دو هفته با دولت برای مهار ویروس کرونا
در واپسین روز بهمن ماه بود که سعید نمکی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی خبر از پیدا شدن دو بیمار مشکوک به ویروس کرونا در قم داد اما بدلیل اینکه هنوز جواب آزمایش نهایی آن ها نیامده بود گفت: «در قم پیک آنفلوانزای نوع B را داشته ایم که یک جانباز شیمیایی بالای ۶۰ سال و یک فرد مسن دیگری فوت کردند که از آنها نمونه برداری کردهایم تا این لحظه موردی غیر از آنفلوانزا در کشور گزارش نداریم.»
*تایید یک کابوس
اما ساعاتی بعد علی ربیعی سخنگوی دولت در توئیتی نوشت: همانگونه که پیش از این گفته شد تصمیم بر آن است که حتی اگر یک مورد ابتلا به کرونا شناسایی شد، بدون معطلی به صورت شفاف به مردم اعلام شود. دقایقی پیش وزیر بهداشت برپایه گزارش کارشناسان آن وزارتخانه از تشخیص مثبت برای دو مورد مشکوک ابتلا به ویروس کرونا در قم خبر داد.
این اتفاق زمانی رخ داد که تنها ۴۸ ساعت تا برگزاری انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی و اولین میاندورهای پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری باقی مانده بود. بالاخره دوم اسفند فرا رسید و این انتخابات هم برگزار شد اما در تمامی زمان برگزاری، سایه سنگین کرونا را بالای سر خود احساس می کرد.
جمال عرف رئیس ستاد انتخابات کشور در همان ساعات اولیه دوم اسفند به فارس گفت: «الزام درج اثر انگشت روی تعرفه رای در برخی شعب رایگیری به صورت اختیاری برداشته شد.» همچنین ستاد انتخابات کشور در اطلاعیه شماره ۲۶ خود به این موضوع تاکید کرد و بیان داشت کهبه اطلاع کلیه مجریان و دست اندرکاران انتخابات می رساند با توجه به احراز هویت رای دهندگان به وسیله دستگاه های الکترونیک و ثبت کد ملی افراد در سامانه انتخابات و به منظور تسهیل فرآیند اخذ رای با موافقت شورای محترم نگهبان اخذ اثر انگشت اختیاری است.
در همان روز نیز محمود واعظی رئیس دفتر رئیسجمهور، درباره تمهیدات و اقدامات دولت برای پیشگیری از شیوع هر چه بیشتر ویروس کرونا، اظهار داشت: دیروز صبح آقای روحانی اولین تصمیم خود را در ساعت ۸ صبح اتخاذ کردند که این تصمیم این بود که ستاد مهمی به مسئولیت وزیر بهداشت تشکیل شود.در ستاد مقابله با ویروس کرونا وزیر کشور، وزیر آموزش و پرورش، وزیر میراث فرهنگی و نماینده ستادکل نیروهای مسلح و همه بخشهای ذیربط عضو این ستاد هستند زیرا این یک مسأله ملی است.
*کرونا در صدر اخبار
رفته رفته «کرونا» در صدر اخبار کشور جای گرفت. این موضوع تا آنجا پیش رفت که وزیر کشور در پایان روند یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی و اولین میاندوره ای پنجمین دوره خبرگان رهبری در جمع خبرنگاران در ستاد انتخابات کشور، گفت: در این انتخابات ۴۲.۵۷ درصد میزان مشارکت بود.
رحمانی فضلی یکی از دلایل افت حضور مردم در این انتخابات را بیماری کرونا دانست، هرچند وی به موضوعات دیگری چون مشکلات آب و هوایی، موضوعات اقتصادی و طرح افزایش قیمت بنزین نیز اشاره کرد.
اما زنگ خطر زمانی به شدت احساس شد که نشست ربیعی و حریرچی سخنگویان دولت و وزارت بهداشت به صورت مشترک برگزار شد و در آن رفتار مشکوک مرد شماره یک رسانه ای مبارزه با کرونا سوژه تصویربرداران شد و ساعاتی بعد هم خبر ابتلای وی به ویروس کرونا اعلام شد.
*زنگ خطری به نام کرونای مسئولان
هر چند در این نشست حریرچی بیان داشت که تعداد کسانی که علایم شبیه آنفولانزا و کرونا رادارند اعلام میکنیم. تعداد فوتشدهها از میان مشکوکین ۱ درصد میشود.مردم عادی هیچ نیازی به ماسک ندارند. ۸۰ درصد این بیماران باید در خانه بستری شوند. ما مصرفمان در مورد ماسک پیش بینی شده بود اما سوداگران وارد شدند.
