرخ سکه و طلا در بازار داخل نیز کاهش خواهد یافت. به عبارتی دیگر کاهش نرخ ارز طی روزهای گذشته به سرعت تاثیر خود را در بازار سکه و طلا نشان داد و باعث ایجاد امید کاهش قیمت در بازارهای موازی شده است، اما این ریزشها تا کجا ادامه خواهد داشت؟ آنطور که شنیده میشود بازار در انتظار ریزشهای شدیدتری است.
کاهش قیمت ارز طی روزهای اخیر زمزمههای دلار 20 هزار تومانی را به راه انداخت و آنطور که گفته می شد تقویت احتمال افت قیمت دلار به ۲۰ هزار تومان، بازار فروش انواع ارز را داغ کرد، به طوری که دارندگان دلار از ترس ضرر بیشتر روانه بازار شدند. البته برخی از فعالان بازار بر این باورند که دلار 20 هزار تومانی شایعهای بیش نیست، از سوی دیگر برخی از تحلیلگران بازار معتقدند اقدامات دولت همچون افزایش سقف خرید در بازار متشکل ارزی، عرضه روزانه ۵۰ میلیون دلار در بازار و سفر رئیس کل بانک مرکزی کشور به عراق برای آزادسازی منابع سیگنالهای مثبتی را روانه بازار کرده و قطعا بازار در روزهای آتی در شرایط بهتری قرار میگیرد. اما ابولحسن معصومی، کارشناس بازار ارز با اشاره به ریزش قیمت دلار در روزهای اخیر دلیل دیگری را برای کاهش نرخ ارز مطرح میکند، وی در این خصوص گفت: ریزشهای اخیر در بازار ارز به دلیل نوسان-گیری است، دلار به بیش از 30 هزار تومان رسید و اکنون در مسیر کاهشی قرار گرفته و روز گذشته حدود 2 هزار تومان کاهش قیمت را ثبت کرد. من معتقدم این ریزشها از جانب نوسانگیران بازار بوده و هیچ بحث اقتصادی و سیاسی پشت پرده کاهش نرخ ارز نیست.
این کارشناس بازار ارز با پیشبینی وضعیت بازار در روزهای آتی ادامه داد: با توجه به تثبت نرخ ارز نیمایی در محدوده 25 و 26 هزار تومان به نظر میرسد که نرخ ارز در همین حدود تثبیت شود، به بیانی دیگر دلار کشش کاهش قیمت در کانال 25 هزار تومان را دارد.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا ریزش نرخ دلار اثری بر قیمتها در بازارهای موازی میگذارد یا خیر، گفت: ما در سال 97 شاهد جهش قیمت دلار بودیم، تجربه نشان میدهد پس از افزایش نرخ ارز و کاهش مجدد آن به دلیل چسبندگی قیمتها، نرخ اجناس در بازارهای مختلف تغییری پیدا نکرد. در آن زمان نرخ ارز به مرز 19 هزار تومان رسید اما پس از افت قیمت به دامنه 11 هزار تومان قیمتها در بازارهای موازی با ریزش همراه نبود. بنابراین بر اساس تجربه سال 97 به نظر میرسد که بار دیگر نرخ ارز کاهش پیدا میکند اما به دلیل چسبندگی قیمتها اثر کمتری بر نرخ کالاها در بازارهای موازی داشته باشد.
این کارشناس بازار ارز اظهار کرد: من معتقدم دلیل گرانیها، نوسانات و تغییر قیمتها در بازارهایی همچون سکه، طلا، مسکن و … نقدینگی موجود در دست مردم است نه نرخ ارز، به عبارتی دیگر نقدینگی سرگردان است که بر قیمتها اثر میگذارد و تغییر قیمت دلار اثر کمتری بر مسائل قیمتی خواهد داشت.
تابلو بانک مرکزی مسیر را به بازار ارز نشان میدهد
آلبرت بغزیان، کارشناس اقتصادی و استاد دانشگاه نیز در خصوص کاهش قیمت دلار به ابتکار گفت: ما پیش از اینکه به کاهش قیمت ارز توجه کنیم باید عوامل موثر در افزایش نرخ ارز به بیش از 30 هزار تومان را بررسی کنیم و بپرسیم آیا عوامل افزایشها از بین رفته که ارز تمایل به کاهش قیمت پیدا کرده است یا خیر؟ در ابتدا باید اشاره کنم که افزایش نرخ ارز خواست بانک مرکزی است، به عبارتی دیگر همان زمانی که نرخ ارز از 4 هزار تومان به 19 هزار تومان میرسد و پس از مدتی عقبگرد میکند و در کنال 11 هزار تومان آرام میگیرد، یک سال در این مرز میماند و بار دیگر مسیر افزایش را در پیش میگیرد و رکورد بیش از 30 هزار تومان را میزند نشان میدهد که تغییرات خواست بانک مرکزی است. بنابراین ما بازار ارز آزادی نداریم که بانک مرکزی را به دنبال خودش بکشاند بلکه برعکس این تابلو بانک مرکزی است که مسیر را به بازار نشان میدهد.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: چرا ساعت یازده به بعد نرخها اعلام میشود؟ چون بانک مرکزی است که باید تصمیم بگیرد و نرخ را اعلام کند. بانک مرکزی باید دلایل خود را مطرح کند، ممکن است مشکلات به دلیل تحریم و یا بازنگشتن ارزهای حاصل از صادرات باشد به هرحال بایداین مسئله ریشهیابی شود.
بغزیان گفت: بنابراین من معتقدم اتفاقی رخ نداده که بتواند تغییر نرخ ارز را توجیه کند. اگر امروزه نرخ دلار در مسیر کاهشی قرار گرفته خواست بانک مرکزی بوده است.
این استاد دانشگاه با اشاره به تاثیرپذیری بازارهای موازی ادامه داد: این روزها قیمت کالاهای مختلف، نرخ اجارهبها و هزینهها تحت تاثیر ارز بوده و باید با این ریزش قیمتی واکنشی از خود نشان بدهند.
بغزیان در ادامه گفتوگو با اشاره به ضرورت ماندگاری سیاستهای کنترلی گفت: اگر بانک مرکزی سیاستی را برای کنترل امور اتخاذ کرده است باید آن را ادامه دهد، این سیاستها نباید موقتی باشد چراکه در صورت تداوم بازارهای موازی میتوانند نسبت به تغییرات واکنش نشان دهند، اکنون بازارها از کاهش نرخ ارز مطمئن نیستند و به ماندگاری آن اطمینان ندارند اما اگر سیاستهای کنترلی ادامهدار باشد اعتماد نسبت به تغییرات به دست میآید.