رئیسی: قانون اساسی ایران هیچ بنبستی ندارد
رئیسجمهور گفت: اصول قانون اساسی و ارزشها قابل تغییر نیست، اما روش و سازوکار اجرای قانون قابل تغییر است و به اقتضا میتوان سازوکارها را تغییر داد.
حجتالاسلام سید ابراهیم رئیسی صبح امروز (شنبه ۱۳ آذر ماه) در همایش ملی مسئولیت اجرای قانون اساسی، اظهار داشت: قانون اساسی میثاق ملی، تبلور و تجسم انقلاب شکوهمند اسلامی و تضمین کننده جمهوریت، اسلامیت و آزادیهای مشروع است.
وی با اشاره به اینکه قانون اساسی اساس و اصولی است که هم نشان از حقوق و هم نشان از تکالیف دارد، بیان کرد: خداوند حقوقی را برای آحاد شهروندان قرار داده و در کنار آن، تکالیفی برای مسئولان و دستاندرکاران وجود دارد. حق با تکالیفی همراه است و حق و تکلیف با هم هستند. افرادی که حقی دارند، بر اساس قانون اساسی باید بدانند چه حقی دارند و کسانی که تکلیف دارند، باید ببینند آیا به تکلیف خود عمل کرده یا نکردهاند.
رئیسجمهور متذکر شد: بنده سفری به آفریقا داشتم که در آن سفر یکی از اساتید برجسته حقوق که رفاقت بسیار نزدیکی با ماندلا داشت، خاطراتی بیان کرد و گفت که بعد از حکومت ماندلا در آفریقای جنوبی، بنده و چند نفر برای نوشتن قانون اساسی مأمور شدیم و تمام قوانین اساسی دنیا را مطالعه کردیم و به این نتیجه رسیدیم که مترقیترین قانون اساسی دنیا، قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است.
رئیسی اظهار داشت: اگر در برخی از بخشهای قانون اساسی مشکلاتی وجود دارد و ناکارآمدیهایی به چشم میخورد، نباید به حساب قانون گذاشت.
وی تاکید کرد: قانون اساسی ما اصولی ثابت و غیرقابل تغییری مانند اسلامیت، جمهوریت، استقلال و آزادی نظام دارد. اصل این قانون است و روشها و سازوکارهایی برای اجرای قانون وجود دارد که حتماً قابل بررسی است. روش قابل تغییر است و به اقتضا میتوان سازوکارها را تغییر داد، اما ارزش قابل تغییر نیست. روش امکان تغییر دارد، اما ارزش امکان تغییر ندارد. سازوکارها و روشها را به اقتضا میتوان بررسی کرد. رسالت قانونگذار هم شاید در همین مجرا تعریف شود که سازوکارها بتواند برای اجرایی کردن قانون اساسی دنبال شود.
رئیسی با بیان اینکه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران هیچ بنبستی ندارد، گفت: تنظیم، تدوین و نهایی شدن قانون اساسی به نحوی شده است که در اجرای قانون اساسی و اجرای امور کشور با بن بست مواجه نخواهید شد.
رئیس جمهور گفت: باید تلاش کرد تا همه اصول قانون اساسی اجرا شود و همه حقوق تدوین شده، تنظیم شده و اعلام شده قانون اساسی اجرا شود. همچنین همه ما باید تلاش کنیم تا همه تکالیف اعلام شده در قانون اساسی در حوزههای اجرایی، تقنینی و قضائی و همه اجزای حکومت عملیاتی شود.
وی افزود: باید به همه مسئولان و دست اندرکاران در سراسر کشور و همه دستگاهها به معنای نه فقط دستگاههای اجرایی بلکه همه دستگاهها در سراسر کشور اعلام کرد که متکفل و مسئول و مأمور کدام اصل یا کدامین یک از اصول قانون اساسی هستید؟ همچنین آیا در اجرای این اصل یا اصول قانون اساسی توفیقاتی که داشته اید، پیشنهادات یا نظراتی برای اجرای کامل و متوازن آن وجود دارد یا خیر؟
رئیسی ادامه داد: از سوی دیگر باید این موضوع مدنظر قرار گیرد که آیا با موانع و مشکلاتی در اجرا برخورد کردید که اگر اینگونه بوده حتماً مراتب را اعلام کنید.
