روایت چینی ها از فاجعه نفتکش سانچی
پس از گذشت ۱۵ روز از حادثه تصادف نفتکش سانچی با فلهبر سیاف کریستال چینی، روز گذشته سفیر چین در تهران در جمع خبرنگاران به ارائه توضیحاتی در رابطه با این حادثه پرداخت تا تاکید کند «چین در عملیات امدادرسانی به نفتکش سانچی کوتاهی نکرده است.» طی روزهایی که نفتکش ایرانی در آبهای شرق چین میسوخت، انتقاداتی از عملکرد چین در روند امدادرسانی و اطفای حریق مطرح شد.
کارشناسان عقیده دارند روند امدادرسانی چین در حادثه نفتکش سانچی باید به صورت کارشناسی بررسی شود و نمیتوان بر اساس قضاوتهای یکجانبه با آن برخورد کرد. با این حال «تجربه نداشتن چین برای مهار آتشی به عظمت سانچی» نیز نکتهای است که از سوی خود چینیها مطرح میشود.
چین یکی از شرکای استراتژیک ایران در زمینههای اقتصادی و سیاسی است. روابط اقتصادی این دو کشور سال گذشته ۲۰ درصد رشد داشته و آنطور که پانگ سن، سفیر چین میگوید چین از جنگ تحمیلی گرفته تا دوران اعمال تحریمها و مذاکرات هستهای در کنار ایران ایستاده و در رابطه با حادثه سانچی نیز رابطه تنگاتنگ خود با دولت ایران را حفظ میکند.
پانگ سن در جمع خبرنگاران تاکید کرد: «برخی نمیخواهند رابطه خوب دو کشور را ببینند، ولی باید بگویم اقدامات منفی در فضای مجازی تاثیری بر پایههای روابط دو کشور ندارد.» طبق قوانین و کنوانسیونهای بینالمللی، چین بهعنوان کشوری که حادثه در آبهای آن رخ داده، مسوول عملیات امدادرسانی و اطفای حریق نفتکش سانچی بوده است. در این حادثه ۳۲ تن از سرنشینان سانچی که دو تن از آنها تبعه بنگلادش بودند، جان خود را از دست دادند. با تلاش تیم امداد و نجات چین، پیکر یکی از سرنشینان سانچی در آبهای اطراف محل حادثه یافت شد. دو پیکر دیگر نیز پس از ورود چهار امدادگر چینی به عرشه سانچی، به همراه جعبه سیاه، از نفتکش خارج شدند.
خدمات ویژه به خانوادههای ملوانان
پانگسن پس از تسلیت به خانوادههای درگذشتگان این حادثه، از آمادگی سفارت چین برای ارائه بیشترین خدمات به خانوادههای ملوانان ایرانی خبر داد. او در توضیح این مطلب گفت: پس از حادثه چند نفر از خانوادههای درگذشتگان به سفارت چین مراجعه کردند، ولی مدارک لازم را به همراه نداشتند. بر همین اساس سفارت چین به وزارت خارجه ایران اعلام کرد هر کدام از افراد خانوادههای جانباختگان که از سوی وزارت خارجه یا شرکت ملی نفتکش نامه داشته باشد، میتواند به سفارت چین مراجعه کند تا همکاریهای لازم با آنان به انجام برسد.
حضور در محل حادثه در کمتر از ۹ ساعت
«عملکرد کند چین در امدادرسانی یا متوقف کردن عملیات اطفای حریق در شب» از مهمترین انتقاداتی است که در رابطه با حادثه سانچی از سوی اذهان عمومی مطرح میشود. سفیر چین در ایران با رد هرگونه «اقدام دیرهنگام» درخصوص امدادرسانی به نفتکش سانچی گفت: حادثه ساعت ۸ شب رخ داد و ساعت ۴:۴۰ بامداد اولین کشتی امدادرسانی چین به محل حادثه رسید، یعنی کمتر از ۹ ساعت پس از حادثه. پس از آن نیز ۱۰ کشتی به ترتیب به محل حادثه رسیدند که در روزهای بعد به تعداد آنها افزوده شد و محدودهای به مساحت ۸ هزار و ۸۰۰ کیلومتر مربع را پوشش دادند. به گفته پانگسن «بعد از حادثه هم چندین کشتی و هواپیما به محل حادثه ارسال شده و هرگز از به کارگیری کمکهای ژاپن ممانعت نشده است.» به گفته این مقام چینی «توقف عملیات در شب هم واقعیت ندارد. چین ۲۴ ساعته و بهصورت شبانهروزی عملیات امداد و نجات را انجام داده اما واقعیت این است که کار در شب مانند روز بازدهی نداشته است.»
اولویت، جان افراد بوده است
سفیر چین در رابطه با اینکه گفته میشد چین به دلیل ملاحظات زیستمحیطی تمایل داشته است نفتکش بسوزد، گفت: چین در این حادثه نجات جان انسانها را اولویت قرار داده بود، ولی برای انجام این کار ما باید ابتدا آتش را مهار میکردیم تا بتوانیم انسانها را نجات دهیم.ویافزود: دولت چین از همان ابتدا تاکید داشت حتی اگر یک درصد امید داشته باشیم صددرصد تلاش خود را به کار میبریم. پانگسن درخصوص کارهایی که پس از غرق شدن کشتی در جریان است، گفت: در حال حاضر چین رباتهای زیر دریایی را ارسال کرده و تلاش برای یافتن اجساد انجام میشود. از سوی دیگر کمیتهای هم برای انجام تلاشهای بیشتر تشکیل میشود که در صورتی که پیکری کشف شود بلافاصله اطلاعرسانی خواهد شد.
چالش خارج کردن سانچی از اعماق آب
غرق شدن سانچی علاوه بر اینکه امیدها برای یافتن پیکر ۲۹ تن از ملوانان را کمرنگ کرد، مخاطرات زیستمحیطی فراوانی نیز به همراه آورده است. آنطور که سفیر چین اعلام کرد: بر اساس نظرات متخصصان امور دریایی بهترین راهحل برای رفع آلودگی خارج کردن کشتی از آب است اما بر اساس کنوانسیونهای بینالمللی برای انجام این کار باید ابتدا اجازه صاحب نفتکش وجود داشته باشد. اما از دیگر سو واقعیت نشان میدهد کار خروج سانچی از آب بسیار دشوار است، زیرا این نفتکش در حال حاضر در عمق ۱۱۵ متری دریا قرار دارد و علاوه بر عظیمالجثه بودن همچنان با نشت میعانات گازی همراه است که احتمال انفجار را بالا میبرد. همه اینها کار خارج کردن نفتکش را سختتر کرده است.
نگاهها به جعبه سیاه
خروج جعبه سیاه از نفتکش سانچی، آنطور که پانگسن عقیده دارد یکی از مهمترین اقداماتی بوده است که چهار امدادگر چینی پس از ورود به عرشه نفتکش آن را انجام دادند. به گفته سفیر چین، امدادگران چینی اگرچه قصد ورود به نقاط استراتژیک کشتی را داشتند؛ اما درجه حرارت حدودا ۹۰ درجهای و دود غلیظ مانع آنها شد. با این حال این چهار امدادگر با وجود تمام ریسکها، موفق به خارج کردن جعبه سیاه و پیکر دو نفر از روی عرشه شدند. پانگسن عنوان کرد: طرف چینی با احترام به کنوانسیونهای بینالمللی و قوانین خود اقدام کرده و از همه طرفها برای ادامه کار و رمزگشایی جعبه سیاه دعوت میکند.