دستاوردهای سفر چند روزه قالیباف به ترکیه؛ آیا میان ایران و ترکیه سند جامع منعقد خواهد شد؟

رئیس مجلس ایران که برای شرکت در نشست مجالس اسلامی به ترکیه سفر کرده بود، جمعه به تهران بازگشت. افزون بر شرکت در نشست، او با رئیس‌جمهور ترکیه نیز دیدار و در خصوص توسعه روابط اقتصادی دو کشور گفتگو کرده است.

«بازتاب»؛ آرش صفار- رئیس مجلس، «محمد باقر قالیباف» چهارشنبه گذشته به دعوت رئیس مجلس ترکیه برای شرکت در شانزدهمین اجلاس اتحادیه بین‌المجالس کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی به ترکیه سفر کرد.

فلسطین، مهاجرت و افغانستان مهم‌ترین موضوعات در دستور کار این اجلاس بود.

قالیباف ضمن شرکت در این اجلاس دو روزه، با رئیس مجلس ترکیه، رئیس‌جمهور این کشور و تجار و بازرگانان ایرانی و ترک دیدار کرد؛ همچنین او با رئیس مجلس الجزایر نیز دیدار داشت.

به گفته رئیس مجلس که روز جمعه به تهران بازگشت، وی در کنار شرکت در اجلاس، با رئیس‌جمهور ترکیه در خصوص ارتقاء همکاری‌های تجاری و افزایش حجم تجارت دو کشور گفتگو کرد.

قالیباف با اشاره به اینکه «رجب طیب اردوغان»، به زودی به تهران سفر می‌کند، اظهار امیدواری کرد که در این سفر، سند جامع همکاری ایران و ترکیه نهایی شود و به امضا برسد؛ قالیباف تأکید کرد که امضای این سند به رونق بیش‌تر ارتباطات در حوزه مسائل اقتصادی کمک خواهد کرد.

رئیس مجلس همچنین در راستای دیپلماسی پارلمانی، از رئیس مجلس الجزایر برای سفر به تهران دعوت کرده است. همچنین قرار است موضوعات مطرح شده در نشست قالیباف با فعالان اقتصادی ایرانی و ترک، طی ماه آینده در تهران پیگیری شود.

در مجموع، قالیباف این سفر دو روزه را سفری موثر در خصوص همکاری‌های اقتصادی دو جانبه با ترکیه و دیگر اعضای کشور‌های مسلمان حاضر در این جلسات دانست.

رایزنی‌های قالیباف با مقام های ترکیه و فعالان اقتصادی و امیدواری او به افزایش ارتباطات تجاری در حالی است که بر اساس آمار اتاق تهران، صادرات ایران به ترکیه از بیش از 2/3 میلیارد دلار در سال 1397، به کمتر از 1/8 میلیارد در سال 1399 رسیده است.

واردات ایران از ترکیه نیز، از اندکی کمتر از 2/5 میلیارد دلار در سال 1397، به حدود 4/4 میلیارد در سال 1399 افزایش یافته است.

نکته حائز اهمیت دیگر، اشاره قالیباف به سند همکاری جامع میان ایران و ترکیه است؛ مدلی که به نظر می‌رسد پس از امضای همین سند میان ایران و چین و با توجه به مذاکرات در خصوص تدوین سند همکاری جامع با روسیه، به مدل مورد علاقه مقام‌های ایرانی تبدیل شده است.

هر چند مسئولان دولت جدید اصرار دارند که توسعه همکاری‌های اقتصادی و تجاری با سایر کشورها نباید به تحریم‌های آمریکا علیه ایران گره بخورد، واقعیت این است که پس از گذشت 9 ماه از امضای سند همکاری 25 سال با چین، هنوز شاهد اتفاق خاصی در روابط دو کشور نیستیم؛ معلوم نیست که چرا سند همکاری با ترکیه نباید به همین سرنوشت دچار شود.

از سوی دیگر، در شرایطی که تنها طی دو سال شاهد کاهش شدید صادرات ایران به ترکیه بوده‌ایم، چطور می‌توان به ایجاد یک روند باثبات تجاری میان دو کشور، در یک بازه طولانی مدت امیدوار بود.

علیرغم این نکات، نفس دیدار محمد باقر قالیباف به مقام‌های ترک در راستای تقویت مسیرهای گفتگو و مفاهمه میان دو کشور از اهمیت برخوردار است؛ شاید بهتر بود که رئیس مجلس همین نکته را در تشریح دستاوردهای سفرش به ترکیه مطرح می‌کرد و چندان به ابراز امیدواری‌هایی که موانع زیادی در مسیر تحقق آن وجود دارد، نمی‌پرداخت.