رقابت تهران و مسکو لحظه به لحظه شدت میگیرد؛ چشم ایران و روسیه به قراردادهای آینده با سوریه / موضع اسرائیل چیست؟
نضال محمد وتد در العربی الجدید نوشت: با افزایش تناقضها در منافع ایران و روسیه در سوریه، اسرائیل از دو سال پیش تا به حال، در انتظار نزدیک شدن لحظه جدایی یا مقابله بین مسکو و تهران است.
این رسانه عرب زبان ادامه داد: عاموس هرئیل، تحلیلگر مسائل نظامی در هآرتس، در این رابطه معتقد است که توافق نظامی بین ایران و نظام سوری که به تازگی اعلام شده است، به مثابه آغاز نبرد برای سیطره بر سوریه است، جنگی که آسیاب آن پشت پرده ها می چرخد.
به عقیده هرئیل، افزایش تنشها در سوریه، به دنبال پدیدار شدن اولین تناقضها بین ایران و روسیه، با نزدیک شدن پایان جنگ در سوریه به نفع نظام اسد، رنگ تازه ای به خود گرفته است، بویژه پس از تحرکات روسیه در مورد انتقال ناوگانی متشکل از 10 کشتی جنگی و دو زیردریایی به سمت سواحل سوریه، در راستای امادگی برای نبرد ادلب، اقدامی که فردای توافق نظامی ایران با سوریه انجام شد.
به گفته این تحلیلگر نظامی، نادیده گرفتن تناقضها در منافع بین روسیه و ایران ممکن نیست، ولو اینکه دو کشور در یک صف واحد ایستاده باشند و از مقابله علنی و مستقیم اجتناب کنند. ایران و روسیه هر دو چشم به قراردادهای اینده برای بازسازی سوریه دوخته اند و در نظر دارند که حضور نظامی خود در سوریه را حفظ کنند.
هرئیل بر این عقیده است که امضای توافق نظامی با نظام اسد توسط وزیر دفاع ایران، امیر حاتمی، دربردارنده این پیام ایران برای اسرائیل بود: «ما در این جا باقی می مانیم». گذشته از اینکه این توافق، یک ماه پس از سیطره نظام اسد بر جنوب سوریه صورت گرفته و روسیه از تفاهم های خود با ایران برای دور شدن 85 کیلومتری از مرزهای اسرائیل خبر داده بود.
با اینکه یک مقام عالی رتبه اسرائیلی در روز گذشته اعلام کرد که اسرائیل از تلاشهای خود برای خارج کردن ایران از سوریه دست برنمی دارد، هرئیل معتقد است که موضوع بازسازی ارتش سوریه که توافق جدید ایران و سوریه مبتنی بر آن است، در لیست تهدیدات امنیتی اسرائیل، از اولویتی برخوردار نیست.
در مقابل، اسرائیل در انتظار بروز اختلافی مشهود در بدنه پیمان مستحکم بین نظام سوریه و ایران است و تصور می کند که حمله نیروهای نظام به شبه نظامیان شیعه نزدیک به ایران در شهر بوکمال، منعکس کننده درگیری داخلی بر سر سیطره بر گذرگاه زمینی ایرانی است، که از ایران تا عراق امتداد دارد و به دمشق و بیروت می رسد.
به گزارش انتخاب، به عقیده هرئیل، این منطق در مجامع تحلیلگران و کارشناسان در واشنگتن، نگران کننده است، به این دلیل که خروج ایالات متحده از معادله، می تواند عامل مهمی برای تحقق دستاوردهای ایران در مورد عملیات بازسازی سوریه باشد.
مت برودسکی، تحلیلگر آمریکایی در گفتگو با هآرتس گفت: «ایران تلاش می کند بر بازار ارتباطات در سوریه و همچنین زیرساختهای این بخش، بویژه در منطقه دمشق، مسلط شود. از این رو، در سال گذشته توافقی در این مورد با نظام سوریه امضا کرد. اما این بخش تنها می تواند از جنبه اطلاعاتی به ایران کمک کند.
برودسکی در گفتگو با هآرتس توضیح داد که نظام سوریه چگونه در حال برنامه ریزی برای توزیع اراضی زراعی است و مساحت گسترده ای را برای طرحهای ساخت و سازی اختصاص داده است که به شرکتهای ایرانی واگذار می شود.
علاوه بر این، شرکتهای ایرانی به امتیازهای سیطره بر معادن فسفر دست یافته اند و در حال انجام فعالیتهای اقتصادی هستند. به این ترتیب، ایران سوریه را نه تنها میدان جنگ، که عرصه ای برای فعالیت اقتصادی خود در سالهای آینده می بیند.