روند صعودی تولید خودرو با نقص قطعه ادامه دارد
۱۱ مردادماه بود که دبیر انجمن خودروسازان از دپو شدن ۵۰ هزار خودرو با نقص قطعه در پارکینگ‌های ایران خودرو و سایپا اطلاع‌رسانی کرد. هر چند این موضوع از مدت‌ها قبل عنوان شده بود اما هیچ منبع رسمی از تعداد خودروها خبررسانی نکرده بود. وجود ۵۰ هزار خودرو با نقص فنی از سوی هیچ بخشی تکذیب نشد و عملاً خودروسازان مهر تأیید بر این اتفاق زدند.
حال با گذشت کمتر از یک ماه صحبت‌ها محور 70 هزار خودرویی است که به‌دلیل نداشتن قطعه در پارکینگ‌ها خاک می‌خورند. روزنامه ایران در این باره با محمد رضا نجفی منش رئیس انجمن همگن قطعه‌سازی کشور گفت‌و‌گویی انجام داده است که در ادامه می‌آید:
طبق آخرین خبرها 70 هزار خودرو در پارکینگ ایران خودرو و سایپا به‌دلیل نقص فنی در حال خاک خوردن است. به اعتقاد شما اگر تولید خودرو صورت نگیرد بهتر از آن نیست که خودرو با نقص قطعه تولید شود و در پارکینگ بماند؟
انتخاب بین بد و بدتر است. اولویت خودروساز و قطعه ساز این است که خودرو بدون نقص قطعه تولید کند اما تولید با نقص قطعه بهتر از آن است که خودرو تولید نشود و خط تولید تعطیل شود. توقف خط تولید مشکلات بیشتری را ایجاد می‌کند و از طرفی کارگران بیکار می‌شوند.
چرا قبل از آنکه چنین اتفاقی رخ دهد، خودروسازان به فکر نبودند و کاری نکردند که امروز با کمبود قطعه روبه‌رو نشوند؟
خودروسازان کمبود قطعه را پیش‌بینی کرده بودند و می‌دانستند که با چنین شرایطی مواجه می‌شوند. بدین جهت 4 ماه پیش از دولت خواستند که
2.5 میلیارد دلار به آنها ارز اختصاص پیدا کند اما متأسفانه این امر اتفاق نیفتاد و پس از رفت و آمدهای متعدد، دولت تنها یک میلیارد دلار اختصاص داد که این عدد نتوانست مشکلات خودروسازان را حل کند و آنها اکنون مجبور به تولید خودروهایی هستند که امکان فروش ندارد. اگر این خودروها با کمبود قطعه روبه‌رو نبود، اکنون پول خودروسازان و قطعه سازان اینگونه در پارکینگ‌ها خاک نمی‌خورد.
چه اتفاقی افتاد که 2.5 میلیارد دلار تخصیص پیدا نکرد؟
انواع سنگ اندازی‌ها صورت گرفت و می‌توان گفت که ما بیشتر تحریم داخلی شدیم. یعنی قبل از آنکه تحریم‌های امریکا علیه صنعت خودرو شروع شود، تصویب برخی از قوانین باعث شد که صنعت خودرو و قطعه‌سازی صدمه بیشتری ببیند بخصوص در استفاده از ارز نیما که صف طولانی شکل گرفت و در نهایت ارزی هم داده نشد.
اکنون کدام خودروها با کمبود قطعه مواجه است؟
تمام خودروها با کمبود قطعه روبه‌رو است. یک خودرو متشکل از هزار و 100 قطعه است. اگر یک قطعه نباشد آن خودرو، امکان فروش و عرضه به مردم را ندارد.
خودروهای با نقص قطعه دوباره باید به خط تولید بازگردند؟
خیر در همان پارکینگ می‌توان قطعات را نصب کرد. در گذشته نیز چنین تجربه‌ای را داشتیم که با سرعت خودروها تکمیل و وارد بازار شدند.
در زمینه قطعه در خودروهای پارکینگ مانده چه شرایطی داریم؟
حجم قابل توجهی از قطعات مورد نیاز در گمرک مانده است و هنوز وضعیت ترخیص آنها شفاف و روشن نشده است. اگر قطعات خودرو که در گمرک مانده است ترخیص شود، تا حدود زیادی مشکل خودروسازان حل خواهد شد و حداقل می‌توان 70 هزار خودرو را تکمیل و به مشتری تحویل داد. هفته گذشته جلسات متعددی با رئیس کل گمرک داشتیم. آنها می‌خواهند با صنعت همکاری کنند اما دست و پای آنها بسته است. اگر وزارت صنعت، معدن و تجارت تکلیف را مشخص کند می‌توان با سرعت بیشتری مواد اولیه و قطعات را که مدت طولانی است در گمرک مانده، ترخیص کرد.
در کمتر از یک ماه 20 هزار خودرو با نقص قطعه به خودروهای دپوی کشور
(50 هزار خودرو اوایل مردادماه) اضافه شده است. اگر همین روند ادامه پیدا کند، پایان ماه شهریور این تعداد به 90 هزار خودرو می‌رسد. این امر نگران‌کننده نیست؟
قطعاً اگر قطعات ترخیص نشود و دولت فکری به حال این بخش نکند، روند صعودی خودروهایی که نقص قطعه دارند ادامه خواهد یافت و این امر صدمه جدی به صنعت خودرو و قطعه‌سازی وارد می‌کند. لذا در این شرایط حداقل‌ترین کار این است قطعاتی که در گمرک مانده است ترخیص شود. در کشور قانون بهبود فضای کسب و کار وجود دارد. طبق بند 2 این قانون قبل از تصمیم‌گیری تیم اقتصادی دولت باید با بخش خصوصی مشورت کرده و از آنها نظر بخواهد. متأسفانه طی این مدت، هیچ نظر کارشناسی از بخش خصوصی و فعالان صنعت خودرو گرفته نشده است و همواره بر مشکلات ما افزوده می‌شود.
چرا خودروسازان نتوانستند از ارز نیما استفاده کنند؟
در نیما برای بررسی درخواست‌ها وقت زیادی هدر رفت. اگر دولت این بررسی را به تشکل‌های تخصصی آن واگذار می‌کرد، روند تخصیص ارز سرعت می‌گرفت اما اینچنین نشد و تنها صف‌های طولانی بدون نتیجه را شاهد بودیم.این در حالی است که شاهد افزایش قیمت هم هستیم، قیمت مواد اولیه مانند فولاد، مس و… 72 درصد، دستمزدها 56 درصد و هزینه‌های سربار 20 درصد گران شده است.
پیشنهاد شما برای رهایی از مشکلات به وجود آمده چیست؟
هفت سال است که می‌گویم قیمت خودرو، آزاد شود، اگر قیمت‌ها آزاد نشود حاشیه سود تنها به نفع دلالان بازار خواهد بود و این صنعت بیش از گذشته درجا می‌زند و دوم اینکه پول قطعه‌سازان نقدی و با فاصله یک ماه پرداخت شود. پرداخت 4 الی 5 ماه از سوی خودروسازان مشکلات ما را بیشتر می‌کند چرا که نمی‌توانیم مواد اولیه را به‌صورت نقدی خریداری کنیم.
