دیدن این فیلم به مسئولان جهاد کشاورزی توصیه نمی شود؛ تبدیل انبار پیاز به سبزه شب عید
در آستانه فرا رسیدن سال نو و در حالی که قیمت بسیاری از میوه و تره بار موجود در بازار با قیمت های بالا عرضه می شود، از آنسو اخبار و گزارش هایی مبنی بر خراب شدن برخی محصولات باغی و کشاورزی به دلیل عدم توزیع متوازن و به موقع در بازار شنیده می شود که تأسف بار است؛ مجموعه رخدادهای زنجیره واری که همه ساله تکرار می شوند و گویا عزمی برای مقابله با آن نیز وجود ندارد.
«بازتاب»؛ آرش خداپرست– با اینکه کم ترین انتظار از مسئولان و متولیان اجرایی کشور به ویژه در حوزه کاری وزارت جهاد کشاورزی و نیز وزارت صمت تلاش برای تنظیم بازار شب عید و جلوگیری از افزایش قیمت کذایی محصولات مورد نیاز غذایی خانوار است، اما در عمل این مهم محقق نشده است.
شرایطی که سبب شده تا در آستانه فرا رسیدن سال نو و عید نوروز، بسیاری از محصولات غذایی مورد نیاز خانواده ها اعم از محصولات کشاورزی، باغی و… با قیمت های بالا عرضه شده و در اختیار شهروندان قرار بگیرد.
تازه ترین گزارش ها در مورد هزینه های سنگین تأمین مایحتاج خانواده ها حکایت از آن دارد که افزایش قیمت میوه در بازار، خرید آن را کاهش داده است. در همین رابطه بسیاری از کارشناسان اقتصادی تاکید دارند که در کشور کمبود تولید میوه نداریم. آنها دلایل افزایش قیمت میوه را به دلالان و واسطه ها ارتباط می دهند، زیرا دلالان و واسطه ها میوه را با قیمت نازل از باغداران و کشاورزان می خرند و با قیمت ۳ و یا ۴ برابری در بازار عرضه می کنند.
بر اساس بررسی ها فشار دلالان کشاورزی چنان است که گفته می شود ۸۵ درصد سود تولید را به جیب می زنند و تنها ۱۵ درصد از قیمت نهایی به جیب کشاورز می رود؛ رویه ای که سبب می شود تفاوت همیشگی ۳ تا ۱۰ برابری قیمت از سر مزرعه و باغ تا مصرف کننده رقم بخورد.
همچنین در سال های اخیر با افزایش قیمت میوه و هزینه های زندگی، روند سرانه مصرف میوه در ایران که اوایل دهه ۹۰ حدود ۱۵۰ کیلوگرم بود به حدود ۱۱۰ کیلوگرم کاهش یافته است.
با این همه در کنار گرانی مایحتاج ضروری خانواده ها و بعضاً کمبود بسیاری از این اقلام در بازار، از آنسو گزارش هایی منتشر می شود که نشان می دهد بسیاری از تولید کنندگان به واسطه عوامل مختلف موفق نشده اند آنچنان که باید و شاید محصولات خود را به بازار عرضه کنند و متحمل خسارت های سنگینی شده اند.
در یکی از گزارش های مرتبط 23 اسفندماه عضو هیات مدیره اتحادیه بارفروشان همچنین به تجارتنیوز گفت: اسفند ماه سال گذشته مردم میوه میخریدند اما امسال بیشتر از پنج هزار تن میوه در میدان موجود است و کسی هم میوه نمیخرد.
اگر از تولیدکنندگان محصولات دیگر چون گوجه فرنگی که چندی پیش اعلام شد حجم قابل توجهی از آن در مرزهای عراق فاسد شد و یا سیب درختی که در خبرها آمد بر اثر بی توجهی ها در سردخانه ها در فاسد شدن است، بگذریم، شرح حال بسیاری از تولیدکنندگان پیاز در کشورمان نیز غم انگیز و تأسف بار است.
در همین رابطه اخیراً ویدئویی در فضای مجازی منتشر شده است که نشان می دهد محصول پیاز تولیدی یکی از کشاورزان کشورمان در آستانه شب عید و به دلیل عدم توزیع به موقع و سریع در بازار، خراب شده و اصطلاحاً در انبار دوباره سبز شده است.
هر چند این اتفاق به دلیل تکرار در مناطق بسیاری از کشور چه به لحاظ زمانی و چه به لحاظ مکانی، اتفاق تازه ای نیست، اما انتشار گسترده آن در شبکه های اجتماعی با واکنش های متفاوتی رو به رو شده است.
در یکی از این واکنش ها ناصر کرمی، از فعالان محیط زیست در این باره نوشته است: «تبدیل انبار پیاز به سبزه شب عید! پیاز یا بازار نداشته یا نگهداشتهاند برای افزایش قیمت. به هر حال آنقدر توی انبار مانده تا هر کدام به بوته پر برگوباری تبدیل شده اند! تصویری دیگر از کشاورزی ناپایدار، هیولایی که ایران را میخشکاند، بدون چندان بهرهای برای کشاورزان.»
با توجه به اینکه بررسی ها نشان می دهد این اتفاق در مورد دیگر محصولات کشاورزی و باغی نیز به اشکال دیگر رخ داده و تولید کنندگان را با زیان های سنگینی رو به رو کرده است، می توان مدعی شد که این مهم نه ناشی از کم کاری تولیدکنندگان بلکه متأثر از ناکارآمدی و فقدان عملکرد مناسب مسئولان و متولیان جهاد کشاورزی رخ داده و استمرار پیدا کرده است، چرا که اساساً هیچ تولید کننده ای علاقه ندارد بنا به هر دلیلی با این شرایط مواجه شود و محصولی که ماه ها برای تولید آن زحمت کشیده را پیش چشمان خودش نابود شده ببیند.
بر همین اساس به نظر می رسد مادامی که از سوی مسئولان اجرایی وزارت جهاد کشاورزی و سایر نهادهای مرتبط برنامه مدون و هوشمندانه ای برای تنظیم عرضه و تقاضا و نیز شناسایی بازارهای مناسب برای محصولات باغی و کشاورزی صورت نگیرد، تکرار چنین حادثه هایی چیز عجیبی نباشد.
مسئولان و برنامه ریزانی که می دانیم یکی از برنامه ها و وظایف اصلی آن ها همین موضوع تنظیم عرضه و تقاضا و ایجاد پل ارتباطی مطمئن و منطقی میان تولیدکنندگان و مصرف کنندگان است، اما در عمل بنا به هر دلیلی در عمل به این رسالت موفق نیستند و ناکامی آنها خسارت های سنگینی را متوجه تولیدکنندگان می کند.
انحصار به پیاز هم سرایت کرد