رویت هلال ماه شوال، شامگاه یکشنبه با چشم غیرمسلح ممکن نیست

رؤیت هلال به معنای دیدن هلال اول ماه، یکی از راه‌های شرعی اثبات آغاز ماه قمری است. اگر هلال روز بیست و نهم ماه قمری رویت شود، روز بعد اول ماه جدید است و اگر رویت نشود سی‌ام ماه گذشته است ولی اگر شامگاه سی‌ام ماه دیده نشود، در هر حال روز بعد اولین روز از ماه نو است زیرا ماه قمری ۳۱ روز نیست. منجمان از گذشته های دور بر اساس ویژگی‌های ماه برای استخراج تقویم هجری قمری، رویت‌پذیری ماه در شامگاه بیست و نهم ماه قمری را پیش‌بینی می‌کردند.

هر چند به دلیل وابستگی بسیاری از عبادات و اعمال واجب و مستحب مانند حج، روزه، شب قدر و برخی مسائل حقوقی مانند افزایش دیه در ماه‌های حرام، رویت هلال ماه در همه ماه‌های قمری مهم است، داستان رویت هلال ماه شوال به دلیل پایان ماه مبارک رمضان و حرمت روزه‌داری در اولین روز ماه شوال و عید فطر اهمیت رویت این ماه را برای مسلمانان دوچندان کرده است.

کاظم کوکرم، کارشناس رویت هلال ماه در گفت وگو با ایرنا در مورد رویت هلال ماه شوال ۱۴۴۳ قمری اظهار داشت: رویت هلال ماه شامگاه یکشنبه ۲۹ رمضان/ ۱۱ اردیبهشت نسبتا دشوار است.

وی توضیح داد: هلال ماه در این زمان فاصله کمی از نظر ظاهری با خورشید در آسمان دارد، به اصطلاح می گوییم جدایی زاویه هلال حدود ۸ درجه است در حالی که رکورد دیدن ماه در دنیا یعنی سخت ترین هلال ماهی که تا امروز رویت شده است، جدایی زاویه هلال نزدیک به ۷ درجه بوده است. از این نظر جدایی زاویه‌ای هلال شوال امسال بالاتر از پارامترهای حدی؛ اما بسیار نزدیک به آنهاست.

بر اساس نقشه های پیش‌بینی رویت‌پذیری هلال شوال ۱۴۴۳ با نرم افزار ایرانی «مه‌یار» شامگاه ۲۹ رمضان مطابق با ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۱

فرصت برای دیدن هلال ماه؛ تنها ۴۱ دقیقه

این منجم آماتور افزود: از طرف دیگر ارتفاع هلال ماه در تهران در لحظه غروب خورشید کمتر از ۷ درجه است و از زمان مقارنه ماه و خورشید در زمان رویت هلال حدود ۱۹ ساعت گذشته است و هلال ماه نسبتا هلال جوان و در نزدیکی اوج مدار خودش در حدود ۴۰۰ هزار کیلومتری زمین است.

همچنین برای رویت هلال ماه یعنی از زمان طلوع تا غروب آن تنها ۴۱ دقیقه وقت داریم. برای مثال در شامگاه روز یکشنبه ۲۹ رمضان غروب خورشید به افق تهران ساعت ۱۹:۵۰ دقیقه و غروب ماه ساعت ۲۰:۳۱ است.

وی نتیجه گیری کرد: همه این عوامل باعث می شود رویت هلال ماه در کل پهنه ایران با چشم غیرمسلح غیرممکن و با چشم مسلح دشوار باشد. اما با توجه به ویژگی‌های نجومی هلال ماه شوال ۱۴۴۳، این هلال در غرب ایران راحت تر از شرق ایران رویت خواهد شد؛ زیرا هر چه به سمت غرب برویم اختلاف زمان غروب ماه با خورشید بیشتر و ارتفاع ماه نیز در لحظه غروب بیشتر می‌شود.

رویت هلال ماه در ایران، عراق، ترکیه، عربستان، کشورهای حاشیه خلیج فارس، پاکستان، افغانستان، مصر و شرق اروپا و آسیای میانه با چشم مسلح ممکن است

سردبیر سابق مجله نجوم در مورد وضعیت رویت هلال ماه در مناطق مختلف جهان گفت: رویت هلال ماه در ایران، عراق، ترکیه، عربستان، کشورهای حاشیه خلیج فارس، پاکستان، افغانستان، مصر و شرق اروپا و آسیای میانه با چشم مسلح ممکن است. اما هلال ماه در آمریکای شمالی، مرکزی، شمال آمریکای جنوبی، غرب اروپا و غرب آفریقا با چشم غیرمسلح رویت می‌شود.

به گفته وی همچنین هلال ماه در شرق آسیا، شبه‌قاره هند اصلا قابل رؤیت نبوده و محتمل نیست و برای بخش های وسیعی از خاورمیانه و شرق اروپا به آسانی قابل دیدن است.

گردوغبار بر رویت ماه تاثیر می گذارد اما تجهیزات موجود فراتر از این اثرگذاری است

وی با اشاره به اینکه هر ساله بیش از ۱۰۰ گروه از منجمان آماتور و حرفه ای و اعضای ستاد استهلال برای رویت ماه اقدام می‌کنند در مورد تاثیر گردوغبار موجود در جو بر رویت هلال ماه نیز اظهار داشت: گردوغبار در رویت هلال موثر است ولی این گروه ها معمولا از رصدگاه‌های واقع در مناطق مرتفع برای رویت هلال اقدام می کنند که باعث می شود خط دیدشان فراتر از لایه غبار موجود در جو قرار بگیرد.