خشکی دریاچه نمک؛ بحران زیست محیطی بزرگ/”گلخانه گسترده بیابانی” طرح درمان دریاچه نمک

‌معاون فنی اداره حفاظت از محیط زیست با بیان اینکه دریاچه نمک به طور کامل خشک نشده است، گفت: اگر این دریاچه خشک شود، یک بحران زیست محیطی در بخش مرکزی ایران ایجاد می‌شود.

‌سید احمد شفیعی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا‌ عنوان کرد: موضوع دریاچه نمک یک مبحث گسترده و پیچیده است، دریاچه نمک یک دریاچه معمولی نیست و دارای ویژگی‌ها و شرایط خاصی است که باید به آن توجه شود.

وی با بیان اینکه دریاچه نمک دارای یک اکو سیستم فرامنطقه‌ای است، تصریح کرد: متاسفانه با وجود اهمیت این دریاچه، ولی هیچ راه دسترسی از استان قم به آن وجود ندارد و اصلا برای مردم قم شناخته شده نیست.

معاون فنی اداره حفاظت از محیط زیست بیان کرد: عکس‌های هوایی 40سال اخیر دریاچه نمک، روند تغییرات آن را نشان می‌دهد، در این عکس‌ها مشخص است که یک سوم شمالی دریاچه همیشه دارای منابع آبی بوده است و پرندگان مهاجر نیز در آن منطقه وجود داشته است ولی از سال تاکنون آن منابع آبی محدود نیز از بین رفته است.

‌دریاچه نمک یک ابرچشمه است

وی ادامه داد: دریاچه نمک یک دریاچه زمین شناختی و فصلی است که در گذشته هم از منابع آبی چند رودخانه و هم از سفره‌های آبی استفاده می‌کرده است که در حال حاضر تمامی رودخانه‌ها منابع آبی خود را از دست داده‌اند و منابع آبی دریاچه تنها از سفره‌های آبی تامین ‌می‌شود؛ سطح این سفره‌ها صفر است و در واقع دریاچه نمک یک ابر چشمه است.

‌خطر ایجاد کانون 200هزارهکتاری تولید ریزگرد در نزدیکی قم

شفیعی اظهار کرد: دیاچه نمک هنوز به طور کامل خشک نشده است و اکنون نیز اگر چند سانت، نمک‌های سطح دریاچه کنار زده شود، به آب می‌رسیم ولی اگر این دریاچه کاملا خشک شود و به مرگ نهایی برسد، این منطقه به یک کانون 200هزارهکتاری تولید ریزگزدهای نمکی تبدیل می‌شود که این موضوع برای استان قم، تهران و استان‌های مرکزی کشور یک تهدید زیست محیطی بزرگ است.

وی اضافه کرد: نگاه توسعه‌ای گسترده‌ای بر دریاچه نمک وجود دارد و این نگاه نیز به دلیل منابع غنی موجود در این دریاچه است، اگر در این محدوده به دنبال معدن کاوی و استخراج منابع معدنی هستیم، باید به پیوست زیست محیطی آن نیز توجه کنیم، در غیر این صورت چند برابر سود اقتصادی حاصل از این استخراج، پس از خشکی دریاچه نمک، ضرر اقتصادی به کشور وارد می‌کند.

معاون فنی اداره حفاظت از محیط زیست گفت: در حال حاضر دریاچه نمک تنها از سفره‌های آبی تغذیه می‌شود و اگر معدون کاوی و استخراج منابع در این دریاچه به صورتی انجام شود که تبخیر آب را به دنبال داشته باشد، پس از مدتی، سفره‌های آبی نیز خشک‌ می‌شود و به مرگ نهایی می‌رسد.

وی عنوان کرد: بحران دریاچه نمک زمانی فروکش می‌کند که در سیاست‌گذاری‌ها و برنامه ریزی‌های کلان و بلند مدت به آن پرداخته شود و در اجرای برنامه‌ها به پیوست زیست محیطی آن توجه شود؛ حل مشکل بحران دریاچه نمک نیاز به یک همت همگانی توسط سازمان‌ها و نهادهای مرتبط است و یک دستگاه به تنهایی نمی‌تواند اقدام خاصی انجام دهد.

شفیعی با اشاره به برگزاری همایش بحران دریاچه نمک و پدیده گرد و غبار در حوضه مرکزی ایران، اظهار کرد: با توجه به اهمیت موضوع دریاچه نمک، این همایش سال گذشته با همکاری تمامی دستگاه‌های اجرایی و علمی برگزار شد و در آن پژوهشگران مقالات و ایده‌های خود را رائه دادند که در پایان دو طرح اجرایی پیشنهاد شد.

طرح “گلخانه گسترده بیابانی” برای درمان بحران دریاچه نمک

وی افزود: یکی از‌ طرح‌ها اجرای تراریوم “گلخانه گسترده بیابانی” بود که این طرح ‌یک شیوه‌‌ درمانی برای مناطق خشک شده دریاچه است، این طرح به تایید فنی اداره کل محیط زیست و ستاد بحران استان قم رسید و در مرحله تامین اعتبار برای اجرای پایلوت قرار دارد.