خودروهای هیبریدی پشت چراغ قرمز دولت

سمیرا ابراهیمی: « اگر خودروهای هیبریدی بیایند شهری پاک خواهیم داشت که مردم به راحتی نفس می‌کشند. تمام این هزینه‌های ناشی از آلودگی هوا هم از بین می‌رود و مشکلات مرتفع می‌شود. اگر تعدادی درخت بکاریم کمک زیادی در رفع آلودگی هوا نمی‌کند. اما شاهرگ آلودگی هوا خودروها هستند. اینکه بنزینی وارد کنیم که کمتر آلودگی ایجاد کند خوب است، اما در نهایت همان هم آلودگی ایجاد می‌کند».

این حرف ها را هفته گذشته، اکبر ترکی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در خصوص لزوم ورود خودروها هیبرید و حرکت صنعت خودرو به سمت تولید این نوع از خودروها بیان کرد. خودروی هیبریدی، نوعی خودروست که از سیستم سوخت دوگانه برق و بنزین استفاده می کند. بازده بالا، آلایندگی کم، مسافت قابل پیمایش بالا، ایمنی مطلوب و قیمت قابل رقابت با خودروهای متداول از جمله ویژگی های حائز اهمیت خودروهای هیبریدی است. این ویژگی‌ها باعث شده است که در سال‌های اخیر، بسیاری از خودروسازان بزرگ همچون تویوتا، لکسوس، هیوندایی و … مبادرت به تولید این خودروها در سطحی گسترده کنند.

در سال‌های اخیر، تنوع خودرو‌های هیبریدی در بازار ایران زیاد شده و در این زمینه شاهد ورود خودرو‌هایی نظیر لکسوس هیبریدی، تویوتا پریوس، تویوتا کمری هیبرید، تویوتا راو ۴، هیوندای سوناتا هیبرید، بی ام و I۸، ولوو هیبرید و هیوندای اکسنت بودیم. عمده این خودرو‌ها از فناوری نوع سوم یعنی سری موازی در درون خود بهره می‌گیرند. هم اینک قیمت خودرو‌های یادشده، بین ۱۶۰ میلیون تا بیش از یک میلیارد تومان است که البته روند رو به رشدی در قیمت های آنان پیش خواهد آمد.

واردات این خودروها به ایران نیز به دلایل حمایت از محیط زیست، تا چند روز پیش نسبت به سایر خودروها، تعرفه ناچیزی داشت، اما پس از داستانی که دولتمردان برای افزایش تعرفه خودرو با بستن چندماه سایت ثبت سفارش انجام دادند، افزایش تعرفه دامنگیر خودروهای هیبریدی نیز شد. به طوری که یک شبه تعرفه این خودروها از 4 الی 5 درصد به 15 تا 45 درصد رسید.

پس از این اتفاق، فعالان بازار خودرو در نامه ای اعتراضی به وزیر صنعت، موضع مخالف خود را از این سیاست بیان کردند. در این اعتراض، از بین رفتن نظم بازار و افزایش ناگهانی قیمت خودروهای هیبریدی به عنوان عناوین اصلی اعتراض مطرح شد. همچنین فعالان بازار خودرو بیان داشتند که هدف از اعمال این تعرفه‌ها، تنظیم بازار نیست، بلکه برآوردها نشان می دهد که با اعمال تعرفه‌های جدید، قیمت هر دستگاه تاکسی هیبریدی ۶۰ میلیون تومان افزایش یافته است و این اقدام به معنی حمایت از تولید داخل و مصرف‌کننده نیست، بلکه به نظر می‌رسد دولت قصد دارد بخشی از رشد ۳۵ درصدی درآمدهای مالیاتی از محل افزایش واردات در بودجه ۹۷ را تامین کند.