همزمانی اعلام این خبر با قرنطینه شدن حریرچی موجی از ترس را در کشور ایجاد کرد. البته حریرچی در نشست خبری مشترک با ربیعی در ۵ اسفند تاکید کرد که ۸۰ درصد افراد مبتلا به کرونا در منزل و با خوردن مایعات و داروهای عادی درمان می شوند، الان سیاست حضور بیمار در خانه در چین هم انجام می شود.
*فرماندهی با نمکی
حسن روحانی نیز عصر چهارمین روز از اسفند در جلسه هیات دولت گفت: «ما اطمینان میدهیم که همه توان خود را به کار گیریم تا سلامت مردم تامین شود و از این رو، بلافاصله ستاد پیشگیری و مقابله را تشکیل داده و همه امکانات خود را بسیج کرده است.هدف ما کنترل بیماری در کوتاهترین زمان با کمترین تلفات ممکن است و مسئولیت و فرماندهی با وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است و اقدامات خودسرانه افراد یا دستگاهها در این مساله به هیچ وجه تحمل نخواهد شد».
فردای سخنان رئیس جمهور سخنگوی دولت با ابلاغ روحانی مسؤول سیاستگذاری اطلاعرسانی ویروس کرونا شد. همان روز نیز سرتیپ حاتمی به سازمان صنایع دفاع ماموریت داد که بهمنظور مقابله با کرونا از فردا خط تولید مایع ضدعفونی کننده را به سرعت راهاندازی کند.
رحمانی فضلی وزیر کشور در پایان جلسه ستاد اطلاعرسانی و تبلیغات کشور در جمع خبرنگاران گفت: امروز موضوع بحث این جلسه کرونا و آثار اقتصادی آن بود. وزارت بهداشت روند ویروس کرونا را کنترل شده و مدیریت شده میداند.
*کسی نباید در حوادث مربوط به کرونا جیب بدوزد
در مراسم افتتاح منطقه یک آزادراه تهران- شمال رئیس جمهور گذری به کرونا زد و گفت: « کسی نباید در حوادث مربوط به کرونا جیب بدوزد. ویروس آنفلوآنزای تایپ B امسال در آمریکا ۱۶ هزار نفر و در ایران اندکی بیش از ۱۰۰ نفر تلفات داد؛ ویروس کرونا سختتر از آن نیست و نباید وحشتی در میان مردم ایجاد شود».
بالاخره ۶ اسفند جلسه ستاد ملی مبارزه با کرونا با حضور روحانی برگزار شد و در آن بیان شد که گزارشی که وزیر بهداشت دادند حرکت به سمت کنترل ویروس کرونا است. مردم نباید نگران باشند ضمن اینکه باید همکاری لازم را کنند. مراجعه کنندگان در بسیاری از شهرهایی که در روزهای پیش زیاد بوده به شدت کاهش پیدا کرده است. افرادی که از بیمارستان مرخص میشوند و تست آنها مثبت بوده و دوران درمان خود را گذرانده اند این هم افزایش پیدا کرده است که این دو خبر برای جامعه ما بسیار امیدوار کننده است.
در همین باره رییس جمهوری تاکید کرد: کار و فعالیت در کشور باید به صورت آنچه که در ماه ها و هفته های گذشته بوده ادامه پیدا کند منتهی هرکجا جمعیت و اجتماعی است همه مراقبت های لازم پزشکی را باید انجام دهیم. همه باید به تمام مراقبتهای بهداشتی که توصیه میشود، عمل کنند. مدارس، دبیرستان، دانشگاه و کارگاهها همه باید دقت کنند، مراقبتهای پزشکی و بهداشتی را انجام بدهند اما همه باید کار و فعالیت کنیم و این یکی از نقشهها و توطئههای دشمنان ما است که با هراسافکنی زیاد در جامعه، کشور را به تعطیلی بکشانند. همه باید مشغول کار خودمان باشیم و فعالیت کنیم. همه باید مراقب باشیم. همچنین همه باید اگر موردی را دیدیم و یا شکی کردیم، فرد مشکوکی بود وی را به بیمارستان ببریم.
اما آن سوی میدان رسانه های شایعه افکن بیکار ننشستند و در هر دقیقه با دروغ پراکنی های خود سعی در ملتهب کردن اوضاع داشتند. این اتفاق تا جایی پیش رفت که به ناگاه اعلام شد علی ربیعی هم بدلیل مشایعت با حریرچی به کرونا مبتلا شده است. ساعاتی از این خبر نگذشته بود که یک منبع مطلع به فارس گفت که این خبر کذب محض است.
