روزگار متفاوت سه روحانی منتقد در مجلس
سالک، ذوالنوری و پژمانفر همانطور که گفتیم هم میخواهند روش سیاسی خود را بروند، هم در مقابل اعتدالیون و اصلاح طلبانی بایستند که حالا دیگر در حاکمیت حضور پررنگ دارند و هم صدای بلند روحانیون در مجلس باشند.
تعداد روحانیون در مجلس شورای اسلامی، نسبت به روزهای ابتدای انقلاب به شدت کاهش پیدا کرده است. آمارها نشان میدهد که در مجلس اول، 164 نماینده روحانی در مجلس حاضر بودند اما در مجلس دهم این میزان به 16 نفر تقلیل پیدا کرده است. آمار روحانیون نسبت به مجلس قبل، یعنی مجلس نهم هم، 11 نفر کمتر شده است. با این حال، این به معنای بی تاثیر شدن روحانیون مجلس نیست. مثلثی از روحانیون اصولگرا یعنی احمد سالک، مجتبی ذوالنور و نصرالله پژمانفر، شاید در پی این هستند که ضمن انتقاد از دولت و اصلاح برنامههای آن مطابق طرز تفکر خود، بگویند که هنوز هم روحانیون در مجلس شورای اسلامی، صدای بلندی دارند.
پارلمانتاریست با سابقه
از حجت الاسلام احمد سالک آغاز کنیم. متولد سال 1325 هجری شمسی و اصفهانی است. تاکنون 5 دوره، نماینده مجلس بوده است. در دوره اول از سال 1361 و در انتخابات میاندورهای، با 72 و نیم درصد از کل آرا وارد مجلس شد. در دوره سوم، با 43 و نیم درصد از آرا در مرحله دوم انتخابات پا به مجلس گذاشت. در دوره سوم هم در مرحله دوم انتخابات توانست پیروز شود و به مجلس برود. او در مجلس نهم در همان دور نخست مجوز حضور در مجلس را گرفت و در مجلس دهم نیز با رای 176 هزار نفر از مردم اصفهان وارد مجلس شده است.
سالک تقریبا تمام عمر مدیریتی خود را در سطوح عالی سپاه پاسداران گذرانده است. فرماندهی سپاه اصفهان در سال 58، فرماندهی بسیج مستضعفین در سال 59 و 60، فرماندهی کمیته انقلاب از سال 60 تا 64، نماینده ولی فقیه در سپاه قدس از سال 69 تا 79 و نماینده ولی فقیه در سازمان حفاظت و اطلاعات سپاه از سال 1380 تا 1385. او یکی از کارگزاران دولت نخست احمدینژاد هم بوده و از سال 1385 تا 1387، دبیر هیات عالی گزینش کشور شده است. او هم چنین مشاور محمود احمدینژاد بوده است.
سبک فعالیت سالک در مجلس شورای اسلامی به اصولگرایان کلاسیک نزدیک است. هر چه باشد او عضو جامعه روحانیت مبارز است و مدتی هم سخنگوی آن بوده است. برای همین است که ابایی ندارد در یک مصاحبه رسمی بگوید که عملکرد محمدجواد ظریف در مقام وزارت امور خارجه موفق بوده اما از آن طرف به بهانه ماجرای هشتم شهریور، باز هم پرونده انفجار نخست وزیری را باز کند و از این جهت گریزی به مساله وقایع سال 88 بزند و بگوید «سران فتنه اگر محاکمه شوند، شرایط دیگری برای آن ها رقم می خورد.»
یک روحانی هسته ای و اصولگرا
دیگر روحانی فعال اصولگرای مجلس، مجتبی ذوالنوری است. متولد سال 1342 و اهل ملایر است از توابع استان همدان. او هم تقریبا تمام مدت مدیریتی خود قبل از حضور در انتخابات مجلس را در سپاه گذرانده است. موسس و فرمانده تیپ امام جعفر صادق (ع) برای طلاب و روحانیون است (فرماندهی او 23 سال به طول انجامیده) و این اواخر در حوزه نمایندگی ولی فقیه در سپاه فعالیت میکرد و جانشین نماینده ولی فقیه در سپاه شده بود.
با این حال، سبک فعالیت پارلمانی ذوالنوری حتی با زمانی که در سپاه نماینده ولی فقیه هم بود قابل قیاس نیست و او در حال حاضر ملاحظات سیاسی را در نظر میگیرد. نشانهاش اینکه اگرچه یکی از تندترین سخنرانیها را در مخالفت با برنامه کلی رئیس جمهور داشت و حتی گفت که « من هر چه برنامه پیشنهادی رئیس جمهور را بررسی و مرور کردیم اما رنگ و بویی از دین در جامعه دینی پیدا نکردهام، در این برنامه جای دین و مانور دین کجاست؟ حوزه فرهنگی همیشه مورد دغدغه رهبر انقلاب و مراجع عظام تقلید بوده اما توجهی به آن نشده است.» اما با سه وزیر کلیدی او یعنی فرهنگ و ارشاد اسلامی، دفاع و اطلاعات موافقت صریح کرد تا نشان دهد که حتی در مواردی با دولت همسویی دارد.
با این حال ذوالنور، اصل کار خود در مجلس شورای اسلامی را در کمیته هستهای انجام میدهد. او رئیس این کمیته است و هرچند که اقدام عملی برای مقابله با روند فعلی هستهای در کشور از دست او برنمیآید اما به هر حال اظهارنظرهایش در رده یک مقام نیمه رسمی از ایران شنیده میشود.
فرهنگ ؛ دغدغه اصلی
بالاخره نصرالله پژمان فر. متولد سال 1343 در تهران اما نماینده مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی. پژمانفر برخلاف سالک و ذوالنوری، عمر خود را در حوزه علمیه گذرانده و در این راه، مدارج ترقی را تا معاون آموزش و پژوهش حوزه علمیه خراسان هم بالا رفته است. پژمانفر، در مجلس نهم نیز حضور داشته است.
اصل دغدغه پژمانفر در مجلس شورای اسلامی حوزه فرهنگ است و از این رو در سال نخست مجلس شورای اسلامی، به ریاست کمیسیون فرهنگی هم رسید. با این حال این عضو مرکزی جبهه پایداری نیز ظاهرا حرارت سابق را ندارد و مثلا در یکی از آخرین اظهارنظرها در حوزه مسایل فرهنگی گفته «بخش عمدهای از مسائل حوزه فرهنگ به دلیل سوء تفاهم ایجاد شده، گفتوگو و تعامل بین بخشهای مهم فرهنگی کشور را موجب حصول نتایج سازنده دانست.»
سالک، ذوالنوری و پژمانفر همانطور که گفتیم هم میخواهند روش سیاسی خود را بروند، هم در مقابل اعتدالیون و اصلاح طلبانی بایستند که حالا دیگر در حاکمیت حضور پررنگ دارند و هم صدای بلند روحانیون در مجلس باشند. با این حال به نظر میرسد که تغییر فضای سیاسی و البته فرهنگی کشور که نشانهاش، کاهش حضور روحانیون در مجلس است؛ اثر خود را گذاشته و صدای این سه روحانی اصولگرا که در نوع خود، گاهی هم بلند است؛ در میان هیاهوهای بهارستان گم میشود و آن چنان در فضای سیاسی کشور پژواک ندارد.