با افزایش اعتراضات، امیرحسین قناتی، مدیرکل صنایع خودرو و نیرومحرکه وزارت صنعت، معدن و تجارت افزایش تعرفه خودروهای هیبریدی را مربوط به آن دسته از خودروهایی که از موتورهای با حجم بالای ۱۵۰۰ سی‌سی استفاده می‌کنند، دانست. قناتی با اعلام این مطلب گفت: این تیپ از موتورها به صورت فول هیبرید نیستند و در اصل از موتورهای موتور فسیلی استفاده می‌کنند. این موتورها بیشتر توان خودرو را تامین می‌کنند و فقط در سرعت‌های بالا و همچنین مسیرهای مسطح و کم شیب موتور الکتریکی وارد مدار می‌شوند. وی با بیان اینکه این خودروها تقریبا خودروهایی با موتور سوخت فسیلی محسوب می‌شوند، گفت: تاثیر این خودروها در کاهش آلودگی بسیار کم است و تنها خودروی هیبریدی پایه الکتریک و خودروی برقی برای کاهش آلودگی‌های زیست محیطی مناسب هستند که تعرفه آنها نیز تغییری نکرده است‌. مدیرکل صنایع خودرو و نیرومحرکه وزارت صنعت، معدن و تجارت در پایان گفت: تقریبا تمامی خودروهای هیبریدی وارد شده در سال گذشته (بیش از ۸۰۰۰ دستگاه) با موتور بالای ۲۰۰۰ سی‌سی بوده‌است.

بهانه تنظیم بازار ارز برای افزایش تعرفه

فربد زاوه، کارشناس صنعت خودرو در گفت و گو با «ابتکار» در خصوص افزایش تعرفه واردات خودرو گفت: دولت این افزایش را برای تنظیم بازار ارز و جلوگیری از خروج افسار گسیخته ارز انجام می دهد. اما تعرفه ای که یک بار پرداخت می شود، نمی تواند مانع از تقاضا شود، تنها شرایط رقابتی در بازار داخلی را از بین می برد. به همین دلیل بهتر است که دولت در تمام انواع خودروها، با توجه به نوع استاندارد آلایندگی هوای خودرو، شهر مورد استفاده و قیمت آن، عوارض سالانه استفاده از خودروهای وارداتی را بالا ببرد تا به طور کلی هزینه استفاده از این خودروها، تحت تاثیر قرار بگیرد و بتواند تغییر چشمگیری در تقاضا داشته باشد.

نظر مجلس برای حمایت از واردات خودروی هیبریدی

بهرام پارسایی، رئیس کمیته اقتصادی کمیسیون اصل 90 مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه برخی می گویند که با افزایش تعرفه به دنبال جلوگیری از خروج ارز از کشور هستند، گفت: از زمانی که قیمت خودرو پایین بوده و اکنون که قیمت آن به دلیل انحصار در واردات افزایش یافته هیچ تاثیری در واردات احساس نشده‌است و ارز همچنان از کشور خارج می شود. بنابراین نباید با افزایش غیرمنطقی تعرفه، از واردات خودروهای هیبریدی جلوگیری شود.

وی با تاکید بر اینکه افزایش تعرفه واردات خودرو برای گروه خاصی رانت ایجاد می کند، ادامه داد: ما اصرار داریم که حتی برای خودروهای هیبریدی بسته های تشویقی در نظر گرفته شود نه اینکه در شرایط آلودگی هوا و مشکلات زیست محیطی جلوی واردات خودروهای هیبریدی گرفته شود.

رئیس کمیته اقتصادی کمیسیون اصل 90 مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: حتی خودروهای غیرهیبریدی که وارد کشور می‌شوند مصرف سوخت آنها پایین است و با توجه به کاتالیزورهایی که در مصرف سوخت وجود دارد، سوخت را ناقص منتشر نمی کنند و سبب آلودگی شدید هوای کشور و کلانشهرها نمی شوند. این عضو کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی خواستار اصلاح مصوبه اخیر هیات دولت درباره افزایش عوارض واردات خودرو شد و گفت: در صورت عدم اصلاح این مصوبه، نمایندگان در اولین فرصت با ارائه طرح فوریتی مانع اجرای آن خواهند شد. همچنین سعید باستانی، دیگر نماینده مجلس شورای اسلامی درخصوص تعرفه‌های جدید واردات خودرو، اظهار کرد: به نظر می‌رسد در تعرفه‌های واردات خودرو بازهم نگاه حمایت از تولید داخلی وجود دارد تا افزایش درآمدهای دولتی، بنابراین سود بیشتر دولت علی‌رغم سهم کمی که دارد در تولید خودروهای داخلی است که باید با هر روشی که امکان دارد این سود قطع شود.

سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه تا زمانی که دولت در تولید خودروهای داخلی مشارکت دارد این نوع حمایت‌ها صورت می‌گیرد، گفت: قرار بر این نبود که واردات خودروهای هیبریدی افزایش تعرفه داشته باشد در صورتی که درحال حاضر شاهد افزایش تعرفه آنها نیز هستیم.