روی خوش شاگردان آیت الله مصباح به «قالیبافِ جدید»

پایداری ها سالهاست که در ردیف منتقدان سرسخت قالیباف قرار دادند اما گویی قالیباف جدید که در ایام انتخابات از آن رونمایی شد با آن مواضع تند و تیزش توانسته نظر مثبت پایداری ها را تا حدودی به سمت خود جلب کند. آیا پیوند سیاسی بین شاگردان آیت الله مصباح و سردار اصولگرایان شکل خواهد گرفت؟
لیلا شریف: نام برخی از چهره های سیاسی چنان با انتخابات گره خورده است که حتی گذر زمان و شکست های پی در پی هم نتوانسته است، در تلاش آنها برای دست یافتن به صندلی قدرت خللی ایجاد کند.

محمدباقر قالیباف، مردی برای تمام فصول سیاست، یکی از چهره هایی است که با وجود ثبت شکست و انصراف در کارزار انتخابات ریاست جمهوری هنوز هم کفه امکان حضور سیاسی اش از کفه خداحافظی اش از انتخابات آتی، سنگین تر است. سردار قالیباف از سال 84 رخت نظامی را از تن به در آورد و اندک اندک به پای ثابت رقابت بر سر صندلی مهم پاستور تبدیل شد.

هر چند اولین حضور انتخاباتی قالیباف در سال 84 به دلیل حضور پدیده ای به نام احمدی نژاد در اردوگاه اصولگرایان، حاصلی برای سردار نداشت اما او با بفرمای اصولگرایان توانست سکان شهرداری تهران را برعهده بگیرد.

اما صندلی شهردار تهران هم نتوانست، هوای پاستور را از ذهن قالیباف دور کند، چه آنکه 8 سال بعد درست زمانی که حسن روحانی نیز با حمایت اصلاح طلبان وارد گود رقابت شده بود، قالیباف بار دیگر برای رقابت گام برداشت و در همان سال بود که شهردار-سردار-خلبان با مخالفان اصلیش چشم در چشم شد؛ مردانی از جبهه پایداری.

هر چند مردان جبهه پایداری در انتخابات 92 و 96 نشان دادند که آبشان با سردار به یک جوی نخواهد رفت، اما این روزها گویا باید منتظر تغییر نظر پایداریچی های در قبال سردار باشیم چه آنکه یکی از اعضای پایداری در حمایت از موضع قالیباف در مورد نواصولگرایی و دوران شهرداریش سخن گفته است. برای درک رابطه پر تنش جبهه پایداری با قالیباف در برهه حساس انتخابات های گذشته، بهتر است تا نیم نگاهی به این رابطه پر پیچ و خم داشته باشیم.

سال 92؛ پاستور و شهرداری دو مسیر مخالفت پایداری با قالیباف
سنگ بنای انتقادهای پایداری ها از سردار قالیباف نه در انتخابات 92 که سال ها پیش تر از آن گذاشته شد، چه آنکه از یک سو مردان پایداری برای بیرون کردن قالیباف از شهرداری تهران ابراز تمایل کردند و از سوی دیگر قد علم کردن سردار در برابر گزینه پایداری ها در انتخابات ریاست جمهوری، جواز تخریب قالیباف را برای تندروهای اصولگرا صادر کرده بود.

روح الله حسینیان از چهره های شناخته شده پایداری، جز افرادی بود که بدون هیچ تعارفی آتش توپخانه پایداری‌ها را به سمت قالیباف روشن کرد.او بعد از انتخابات 88 با صراحت به نقد قالیباف پرداخته بود:« لاریجانی و قالیباف در جریان فتنه موضع روشنی اتخاذ نکردند. به دلیل اینکه این دو نفر مواضع شفافی نگرفتند نباید در مرکزیت اصول‌گرایی نماینده‌ای داشته باشند.»

با گذر زمان و رسیدن موعد انتخابات 92، این انتقادات شدت و حدت بیشتری به خود گرفت. مردان پایداری با پیروی از خط مشی‌ای که پدران معنویشان آیت الله مصباح یزدی تعیین کرده بود، برخلاف مدل انتخاباتی 2+1 اصولگرایان-شامل حداد عادل، قالیباف و ولایتی- حرکت کردند. این جبهه با اصرار بر گزینه اصلحشان یعنی سعید جلیلی، مانع وحدت اصولگرایان شدند و از برد محتمل‌ترین گزینه اصولگرایان یعنی محمدباقر قالیباف، جلوگیری کردند.

