روبیکا و اکانتهایی که روح مالکانش نیز از وجودشان خبر ندارد/ چه خوب بود اگر صیانت از فضای مجازی از روبیکا شروع میشد!
بسیاری از کاربران شبکه های اجتماعی به ویژه آنهایی که در اینستاگرام دنبال کننده های زیادی دارند، اطلاع یافته اند که بدون آگاهی آنها برایشان در شبکه اجتماعی روبیکا صفحه اختصاصی ایجاد شده و بعضاً این صفحات تیک آبی نیز دریافت کرده اند؛ اتفاقی که به جنجالی جدید در فضای مجازی منجر شده و تقریباً همه کاربران را غافلگیر کرده است.
«بازتاب»؛ آرش خداپرست- ماجرای اکانت های جعلی در نرم افزار روبیکا از این قرار است که ظرف روزهای گذشته بسیاری از اینفلوئنسرها و حتی برخی کاربران معمولی شبکه هایی چون اینستاگرام و توئیتر با انتشار پست هایی خبر از ساخته شدن اکانت هایی به نام خودشان در روبیکا دادند؛ افرادی که تأکید دارند اساساً از این اقدام آگاه نبوده اند و افرادی ناشناس به نام و برند آنها در حال فعالیت هستند.
همانطور که اشاره شد این اتفاق دامنه بسیار گسترده ای یافته و صرفاً به چند شخصیت معروف محدود نیست. با این همه همه این افراد معترض در این نکته اشتراک دارند صفحات مورد اشاره بدون اطلاع آنها ساخته شده و نیز برای حذف آن راه سختی را در پیش دارند.
راهی که برخی از این کاربران در تماس با پشتیبانی روبیکا نسبت به جزئیات آن آگاه شده اند و از قرار معلوم برای برطرف شدن این مشکل تنها نظر آنها به عنوان شاکی کافی نیست و باید سازنده این صفحات جعلی نیز برای حذف و یا تغییر صفحه اجازه لازم را به پشتیبانی روبیکا بدهد!
توضیح بیشتر اینکه برخی کاربران ضمن محکوم کردن این اتفاق خواستار توضیح روبیکا در ساعات گذشته شده بودند و این پلتفرم نیز در بیانیهای که منتشر ساخته توضیحاتی نسبتاً ناقص را در اختیار کاربران گذاشته است.
به صورت مشخص روبیکا در مورد اکانتهای شخصی که عینا از اینستاگرام در این پلتفرم بدون اطلاع صاحبین آنها وجود دارند نیز گفته که این موارد اندک بوده و صفحات عمومی کاربران به این شکل در آمده و خود این کاربران میتوانند با تماس با مجموعه روبیکا یا کنترل این صفحات را برعهده بگیرند یا خواستار حذف آن شوند.
این درحالی است که همانطور که اشاره شد این اکانت های فیک محدود نیستند و از سویی نیز برخی کاربران شاکی مدعی هستند که روبیکا بدون نظر مالک کنونی صفحات اجازه حذف آنها را به ایشان نمی دهد!
از جمله افرادی که در این باره شاکی است و مدعی است که بدون اطلاع او صفحه برایش ساخته شده است، حسین کنعانی زادگان بازیکن تیم پرسپولیس تهران است.
«حسین کنعانی زادگان»، بازیکن تیم فوتبال پرسپولیس در یک استوری اینستاگرامی خود خبر از ساخت اکانتی به اسم او و دارای تیک آبی در روبیکا داد و گفت: «سلام خدمت دوستان عزیزم، متأسفانه به اسم بنده در صفحه روبیکا حساب جعلی ساخته شده. تنها فعالیت من در فضای مجازی در همین اینستاگرام میباشد. این حساب را هم توسط پلیس فتا پیگیری کردم.» پس از کنعانی زادگان بازیکنان دیگری نظیر سعید آقایی و مهدی عبدی و چند بازیکن فوتبال دیگر این موضوع را در استوریهای اینستاگرامی خود نوشتند.
همانطور که گفته شد این اکانت های فیک محدود به افراد نامبرده نیست و بسیاری از کاربران اینستاگرامی پس از جست و جوی مشخصات خود در روبیکا متوجه شده اند که در این شبکه برای آنها نیز اکانت جعلی ساخته شده است.
یکی از کاربران در توئیتر در استدلالی جالب و طنزآلود پیرامون این مسئله نوشته است وقتی برای هر اکانت فعال در اینستاگرام یک اکانت مشابه در روبیکا ساخته شده است، این موضوع می تواند به بهانه ای برای مسدود کردن اینستاگرام با این رویکرد شود که دیگر همه در روبیکا فعال هستند و نیازی به اینستاگرام نیست.
کاربر دیگری نیز با رویکردی طنزآلود تأکید کرده است که ساخت اکانت جعلی به اسم او در روبیکا برایش جای نگرانی ندارد اما نگران است که با این روند همچنین به جای او در نرم افزار همدم نیز اکانتی ساخته و برای او همسر نیز اختیار شود.
جالب اینکه بر اساس بررسی های صورت گرفته بسیاری از این اکانت ها مدت هاست که فعالیت دارند و پشتیبانی روبیکا نیز به هیچ وجه به دنبال احراز اصالت مالکیت آنها نرفته است؛ موضوعی که حتی از این مسیر محلی برای کسب درآمد برای افراد جاعل را به وجود آورده است.
صرف نظر از چرایی و چگونگی این اتفاق، قیاس اتفاقی که حالا در مورد روبیکا رسانه ای شده با طرح صیانت از فضای مجازی که در مجلس به جریان افتاده سوال و ابهام های فراوانی در ذهن ایجاد می کند که پاسخ به آنها نیازمند ورود مسولان به مسئله است.
مثلاً پاسخ به این سوال که وقتی در داخل و در رابطه با یک نرم افزار داخلی مثل روبیکا توان و ابزار برای صیانت از حقوق مادی و معنوی شهروندان وجود ندارد، این موضوع را چگونه می توان از مدیران شبکه های بزرگ و بین المللی چون توئیتر، تلگرام و اینستاگرام مطالبه کرد؟
پرسش دیگر اینکه چرا مسولان و مجریانی که تا این میزان نسبت به صیانت از حقوق کاربران در شبکه هایی چون اینستاگرام و توئیتر حساس هستند، نسبت به صیانت از حقوق کاربران در روبیکا که مدیریت آن داخلی است، بی تفاوت هستند؟