راه چاره اروپا برای حفظ برجام در مقابل جنجال آفرینی های ترامپ
اندیشکده انگلیسی European Network Leadership نوشت: آینده توافق هسته ای ایران به شدت نامشخص به نظر می رسد. دیپلمات های اروپایی به سختی درصدد ایجاد راه حل هایی برای توازن بخشی به خواسته های رئیس جمهور ترامپ همزمان با تحکیم توافق مبتنی بر انتظارات ایران هستند.
به گزارش انتخاب در ادامه این مقاله آمده است:
برای مقابله با تحریم های مجدد آمریکا پس از خروج، این پرسش به نظر می رسد که چگونه اروپا می تواند این توافق را حفظ کند؟ آکسل هلمان تحلیلگر اندیشکده «شبکه رهبری اروپا» بر این عقیده است که سیاست گذاران اروپایی باید برای مقابله با چالش های بازگشت فوری تحریم های آمریکا ، زمینه های فنی و سیاسی را طراحی کنند. وی معتقد است برای نفوذ در فرایند تصمیم گیری در آمریکا و نمایش تعهد اروپا به توافق هسته ای، رهبران اروپایی باید اقدامات زیر را انجام دهند.
1- ارسال سیگنال های دیپلماتیک قاطع: رهبران اروپایی باید برای ایالات متحده آمریکا سیگنال های معتبری ارسال کنند که اگر آمریکا تحریم های خود را تمدید کند اتحادیه اروپا تمایل دارد به این توافق عمل کند. ابزارهای مفید برای سیگنال ها شامل احیای « مقررات مسدود سازی» ( که براساس آن، مقامات اتحادیه اروپا نسبت به پیروی از تحریم های ثانویه آمریکا و همچنین رسمیت بخشیدن به دادگاه و مقامات غیراروپایی در مورد تحریم ها ممنوع هستند) است. علی رغم نقاط ضعف هایی که دارد اما تهیه مقررات مسدود کردن این پیام را به واشنگتن می دهد که اروپایی ها درصدد این هستند برای حفظ توافق هسته ای مبارزه کنند و همچنین اروپایی ها به تهران نشان می دهند که به این توافق پای بند هستند.
2- بهبود بخشیدن به وضعیت مالی تجار اروپایی در ایران و حفظ مهم ترین قراردادهای اقتصادی با ایران از اثرات تحریم ها: این رویکرد شامل گام هایی برای حفظ خطوط اعتباری یا آژانس ها و بانک های اعتباری بیشتری در سرتاسر اروپا به صدور خطوط اعتباری یورو پایه بدون این که در معرض بازارهای مالی آمریکا قرار گیرند به ایران است. بنابراین ما از این طریق تحریم های آمریکا را دور می زنیم. سیاستگذاران اروپایی همچنین به طور فعالانه باید ایران را به بهبود فضای سرمایه گذاری تشویق کنند.
3- تمرکزبخشی و کارامدسازی تصمیم گیری بین کشورهای E3 برای مذاکرات: هماهنگی مواضع سیاسی اتحادیه اروپا با تمام کشورهای عضو با بهره گیری از دانش نهادین اقدام خارجی اتحادیه اروپا پیش شرط دیپلماسی قدرتمند است. پیگیری مذاکرات در چارچوب کوتاه زمینه انعطاف پذیری و اجرایی تر شدن دیپلماسی را فراهم می کند و این امر همچنین از شکل گیری بدترین سناریو که قرار گرفتن اروپا در تقابل با آمریکا و ایران است جلوگیری می کند.
اما اگر آمریکا از توافق خارج شود و تحریم ها به سرعت برگردد سیاست گذاران اروپایی باید اقدامات زیر را انجام دهند:
1- سیاستگذاران اروپایی درصدد معافیت بخشی یه تحریم های ثانویه مرتبط با هسته ای برای شرکت های اروپایی باشند. این به معنای این است که در صورت تمدید لغو تحریم های ثانویه توسط آمریکا، اروپا باید نسبت به رفع نگرانی های خاص آمریکا توجه کند. برای نمونه در قالب یک بیانیه عمومی از سوی اتحادیه اروپا، که اگر ایران از محدودیت های اعمال شده بر برنامه هسته ای خود منحرف شد آن ها به سرعت با واشنگتن برای بررسی نقض همکاری می کنند.
2- حفظ وحدت در درون اتحادیه اروپا. اکنون در درون اتحادیه اروپا یک حمایت و پشتیبانی قدرتمندی نسبت به توافق هسته ای وجود دارد. این چشم انداز مثبت برای وحدت بیشتر کشورهای اروپایی در رویارویی سیاسی و اقتصادی آمریکا ضروری است.اما آینده برجام ممکن است یک شکافی را در روابط فرآتلانتیک ایجاد کند بنابراین این موضوع نباید در سیاست های داخلی اتحادیه اروپا به یک شکاف تبدیل گردد.
3- حمایت اروپا برای مقابله با رفتار ایران باید مشروط به لغو تحریم های ثانویه آمریکا باشد. اگر آمریکا به نگرانی های اروپا توجه ندارد و تهعدات اقتصادی خود را طبق توافق انجام نمی دهد و درصدد این است که تحریم های ثانویه علیه ایران را بازگرداند، بنابراین اروپا نباید به ایران در زمینه برنامه موشکی، بازرسی های سرزده فشار وارد کند.
در وضعیت فعلی عدم اطمینان نسبت به آینده برجام و این که آیا دونالد ترامپ لغو تحریم ها را تمدید می کند افزایش پیدا کرده است. حمایت اروپا از نگرانی های آمریکا به طور فزاینده مشروط به پذیرش نگرانی های اروپا توسط آمریکا است. اما در حالی که هیچ گلوله نقره ای برای رسیدگی نسبت به خروج آمریکا از توافق هسته ای وجود ندارد اما راه هایی برای اروپا وجود دارد که بهترین وضعیت کمتر از حد مطلوب را فراهم کند.