اما گذر زمان و روایت پشت پرده های فعالیت پایداری ها نشان داد که مانع تراشی آنها برای قالیباف تنها به مسیر پاستور محدود نشده بود.عبدالله ناصری عضو شورای مشورتی اصلاح طلبان در گفتگویی بخشی از درگیری پایداری‌ها با شهردار تهران روایت کرده است:« در سال ۹۲ اصلاح‌طلبان توجه لازم را به شوراهای شهر نداشتند.همان زمان برخی اصولگرایان پیروز شده در انتخابات شورای شهر تهران که از جبهه پایداری بودند به اصلاح‌طلبان پیغام دادند که ما به این جمع‌بندی رسیده‌ایم که قالیباف به خاطر عملکرد ۸ سال گذشته‌اش دیگر شهردار تهران نباشد. اگر شما بتوانید درباره یک نامزد کارآمد برای شهرداری تهران به توافق برسید ما نیز به وی رای می‌دهیم تا شهر از این وضعیت ناهنجاری که گرفتارش شده نجات یابد. آنها حتی از آقای ترکان، حبیب‌الله بیطرف و… هم یاد کردند و گفتند روی هر کدام از اینها توافق کنید ما هم به وی رای خواهیم داد و او شهردار می‌شود. اما متاسفانه برخی دوستان رفتند و روی محسن هاشمی توافق کردند. آیت‌الله هاشمی هم به این توافق رضایت داد و رقابت بین محسن هاشمی و قالیباف شکل گرفت. همان موقع برخی بزرگان اصلاح‌طلب هم به ما توصیه کردند که به میدان آوردن محسن هاشمی یعنی شکست در انتخاب شهردار و تثبیت دوباره قالیباف به‌عنوان شهردار و گفتند بهتر است هاشمی نامزد نشود. اما دوستان زیر بار نرفتند و قالیباف باز هم شهردار ماند.»

انتخابات 96؛جلیلی نیامد؛پایداری‌ها رئیسی را جایگزین کردند
پس از دومین شکست، سردار خود را با قدرت و خوش بینی بیشتری برای رقابت ریاست جمهوری آماده کرد اما باز هم بخت با او یار نبود.

سعید جلیلی، رقیب قدیمی قالیباف، چهره ای بود که ابتدا با حمایت پایداری ها خارج از چارچوب جمنا قبای رقابت را برتن کرد اما با گذشت زمان، وقتی که پایداری ها با تغییر جهت ناگهانی رئیسی را به عنوان مرید خود معرفی کردند، سعید جلیلی هم از انتخابات پا پس کشید.

رفتن سعید جلیلی هم نتوانست بازی را به نفع قالیباف تمام کند، چه آنکه پایداری ها قصد نداشتند تا روی خوش به قالیباف نشان دهند و حتی گفته هایی از بدنه اصولگرایی نشان از اختلاف دنباله دار مردان تندرو اصولگرایی با سردار داشت.

از یک سو صحبت‌های سید محمد حسینی عضو شورای مرکزی جمنا که در رابطه با موضع پایداری ها نسبت به قالیباف گفته بود:«یکی از ویژگی های آقای رئیسی این بود که در بین نیروهای ارزشی، ولایی و انقلابی تقریباً در مورد ایشان وفاق بود اما در مورد اینکه آقای قالیباف گزینه نهایی باشد اختلاف نظر وجود داشت، برای نمونه جبهه پایداری، آقای جلیلی و جمعی از علما و روحانیون با ایشان مخالف بودند.» و از سوی دیگر هم این گفته باهنر که « اگر کاندیدای نهایی جمنا مثلا آقای قالیباف و یا فرد دیگری میشد ممکن بود جبهه پایداری دیگر حمایت نکند.»، این واقعیت را فاش می ساخت که پایداری‌های در سال 96 نیز جریان اصلی مانع تراشی برای قالیباف را رهبری می‌کردند.

و اما روی خوش پایداری به شهردار سابق تهران
حال که چند ماهی از سر و صداهای انتخاباتی گذشته است و اهالی پایداری در سکوت خاصی به سر می بردند، پالس هایی مبنی بر روی خوش مردان پایداری به شهردار سابق تهران دریافت می شود.

نصرالله پژمانفر چهره شناخته شده جبهه پایداری که روزگاری طرح «نواصولگرایی» از سوی قالیباف را بازی با کلمات میدانست، اخیرا در قامت حامی سردار سخن گفته و تلویحا از ایده نواصولگرایی اودفاع کرده است« به نظر من آقای قالیباف فرصت پیدا نکرد این حرف‌ها را بیان کند. هجمه‌هایی به ایشان شد، حرف‌هایی به ایشان زده شد و به نظر من ایشان بی‌منطق یک‌سری از حرف‌ها را بازگو نمی‌کنند و حتما برای این موضوع طرح و برنامه‌ای داشتند و دارند و امیدواریم تبیین کنند و شاید نقطه مفقوده و آن محوریت شکل گیرد.»

او حتی در این روند حمایتی خود از قالیباف، به مرور خاطرات پرداخت و از حمایت های جبهه پایداری برای شهردار شدن قالیباف در سال های قبل سخن به میان آورد:« مگر در شورای شهر گذشته اعضای نزدیک به جبهه پایداری براساس همان احساس وظیفه و میان کاندیداهای موجود برای شهرداری تهران آقای قالیباف را انتخاب نکردند؟»

این تغییر موضع چهره شناخته شده پایداری می تواند این گمان را در ذهن ایجاد میکند که گویا قرار است بعد از گذشت سال‌ها شکل جدیدی از رابطه در میان پایداری‌ها و سردار شکل بگیرد و شاید هم برخلاف گذشته، روزی مردان پایداری پشت سردار صف بکشند.

در این میان مواضع چند ماه اخیر قالیباف را شاید نتوان نادیده گرفت، او در ایام انتخابات و بعد از آن چهره یک اصولگرای تند و تیز را به خود گرفته و از آن مواضع اعتدالی قبلی خود دور شده است. شاید پایداری ها در حال پیوند زدن خود با قالیباف جدید هستند.