*قرنطینه ممنوع
در جلسه هیات دولت 7 اسفند پس از آنکه اخبار مجهولی از قرنطینه برخی مناطق کشور به گوش می رسید روحانی تاکید کرد: «هیچ تصمیمی برای قرنطینه محل یا شهری مطرح نیست. می خواهم خدمت مردم بسیار عزیز کشورمان عرض کنم مثل همه حوادثی که گاه و بی گاه کشور با آن مواجه شده و ملت و دولت در کنار هم و با همکاری و برخورد هماهنگ از آن عبور کردند، مسأله مواجه شدن با ویروس کرونا هم از همین روال پیروی میکند».
*تولید کیت ایرانی
اما این تمام اظهارات رئیس جمهور نبود؛ روحانی در همین جلسه خبر خوبی داد و خاطر نشان کرد: «امروز هم گزارشی دریافت کردم که کیت های تشخیص را که از خارج و از طریق سازمان بهداشت جهانی(WHO ) وارد می کردیم ـ که البته همچنان به روند آن ادامه می دهیم ـ توسط متخصصین داخلی ما هم این کیت تولید شده و درحال آزمایش است، همه مراحل اولیه آن مثبت و قابل قبول بوده است و در نهایت ظرف امروز و فردا که به تأیید نهایی رسید میتوانیم در ظرف مدت کوتاهی صدها هزار کیت، حتی میلیونها از این کیت را تولید کنیم و در اختیار همه بیمارستانهای کشور قرار دهیم که مردم خیالشان راحت باشد اگر موردی، شکی و تردیدی وجود دارد به راحتی پزشکان عزیز ما بتوانند به تشخیص نهایی برسند».
*پیامی برای دلگرمی
رهبر معظم انقلاب اسلامی از وزیر بهداشت و همکاران، پزشکان، پرستاران و کادرهای درمانی و مجموعه دستاندرکاران پزشکی در مواجهه و مبارزه با بیماری کرونا تشکر کردند. این پیام حضرت آیت الله خامنهای توانست نگاه ها را به سمت زحمات کادر پزشکی در کشور ببرد و باعث ایجاد وحدت در کشور بین مسئولین شود.
ایشان در این پیام همچنین فرمودند: «بنده میخواهم صمیمانه تشکر کنم از پزشکان و پرستاران و مجموعهی دستاندرکاران پزشکی در مواجهه و مبارزهی با این بیماری که اخیراً در کشور بهوجود آمده. همچنین تشکر کنم از وزارت بهداشت و درمان و مجموعهی همکاران آقای وزیر بهداشت در این مجموعه به خاطر تلاش هایی که میکنند و زحمتی که میکشند.کارتان بسیار با ارزش است. هم ارزش جامعهی پزشکی و پرستاری را در جامعه بالا میبرد که برده، هم مهمتر از این، ثواب الهی است که خدای متعال قطعاً به شما اجر خواهد داد و ثوب خواهد داد».
کار دولت در مبارزه با کرونا سخت و تصمیمات هم مهم و به هنگام است، مشکلاتی چون تعطیلات آخر سال، نزدیکی به عید نوروز و از همه مهمتر دو گانه تعطیلی یا عدم تعطیلی مدارس و ادارات در این زمان بیش از هر زمان دیگری دولت را با اخبار ضد و نقیض روبرو کرده است. این روند باعث شد علی ربیعی رئیس کمیته اطلاع رسانی ستاد ملی مبارزه با کرونا واکنش نشان دهد.
*تعطیلی ادارات آری یا خیر؟
او در این باره گفت: چند دیدگاه درباره تعطیل شدن یا نشدن مدارس و دانشگاه ها در کشور وجود دارد گفت: امروز عصر در ستاد ملی مبارزه با کرونا به ریاست نمکی تصمیم گیری می شود. یک دیدگاه این است که تعطیلی مدارس و دانشگاه ها در کنترل بیماری موثر است در حالیکه دیدگاه دیگر معتقد است تعطیلی مراکز آموزشی مقدمات و زمینه مساعدی برای جابجایی خانواده ها و مسافرت را پدید می آورد و این موضوع باعث شیوع بیماری در سراسر کشور می شود.