رئیس جمهور بیان کرد: به عبارت دیگر ما یک نظام مسائلی در اجرای قانون اساسی میخواهیم و نظام مسائل اجرای قانون اساسی باید تعریف شود، نخبگان و دانشگاه و خبرگان و صاحب نظران باید به کمک بیایند. مسئولان و دست اندرکاران باید در هیأت پیگیری اجرای قانون اساسی فعال باشند و پیگیری کنند تا هیچ اصلی از اصول قانون اساسی با تعطیلی مواجه نشود و یا آنکه اجرای آن با کندی مواجه نشود.
وی ادامه داد: مردمی کردن اجرای قانون اساسی هم بسیار مهم است و ما باید همه مردم را مشارکت دهیم. آموزش حقوق و اصول قانون اساسی از رسانه ملی و رسانههای دیجیتال و مکتوب باید در دستور کار قرار گیرد. صاحبان تریبون و اساتید برجسته باید آموزش حقوق و اصول قانون اساسی را مورد توجه قرار دهند چرا که اگر مردم با حقوق و اصول قانون اساسی آشنا شوند، مرحله بعد مطالبه حق است.
رئیسی تاکید کرد: اصل مترقی امر به معروف و نهی از منکر از اصول مترقی دین ماست که امر به همه خوبیها و نهی از همه زشتیها و پلشتیها در جامعه است. معروفها در همه حوزهها و منکرها و نبایدها در همه حوزهها باید مشخص شود. مردم باید خود را نسبت به اینکه معروفها گسترش پیدا کند و منکرات نهی شود، متعهد بدانند.
رئیس جمهور اظهار داشت: زمانی که حقی ادا نشد، افراد باید خود را مسئول بدانند و آن را پیگیری کنند. این اقدام جای دروغ، تهمت، غیبت و ناسزا گفتن و پچ پچ کردنها و بسیاری از نبایدها را سد میکند. در هر اداره و سازمانی اگر به جای هر گونه کاری که به اصلاح کمک نمیکند و جو بدبینی و تهمت را رواج میدهد، اصل امر به معروف و نهی از منکر مورد توجه قرار گیرد، بسیار بهتر است.
رئیسی با بیان اینکه اصل مترقی امر به معروف و نهی از منکر از اصول مترقی دینی، فرهنگی و قانونی ماست، اظهار داشت: آشنایی مردم با قانون اساسی و آگاهی یافتن آنان از حقوقشان باعث میشود مردم خودشان را متعهد و مسئول مطالبه این حقوق و نظارت بر حسن احقاق این حقوق از سوی صاحبان تکلیف بدانند.
وی بیان کرد: جامعه باید برای امر به معروف و نهی از منکر آماده باشد که این اقدام حتماً به اصلاح امور و احقاق حقوق و انجام تکالیف و مسئولیتها کمک خواهد کرد. برای اجرای دین، عدالت و قانون اساسی اصل امر به معروف و نهی از منکر باید جدی گرفته شود.
رئیسی گفت: فقر محصول بی عدالتی اقتصادی و اجتماعی است. جامعهای که به امر به معروف و نهی از منکر توجه کند فساد، تبعیض و فقر را برنمی تابد و در اینجا مردمی کردن قانون اساسی اهمیت پیدا میکند و هر کاری که مردم در آن شریک شده اند و در آن نقش ایفا کرده اند، آنجا حوزه موفقیت ما بوده است.
رئیس جمهور تاکید کرد: مسائلی مانند عدالت آموزشی، جذب نیروی انسانی، ارتقای نیروی انسانی، به کارگیری و افزایش بهره وری در همه دستگاهها در گرو اجرای قانون اساسی است.