درمان بیماری‌های دهان با استفاده از طبیعت
داروهای گیاهی به دلیل دسترسی آسان و عوارض جانبی کمتر، همیشه در درمان‌های سنتی نقش مهمی داشته‌اند. این موضوع به ویژه در درمان بیماری‌های دهان و دندان که به طور مستقیم بر کیفیت زندگی افراد تأثیر می‌گذارد، اهمیت بیشتری پیدا کرده است.
سلامت دهان یکی از ارکان اصلی کیفیت زندگی است و بر جنبه‌های مختلفی مانند گفتار، بلع و روابط اجتماعی تأثیر می‌گذارد. با این حال، بیماری‌های دهانی مانند زخم‌ها، خشکی دهان و التهاب لثه هنوز در بسیاری از جوامع رایج هستند. عواملی چون سن، جنسیت، استعمال دخانیات و برخی داروها می‌توانند در بروز این مشکلات نقش داشته باشند. درمان‌های رایج اغلب شامل داروهای شیمیایی یا استروئیدها است که مصرف طولانی‌مدت آن‌ها می‌تواند با عوارض جانبی همراه باشد. به همین دلیل، داروهای گیاهی به عنوان جایگزینی طبیعی و مؤثر، مورد توجه قرار گرفته‌اند. این داروها خواص ضدالتهابی، آنتی‌اکسیدانی و ضدعفونی‌کنندگی دارند که آن‌ها را برای درمان بیماری‌های دهان بسیار مناسب می‌سازد.
گروهی از محققان در دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران، تحت هدایت آرزو علایی، تحقیقی را به منظور بررسی تأثیر ترکیبات گیاهی در درمان بیماری‌های دهان انجام داده‌اند. این پژوهش به طور خاص بر اثرات داروهای گیاهی در درمان مشکلاتی مانند آفت دهان، خشکی دهان و زخم‌های دهانی تمرکز کرده و به دنبال روشن کردن نقش این ترکیبات در بهبود کیفیت زندگی بیماران بوده است.
در این تحقیق، محققان مطالعات مختلفی را درباره داروهای گیاهی و اثرات آن‌ها بر سلامت دهان مرور کرده‌اند. این مطالعات شامل ترکیباتی مانند آلوئه‌ورا، زردچوبه، عسل مانوکا و عصاره انار می‌شود. به عنوان مثال، در یکی از آزمایش‌ها، تأثیر آلوئه‌ورا بر بهبود زخم‌های دهانی و کاهش درد ناشی از بیماری لیکن پلان مورد بررسی قرار گرفت. روش تحقیق به گونه‌ای طراحی شده بود که داده‌های علمی موجود به دقت مرور و تجزیه‌وتحلیل شده و نتایج قابل اعتمادی به دست آید.
نتایج تحقیق نشان می‌دهند که ترکیبات گیاهی مانند آلوئه‌ورا و زردچوبه می‌توانند در درمان بیماری‌های دهانی مؤثر باشند. به طور خاص، آلوئه‌ورا نه تنها به بهبود زخم‌ها کمک می‌کند، بلکه خواص ضدالتهابی آن می‌تواند عوارض جانبی را کاهش دهد. زردچوبه نیز به دلیل ترکیبات فعال موجود در آن مانند کورکومین، از تخریب سلولی و التهاب جلوگیری کرده و در درمان بیماری‌هایی نظیر فیبروز زیرمخاطی و لکوپلاکیا مؤثر است.
در این پژوهش همچنین تأثیر عسل مانوکا در کاهش عفونت‌های باکتریایی مورد تأکید قرار گرفته است، هرچند در برخی موارد تأثیر آن بر بهبود زخم‌ها چندان چشمگیر نبوده است.
یکی دیگر از نتایج جالب توجه، تأثیر عصاره انار بر درمان آفت‌های دهانی بود. این عصاره به دلیل خواص آنتی‌اکسیدانی‌اش، نه تنها به کاهش اندازه زخم‌ها کمک می‌کند بلکه مدت زمان بهبود را نیز کاهش می‌دهد.
محققان همچنین گزارش دادند که ترکیباتی مانند زنجبیل و بابونه می‌توانند در درمان خشکی دهان ناشی از شیمی‌درمانی مؤثر باشند. این مواد با تحریک بزاق‌دهی و کاهش التهاب، به بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک می‌کنند.
نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که داروهای گیاهی می‌توانند به عنوان یک روش مکمل در کنار درمان‌های شیمیایی به کار روند. با این حال، محدودیت‌هایی همچون نیاز به بررسی دقیق‌تر دوزهای مصرفی، مکانیسم اثر و احتمال تداخل با داروهای شیمیایی وجود دارد. این پژوهش بر لزوم انجام تحقیقات بیشتر برای توسعه فرمولاسیون‌های گیاهی تأکید می‌کند.
به گزارش ایسنا،نتایج این مطالعه در فصلنامه «پژوهش در پزشکی»، وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی منتشر شده است و بر اهمیت توسعه دانش کاربردی در زمینه ترکیبات گیاهی و تأثیر آن‌ها بر سلامت دهان تأکید دارد. محققان امیدوارند که این تحقیق به پیشبرد روش‌های درمانی طبیعی و ایمن‌تر برای بیماران کمک کند.