موضوع کرونا هنوز در صدر اخبار است و اهمیت آن مسئولین را وادار به همراهی با مردم می کند. اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور در رشته توئیتی نوشت: امروز ستاد ملی مقابله با کرونا تشکیل و تصمیمات مهم و جدیدی اتخاذ شد. وزیر بهداشت این تصمیمات را که برای همه دستگاه های رسمی و غیررسمی لازم الاجراست، اعلام می کند. روزهای سخت اما قابل مدیریتی پیش رو داریم، همه باید پیشگیری، مهار و درمان را جدی تر بگیریم. دولت با تمام توان و به سرعت در حال تهیه و توزیع امکانات پزشکی و بهداشتی است و ستاد محدویت های لازم را اعمال و اعلام خواهد کرد.همه باید قدردان تلاش های فداکارانه پزشکان،پرستاران و کادر درمانی کشور باشیم .همدلی، اعتماد، همکاری و مشارکت آحاد مردم رمز موفقیت و غلبه بر بحران است.
*روزهای آینده به سمت پیک بیماری خواهیم رفت
هنوز مشخص نیست که این ویروس تا چه زمانی قرار است مردم را آزار دهد اما ربیعی به عنوان سکاندار رسانه ای دولت نکات با اهمیتی را متذکر شد، سخنگوی دولت در یادداشتی با عنوان «عزم و همکاری ملی در هفته پیک کرونا» نوشت: «جلسه ستاد ملی مبارزه با کرونا دیروز جمعه برگزار شد؛ چون بنا بر گزارشهای واصله به تعبیر کارشناسان بیماریهای عفونی و وزیر محترم بهداشت در روزهای آینده به سمت پیک بیماری خواهیم رفت؛ بنابراین ضرورت بسیج امکانات ملی و بالا بردن دقت و اعمال برخی سختگیریها، تصمیماتی بود که در جلسه دیروز اتخاذ شد».
پیش از این رئیس جمهوری در جلسه هیأت دولت گفته بود از روز شنبه کارها به روال عادی بازخواهد گشت؛ ربیعی در این مورد نیز اظهار داشت: «منظور رئیس جمهوری در افواه و افکار عمومی به گونه دیگری برداشت شد درحالی که برای حاضران جلسه و مسئولان امر این مسأله به معنای روان شدن تصمیمات، پرهیز از تصمیمات متفرقه و متناقض، اجتناب از بخشی نگری و حاکم شدن انسجام و انضباط بیشتر در امور بود تا تصمیمگیری متمرکز و فرماندهی در ستاد ملی قوام یابد. منظور از عادی بودن برگشت به مصوبه تصمیمگیری متمرکز بود».
این روزها مردم با مشکلاتی چون نبود ماسک در داروخانه ها و مواد ضد عفونی کننده روبرو هستند، رمز گشایی از این داستان را نمکی وزیر بهداشت در نامه گلایهآمیز به رییس شورای عالی امنیت ملی یعنی روحانی برملا کرد.
*نامه نمکی به روحانی
وزیر بهداشت در نامه خود به رئیسجمهور بیان داشت: آیا رواست گروهی دل به دریای آلودگی جهت رهایی مردم بزنند و گروهی لباس و ماسک اینان و بیمارانشان را در انبارها برای سودجویی صد برابری و یا قاچاق به دیگر کشورها تلنبار کنند؟ متاسفانه پس از حدود ۱۰ روز فقط یک میلیون عدد ماسک تحویل و بقیه نمیدانم در کجا انباشته شده؟ همکاران اینجانب بدلیل اجبار شبانهروز در بازارهای مختلف و درنقش واسطه و دلال از قاچاقچیان با قیمت گزاف میخرند. سوال بنده این است که آیا در شرایطی که همکاران جان بر کف اینجانب در سختترین شرایط ممکن روز و شب در بخشهای آلوده پروانهوار گرد مردم میگردند و خواب و آرامش و سلامتی را قربانی سلامت و راحتی مردم میکنند، در ایامی که احتمال آلودگی مردم بدلیل عدم وجود اقلام حفاظتی و پیشگیرانه در خطرست ، این شبکه فرصتطلب بیانصاف از کجا خاطر جمعی دارد که اینگونه جسورانه روبروی مردم و مسئولین میایستد و به راحتی اعلام میکند که دویست میلیون ماسک را میتواند ۲۴ ساعته با فلان قیمت در فلان جا عرضه کند ؟
*جدال سخت دولت با کرونا
جدال دولت با ویروس کرونا شاید سخت ترین مبارزه دوران مدیریتی کابینه یازدهم و دوازدهم باشد؛ در نهایت، با پایان این مبارزه که همگان در یاری رساندن به یکدیگر باید گوی سبقت در پیش گیرند کارنامه ای ماندگار می تواند به یادگار گذارد. هر چند انتقادات در زمینه برخی ناکارآمدی ها برجای خود باقیست اما وظیفه اصلی ماندن کنار مردم و دولت منتخب خواهد بود.