دستاوردهاي ديدار ترامپ و پوتين در اجلاس گروه بيست

اجلاس گروه بيست به ترامپ و پوتين کمک کرد تا خود را پيروز نشان دهند.
متيو روجانسکي، در گزارشي در نشنال اينترست (آمريکا) نوشت:
نخستين ديدار چهره به چهره، بسيار مورد انتظار ترامپ و پوتين در حاشيه همايش سران گروه بيست هامبورگ آلمان اتفاق افتاد.
رئيس جمهور اين دو کشور به مدت دو ساعت با هم گفتگو کردند و فقط مترجمان و ديپلمات هاي مربوطه اصلي يعني تيلرسون و سرگئي لاورف، وزراي خارجه دو کشور، حضور داشتند. در حالي که مدت زمان اين نشست طولاني و دستور کار آن محدود بود و خود تيلرسون آن را فراملي خواند اما اين ديدار اختلال پا بر جا در روابط دو کشور را آشکار ساخت.
اما هم وزارت امورخارجه آمريکا و هم کرملين تأکيد کردند که هر دو رئيس جمهور درباره امنيت سايبري، مسئله اوکراين و سوريه گفتگو کردند. دستاورد خاص قابل عرضه [آتش بس در سوريه] محدودي وجود داشت و گفتگوهاي آنها به طور کلي حول بهبود بخشيدن شرايط براي گفتگوي مستمر، به ويژه درباره الويت مشترکشان در مورد مبارزه با تروريسم متمرکز بود. محتواي اين نشست حداقل بايد به منتقدين ترامپ اطمينان خاطر دهد که هيچ زد و بند بزرگي که مسايل سوريه، اوکراين يا مسايل ديگر را به هم پيوند دهد، عرضه نشده يا مورد توافق قرار نگرفته است.
طبق گفته تيلرسون، ترامپ شخص پوتين را در رابطه با دخالت روسيه در انتخابات آمريکا و سياست هاي داخلي ساير کشورها تحت فشار قرار داده که به احتمال منظور از ساير کشورها اشاره به به آلمان، فرانسه، انگيس و ساير متحدين آمريکا در اروپا بوده است. البته جناح روس درباره اين موضوع هيچ نکته اي را بيان نکرد که البته جاي تعجب هم ندارد – فقط پوتين به طور کامل منکر هر گونه دخالت روسيه در اين زمينه شد – البته پوتين پذيرفت که اين مسئله در رابطه با بهبود روابط روسيه – آمريکا همچون عامل بازدارنده عمل مي کند.
تيلرسون به همين سبب اعلام کرد که مسکو و واشنگتن در چارچوب برخورد با مجموعه گسترده اي از تهديدات سايبري، از دخالت در انتخابات گرفته تا حملات تروريستي، گفتگو خواهند کرد. اگر سخنان فوق پذيرش ترامپ درباره جمع بندي جامعه اطلاعاتي تصور شود، مبني بر اين که روسيه انتخابات ٢٠١٦ آمريکا را هک کرده و به حملات سايبري خود به زير ساخت مهم آمريکا ادامه مي دهد، بايد گفت که به اندازه کافي منتقدين ترامپ در واشنگتن را متقاعد نخواهد ساخت. در نتيجه، انگيزه و محرک سياسي براي تحقيقات در مورد روسيه و مصوبه قريب الوقوع تحريم ها کماکان در کنگره ادامه خواهد يافت.
مهم ترين دستاورد منسجم قابل عرصه اين ديدار به ظاهر آتش بس در سوريه است که قرار است در جنوب شرقي اين کشور در نزديکي شهر دارع به مرحله اجرا در آيد. در حالي که بايد گفت توقف هرگونه دشمني مثبت است و به احتمال موجب نجات جان انسان ها مي شود، اما اعلام اين آتش بس بيشتر از اين جهت قابل تأمل است که اين منطقه براي اسرائيل و اردن، دو کشور هم مرز با سوريه، اهميت دارد. آتش بس مرزي مي تواند احتمال هر گونه حوادث آتي بين نيروهاي اردن، اسرائيل و روسيه را کاهش دهد، چرا که در غير اين صورت کاخ سفيد براي جانبداري تحت فشار قرار خواهد گرفت. بنا بر اين، اين آتش بس پيروزي، البته کوچکي، براي ترامپ است. همان طور که تيلرسون عنوان کرده است، کاهش هر چند اندک خصومت ها امکان گفتگوي سياسي را فراهم ساخته و نشانه پيشرفت است. البته، آتش بس هاي گذشته جامع و پايدار نبوده اند و دشوار مي توان تصور کرد که مورد فعلي با موارد پيشين تفاوت داشته باشد.
