در سایت دیوار چه خبر است؟ چرا کسی بساط شیادان را از دیوار جمع نمی کند؟
همزمان با فراگیر شدن فضای مجازی در کشور، بخش قابل توجهی از داد و ستدهای میان شهروندان به این فضا کشیده شد؛ فضایی که به واسطه برخی شاخص ها نظیر ناشناس بودن طرفین معامله زمینه ها را برای کلاهبرداری افزایش داد. مثل سایت دیوار که به رغم سال ها فعالیت، هنوز کلاهبرداری های مالی در این سایت رواج عجیب و غریبی دارد.
به گزارش «بازتاب»، اگرچه در سایت دیوار و دیگر بسترهای اینترنتی مشابه تا کنون روش های مختلفی برای کلاهبرداری و سودجویی به ثبت رسیده است، اما یکی از ساده ترین و پیش پا افتاده ترین راه های این سودجویی ها همچنان از رونق نیفتاده و قربانی می گیرد.
روشی پیش پا افتاده ای که از آن یاد می کنیم، ناظر بر واریز بیعانه از سوی خریدار به حساب فروشنده است که در اکثر مواقع دیگر امکان پیگیری آن وجود ندارد و فروشنده ای که بیعانه دریافت کرده است، به محض واریز وجه، از دسترس خارج می شود.
در این روش فروشندگان صوری از تکنیک های جالبی استفاده می کنند که مشخص نیست چرا سایت دیوار و مدیران ارشد این مجموعه در برابر آن اقدام عاجلی نمی کنند و راه های بروز این سودجویی ها را نمی بندند؟
شاید برای شما هم پیش آمده باشد که هنگام جست و جوی یک محصول دست دوم خاص در سایت دیوار، گاهاً با قیمت هایی بسیار جذاب و نازل به نسبت قیمت روز محصول مواجه می شوید، این درست ابتدای کار کلاهبرداری است که به آن اشاره کردیم.
در این روش سفارش دهنده فروش محصول قیمت محصول خود را به شیوه ای زیرکانه پایین انتخاب می کند و تلاش می کند تا با توضیحاتی تحریک کننده خریداران را برای خرید آن محصول ترغیب کند.
نکته مهم دیگری که اینجا مورد توجه سفارش دهنده است، انتخاب زمان مناسب برای درج آگهی است که عمدتاً نیمه های شب است. به این دلیل نیمه شب که خریدار وقتی ابتدای صبح سایت را چک می کند، با این خیال که او اولین فردی است که آگهی را مشاهده کرده، ترغیب شود تا هر چه سریعتر بیعانه کالای مورد نظر را واریز و خرید خوب خودش را انجام دهد.
نکته دیگری که دقت به آن خالی از لطف نیست، اینکه سفارش دهنده این نوع آگهی ها هیچوقت حاضر نمی شود در لحظه پذیرای خریدار باشد و دیدار با او را به بهانه های مختلف نظیر نبودن در خانه و… به چند ساعت بعد موکول می کند.
با این همه به محض دریافت بیعانه به میزانی که امکانش باشد، خط خود را از دسترس خارج می کند و از آنجایی که عموماً کارت های بانکی مقصد وجه واریزی نیز اجاره ای است، خریدار امکان پیگیری حقوقی و موثری نخواهد داشت.
هر چند سایت دیوار با هدف جلوگیری از این روش ابتدایی سودجویی هشدارهایی را در بخش های مختلف سایت درج کرده است، اما واقعیت این است که به واسطه اختلاف طبقاتی پیش آمده در جامعه و فاصله زیادی که بین فقیر و غنی ایجاد شده است، گاهاً باور کردن چنین آگهی هایی و اعتماد به آنها چندان دور از ذهن نیست.
به ویژه به این دلیل که می بینیم عمدتاً سفارش دهندگان آگهی موقعیت جغرافیایی خود را در بالاشهر تهران عنوان می کنند تا ذهنیت خریدار را به انجام یک معامله پرسود و تضمین شده آماده تر کنند.
همانطور که اشاره شد، این شیوه کلاهبرداری در سایت دیوار و دیگر سایت های مشابه چندان جدید نیست، اما همچنان ادامه دارد و قربانی می گیرد. هر چند برای اثبات مهم نیاز به نمونه نیست و چند جست و جوی ساده در جستجوگرهایی نظیر گوگل کفایت می کند، اما برای نمونه به تصاویری که در ادامه می آید و اخیراً و طی چند روز از میان آگهی های تلویزیونی دیوار انتخاب شده است، دقت کنید. به ویژه به توضیحات و آدرس هایی که یا اشتباه است و یا گنگ.
با این شرایط پرسش آن است که چرا مجموعه بزرگی مثل سایت دیوار برای مسدود کردن جدی چنین روش های کلاهبرداری اقدام موثر و حقوقی انجام نمی دهد؟ و پرسش دیگر اینکه چرا نهادهای قضایی و نظارتی در این رابطه ورود مسئولانه ای ندارند؟
شاید آنها تصور می کنند که بیشتر از درج چند هشدار امکان دیگری برای تضمین شیوه های معاملات مطمئن در فضای مجازی وجود ندارد، اما ما اینجا حداقل به دو روش نچندان دشوار در این باره اشاره می کنیم.
روش نخست اینکه سایت دیوار می تواند برای هر فرد یک حساب اعتباری دارای محدودیت برداشت وجه در یک بازه زمانی ایجاد کند. به این معنی که اگر فردی قصد فروش کالای خود را داشت و فردی نیز بنا داشت آن محصول را خریداری کند، اساساً وجه را ابتدا به حساب اعتباری فرد فروشنده در سایت دیوار واریز کند، حالا چه به عنوان بیعانه و چه به عنوان وجه کامل تا پس از اتمام معامله و حصول اطمینان از سوی سایت میزبان معامله، وجه برای فروشنده قابل برداشت شود.
روش دیگر اینکه سایت دیوار به هر کسی با هر شماره تماس و هویتی اجازه درج آگهی ندهد. به این معنی که هر کس می خواهد در این سایت و سایت های مشابه آگهی فروش قرار دهد، ابتدا ضرورت داشته باشد که هویت او به تأیید مدیران سایت محل معامله رسیده باشد و مسئولیت معاملات او تا حدودی بر عهده سایت باشد.
شیوه هایی که شاید بیش از این دو مورد باشد، اما اینجا تنها به عنوان مثال آمد تا بدانیم اگر عزمی برای حمایت از مردم و جلوگیری از سودجویی باشد، انجام چنین کارهایی سخت نیست.
با این همه چرا چنین روش هایی در دستور کار قرار نمی گیرد را باید از مدیران سایت هایی چون دیوار پرسید که به نظر می رسد تنها به منافع شخصی خود می اندیشند و اساساً امنیت معاملات و پرهیز از قربانی شدن کاربران سایت چندان برایشان اهمیتی ندارد.
در چنین شرایطی شایسته است که نهادهای نظارتی و قضایی ورود جدی به مسئله داشته باشند و مسئولانه از مدیران چنین سایت هایی بالابردن امنیت معاملات در سایتشان را مطالبه کنند.
