دستکاری اکوسیستم تالاب میقان و فاجعهای که در انتظار مردم اراک است
تالاب میقان به عنوان یکی از تالابهای مهم فلات مرکزی کشور، در ۱۵ کیلومتری شمال شرقی شهر اراک قرار گرفته است و به واسطه آب گیری قابل قبول در فصول بارندگی در تلطیف آب و هوای منطقه و حفظ اکوسیستم استان مرکزی، نقش مؤثری دارد؛ تالابی که چند ماهی است به دلیل برخی فعالیتهای صنعتی و اقتصادی در معرض تهدید جدی قرار گرفته و بیم آن میرود که خیلی زود مثل بسیاری از تالابهای کشور به کانونی برای تولید ریزگرد تبدیل شود.
به گزارش تابناک؛ تالاب میقان که در سالهای پرآبی به یکی از مناطق مهم گردشگری استان مرکزی تبدیل میشود، جدا از کارکرد گردشگری، در بحث تلطیف آب و هوای منطقه و حفظ وضعیت مطلوب اکوسیستم منطقه نیز نقش مؤثری دارد؛ تالابی که اکنون در معرض دستکاریهای انسانی خطرناکی قرار گرفته و برخی کارشناسان، بر این باورند ادامه روند کنونی، تالاب را تا مرز نابودی کامل نیز خواهد کشاند.
این تالاب که حدوداً ۲۵ هزار هکتار وسعت دارد، سالانه میزبان تعداد زیادی از پرندگان مهاجر است و به علت جمعیت بالای پرنده درنا در تالاب میقان به لحاظ حیات وحش نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
این البته همه ویژگیهای منحصر بفرد تالاب میقان نیست و پوشش گیاهی منطقه نیز که بیشتر پذیرای گیاهان شورپسند است، این تالاب را به یکی از ذخیره گاههای مهم گیاهان شورپسند کشور بدل کرده است و علاوه بر این، گونههای پستاندار، آرتمیا و انواع جلبکها نیز در محیط تالاب میقان دیده میشود.
جدا از مواردی که به آن اشاره شد، تالاب میقان همچنین دارای یکی از غنیترین منابع سولفات سدیم در کشور است که شرکت املاح معدنی ایران، مجری انحصاری برداشت این منابع در این منطقه از کشور است؛ منابعی عظیم و ارزشمندی که البته بر اساس گزارشهای به دست آمده، اکنون نه تنها ارزشی برای این تالاب نیست، بلکه به واسطه برخی بدسلیقگیها و سوءمدیریتها به خطری جدی برای سلامت و حفظ اکوسیستم تالاب تبدیل شده است.
بررسیها نشان میدهد، به واسطه برداشت بی رویه و غیرکارشناسی از منابع سولفات سدیم سطح تالاب طی سالهای اخیر، اکوسیستم و شرایط طبیعی منطقه به شکل غیر قابل بازگشتی تغییر کرده و در صورت استمرار، روند کنونی این سرمایه طبیعی استان مرکزی به تهدیدی جدی برای صدها هزار شهروند شهر و روستاهای اطراف بدل خواهد شد.
بر پایه مشاهدات و اطلاعات به دست آمده، در شرایط کنونی کارخانه تولید سولفات سدیم وابسته به شرکت معدنی املاح ایران، اقدام به برداشت غیر کارشناسی و غیر اصولی سولفات سدیم از سطح تالاب در بخشهای خشک شده کرده و در این راستا خاکبرداری و گود برداریهای های فراوانی را در سطح تالاب ایجاد نموده است.
کارشناسان و مردم محلی عقیده دارند، روندی که اکنون در تالاب میقان پدید آمده است، نتیجهای جز به هم خوردن اکوسیستم منطقه ندارد و به واسطه بازگشت ضایعات کارخانه تولید مواد شوینده به نیمه غربی تالاب، افزایش ارتفاع سطح تالاب، از بین رفتن امکان گردش آب در بخشهای مختلف تالاب، نابودی گونههای گیاهی، از بین رفتن پناهگاههای گونههای جانوری و… نخواهد داشت.
این البته همه خسارات برآمده از روند غیر کارشناسی برداشت از منابع سولفات سدیم تالاب نیست و بر اساس نظر کارشناسان در صورت استمرار روند کنونی عدم آب گیری صحیح تالاب در بازههای زمانی بارش، خشک شدن بخش عمدهای از تالاب و در نتیجه شکل گیری آتش سوزیهای گسترده اجتناب ناپذیر خواهد بود.
در چنین شرایطی، جدا از خسارات طبیعی متوجه تالاب، از بین رفتن امکان و جذابیتهای گردشگری منطقه، تبدیل سطح تالاب به کانونی برای ریزگردهای محلی و نیز از بین رفتن امکان تلطیف آب و هوای منطقه، زندگی صدها هزار شهروند ایرانی را تحت تأثیر قرار خواهد داد.
بر این اساس، به نظر ضرورت دارد نهادهای نظارتی و مسئول همچون سازمان حفاظ محیط زیست و دیگر نهادهای مسئول به این موضوع ورود جدی داشته باشند و ضمن جلوگیری از هر گونه اقدام غیر کارشناسی از پیش آمدن هر گونه خسارت طبیعی و انسانی جبران ناپذیر جلوگیری کنند.
«تابناک»، آمادگی دارد واکنش مقام های مسئول را در رابطه با این خبر دریافت و منتشر کند.