روزنامه رسمی دولت: آقای بن سلمان! خودتان با روحانی دیدار کنید

محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی در گفت‌وگویی با شبکه CBS امریکا، از دونالد ترامپ رئیس جمهوری امریکا خواسته است که با حسن روحانی رئیس جمهوری ایران دیدار و گفت‌وگو کند. او گفته: «رئیس جمهوری امریکا باید با رئیس جمهور ایران دیدار کند و با او به توافقی تازه در مورد بحث هسته‌ای و اقدامات ایران در منطقه دست پیدا کند.»

پیشنهاد دیدار ترامپ با روحانی، با توجه به رویکردهای خصمانه رئیس جمهوری امریکا علیه ایران به نظر نمی‌رسد چندان آسان باشد. دو طرف فعلاً بنایی بر دیدار دوجانبه ندارند. اما نکته قابل تأمل و پرسش اساسی آن است که آیا همه مسائل مرتبط با منطقه خاورمیانه یا غرب آسیا و اختلاف نظرهای موجود بین دولت‌های این منطقه در دیدار فرضی روحانی با ترامپ باید حل و فصل شود.

آیا رئیس جمهوری امریکا نماینده کشورهای عربی همسایه ایران است؟ به نظر می‌رسد همین سؤال‌ها و پاسخ به آن تفاوت اساسی در رویکردهای برخی کشورهای منطقه با نگاه ایران برای کاهش تنش‌ها و برقراری صلح پایدار است. تهران و مشخصاً طرح ابتکاری آقای روحانی در سازمان ملل متحد با عنوان «صلح هرمز» تأکید دارد که کشورهای منطقه باید درباره امنیت و همکاری‌های منطقه با یکدیگر گفت‌وگو کنند البته با نظارت سازمان ملل. به تعبیر دیگر ابتکارعمل برای تقویت همگرایی و تشدید همکاری‌های منطقه‌ای باید در دست خود کشورهای همسایه باشد و اتفاقاً از نظر ایران ورود کشورهای فرامنطقه‌ای به مناسبات خود عامل تشدید ناامنی‌ها است.

اما به نظر می‌رسد برخی کشورهای دیگر و در رأس آنها عربستان سعودی اتکای بیش از حدی به قدرت‌های فرامنطقه‌ای دارند و به نوعی انتظار دارند امنیت داخلی آنها را هم باید همین کشورهای خارجی تأمین کنند. این تفاوت در دیدگاه‌ها شاید ناشی از برخی بی اعتمادی‌ها و سوء تفاهم‌های موجود بین دولت‌های خاورمیانه و غرب آسیا باشد. قاعدتاً راه حل رفع این بی اعتمادی و سوء تفاهم هم گفت و گو و طرح دغدغه‌ها و نگرانی‌ها به صورت رودر رو است.

با این وصف باید از آقای بن سلمان پرسید به جای پیشنهاد به ترامپ برای دیدار با رئیس جمهور ایران، چرا خود او عزم دیدار با روحانی نمی‌کند و نقطه نظرات دولت ریاض درباره آنچه امنیت منطقه می‌خواند را با تهران در میان نمی‌گذارد. دیروز علی لاریجانی رئیس مجلس ایران در گفت‌وگویی با الجزیره قطر گفته که درهای ایران به روی عربستان باز است. این یعنی آنکه ایران و عربستان حتی بدون واسطه و میانجی هم می‌توانند با یکدیگر گفت و گو کنند.