ديدار با پوتين اين فرصت را در اختيار ترامپ قرار داد که حداقل دو مورد از وعده هاي تکراري خود در طول کارزار انتخاباتي و بعد از انتخاباتي پيشرفت حاصل کند. ترامپ وعده داده بود که روابط با روسيه را بهتر خواهد ساخت و اهميت همکاري روسيه و آمريکا را براي جلوگيري از بحران رو به افزايش در سوريه و مبارزه وسيع تر جهاني با تروريسم متذکر شده است. او اينک آتش بس کوچک ليکن ملموس سوريه را براي عرضه دارد. او که در طول کارزار انتخاباتي از پوتين همچون رهبري با درايت و قدرتمند ياد کرده است – و به همين سبب متحمل حملات و انتقادات و ملامت مخالفان خود شد – اينک مي تواند در مقام مذاکره کننده اي سرسخت اعلام پيروزي کند که [توانسته] پوتين ر ا در حيطه هاي مورد اختلاف گوناگون از حملات سايبري گرفته تا اوکراين تحت فشار قرار دهد – گفتني است که کرت والکر، فرستاده ويژه تازه آمريکا، قرار است از هفته آينده کار خود را در زمينه اوکراين آغاز کند.
پوتين همواره به مخاطبين داخلي همچون نکته اصلي نگريسته است. در حالي که انتخاب مجدد او، که مارس آنيده انجام مي شود، اساساً به مدت شش سال ديگر تضمين شده است، اما آزمون واقعي اين است که آيا مي تواند خوش بيني پايگاه رأي دهندگان اش را همچنان حفظ کند و در تأييد تداوم حکومت خود مردم را به پاي صندوق هاي رأي بياورد. ديدار دو ساعته پوتين با ترامپ، به پوتين فرصت داد که مهارت هاي خود در مقام مذاکره کننده به نمايش بگذارد و قاطعانه به مواضع قديمي روسيه درباره هک کردن، سوريه، اوکراين پايبند باقي بماند و همچنين ميخ آخر را به تابوت سياست انزواي دولت پيشين آمريکا بکوبد. پوتين را – که هم تراز با ساير رهبران قدرتمندترين کشورهاي جهان ظاهر شد و در گردهم آيي حضور يافت که شماري از رهبران بلندپايه جهان در يکي از ثروتمندترين کشورها [آلمان] در اروپا جمع شده بودند – نمي توان منزوي ناميد.
اما به همين سبب، نبايد منتظر بهبود سريع در روابط به طور عمده دچار اختلال روسيه – آمريکا بود. چون وجود اختلال در اين روابط به نفع پوتين است، چون موجب تقويت اين روايت قديمي مي شود که واشنگتن در نهايت با هدف تغيير رژيم در روسيه، قصد دارد اين کشور را به لحاظ ژئوپولتيک مهار و از جنبه اقتصادي تضعيف کند، روايتي که اکثر رأي دهندگان روس را لاجرم به چنين جمع بندي مي رساند که: فقط ولاديمير پوتين مي تواند رفاه و امنيت آنها را تضمين کند.
حتي اگر در مورد هک کردن، سوريه و اوکراين گفتگوهاي تازه اي آغاز شود، باز هم کرملين در موقعيتي نيست که امتياز دهد و کاخ سفيد هم آن چنان تحت فشار و نظر کنگره قرار دارد که بعيد است از مواضع خود عقب نشيني کند. بنا بر اين، بهترين سناريو اين است که گفتگوي بيشتر به طور قطع به سازمان دهي و جلوگيري از درگيري ناخواسته نظامي بين روسيه و آمريکا و متحدين آمريکا در سوريه يا منطقه بالتيک کمک مي کند. فراسوي آن، مسير آنچه که کرملين آن را «عادي سازي» با واشنگتن ناميده است، هنوز با موانعي چون سياست هاي داخلي، منافع کاملاً متضاد و بي اعتمادي گسترده دو جانبه مواجه است.