«خروج» ابراهیم حاتمی‌کیا؟!
“خروج” ابراهیم حاتمی کیا شب گذشته برای اولین بار در سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر نمایش داده شد. اثر ابراهیم حاتمی کیا که براساس گمانه زنی‌ها فیلمی پرسروصدا و چالش برانگیز خواهد بود. این بار حاتمی کیا به سوژه “اعتراض” پرداخته است.
در سال‌هایی که مسئله “اعتراض” در جامعه ایران به شکلی جدی وجود داشته است ومردم در باره مسئله مختلف کشور معترض بوده‌اند، ابراهیم حاتمی کیا نیز که کارگردان باهوشی است و نبض جامعه را می‌شناسد، مسئله”اعتراض” را دستمایه کار تازه خود قرار داده است.
هر چند گفته می‌شود سوژه اولیه فیلم جدید حاتمی کیا متعلق به ۱۰ سال پیش است، اما ظاهرا این سوژه از سال گذشته در ذهن او پخته و کامل شده است.
گفته می‌شود که “خروج” در راستای آثاری هم چون “دعوت” و “گزارش یک جشن” قرار دارد و از آثار اخیر حاتمی کیا یعنی “بادیگارد” و “به وقت شام” کمی فاصله گرفته است.
ظاهرا حاتمی کیا از حدود ۱۰ سال پیش یعنی پس از اتفاقات سال ۸۸ طرحی درباره “اعتراض” در ذهن خود داشته است. تلاش‌هایی هم برای تبدیل این طرح به فیلمنامه انجام داده بود که به نتیجه نرسید. بنا به گزارش روزنامه سازندگی پاییز سال ۹۷ فایل صوتی به دست حاتمی کیا می‌رسد که او را در مسیر ساخت “خروج” قرار می‌دهد.
سازندگی در این باره نوشت: «پاییز سال ۹۷، درست در روز‌هایی که به نظر میرسید مسائل سیاسی و برجام و ترامپ مهمترین مسئلهی روز مردم و کشور است یکی از اعضای گروه فایلی صوتی را برای حاتمی‌کیا فرستاد که او را شوکه کرد. در جایی از ایران، در یک شهر کوچک، اتفاقی افتاده بود که انگار براساس طرح حاتمی‌کیا طراحی شده بود. آن دوست در فایل صوتی شرحی از ماجرا را به حاتمی‌کیا گفت و حاتمی‌کیا همان زمان تصمیماش را گرفت. او باید خودش فیلمنامهی این فیلم را مینوشت.»
به این ترتیب “خروج” از پاییز سال ۹۷ کلید زده شد. اما از آن تاریخ تاکنون اتفاقات دیگری در جامعه ایران رخ داده است که برخی گزارش‌ها از این حکایت دارد که به روند فیلم موثر بوده است. اعتراض‌های آبان ماه به قیمت بنزین از آن اتفاقات است. البته هنوز روشن نیست که کیفیت این تاثیر چگونه بوده است.
جزییاتی که تاکنون از قصه فیلم منتشر شده این است که ملودرامی اجتماعی است، این فیلم زندگی گروهی پنبه‌کار شهرستانی را روایت می‌کنند که محصول‌شان بر اثر اشتباه مسول سدخاکی در آزاد کردن آب شور از بین می‌رود، و وعده‌هایی که به آن‌ها داده شده، پوچ از آب در می‌آیند. این کشاورزان در ادامه تصمیم می‌گیرند که به اعتراض می‌گیرند.
“خروج” اثری جاده‌ای به شمار می‌رود، در توضیح رسمی درباره فیلم آمده است: «خروج داستان ۸ تا ۱۰ مرد است که از دزفول سفر خود را آغاز کرده و راهی تهران می‌شوند، این افراد دو ماه و نیم در مسیر هستند و در این راه با چالش‌های فراوانی روبرو می‌شوند.»
بازیگران و عوامل فیلم سینمایی “خروج”
اثر تازه ابراهیم حاتمی کیا توسط سازمان هنری رسانه ای”اوج” تهیه شده است. سازمانی نزدیک به سپاه پاسداران که در سال‌های اخیر آثار سینمایی و تلویزیونی زیادی را تولید کرده است.
فرامرز قریبیان، پانته آ. پناهی ها، جهانگیر الماسی، مهدی فقیه، محسن صادقی نسب، محمد فیلی، آتش تقی پور، اکبر رحمتی، رامین پور ایمان، حمید ابراهیمی، مسعود رحیم پور، علیرضا مهران و سام قریبیان به همراه کامبیز دیرباز، گیتی قاسمی و محمدرضا شریفی نیا در فیلم سینمایی «خروج» به ایفای نقش پرداختند.
دیگر عوامل «خروج» عبارتند از:
نویسنده و کارگردان: ابراهیم حاتمی کیا، تهیه کننده: حبیب والی نژاد، مجری طرح و مدیر تولید: عبدالله شهباززاده، بازیگردان، برنامه ریز و دستیار کارگردان: علیرضا صالحی، موسیقی: کارن همایونفر، مدیر فیلمبرداری: وحید ابراهیمی، مدیر صدابرداری: امیر نوبخت، صداگذار: آرش قاسمی، چهره پرداز: مهرداد میرکیانی، تدوین: عماد خدابخش، جلوه‌های ویژه بصری: محمد برادران، طراح لباس: مارال جیرانی، طراح صحنه: مجید علی اسلام، تصویربردار هوایی: علی نیک بخت، عکاس و تصویربردار پشت صحنه: سجاد ایمانی.
حاتمی‌کیا غافلگیر می‌کند؟
با آغاز جشنوراه فیلم فجر بسیاری از اهالی سینما و علاقمندان به سینمای حاتمی کیا منتظرند، اثر تازه او را ببینند. برخی معتقدند که حاتمی کیا این بار نیز مخاطبان را “غافلگیر” خواهد کرد. اینکه این غافلگیری چگونه خواهد بود، روشن نیست. اما گفته می شود که فیلم تازه حاتمی کیا با روند فیلم‌های اخیر او کمی متفاوت باشد.
کانال “خبرنامه سینما انقلاب”، که به وابسته به طیفی از فعالان فرهنگی اصولگراست، در این باره در مطلبی با تیتر “آیا حاتمی کیا با خروج قصد خروج دارد؟! ” نوشته است که ” برخی رخداد‌های سیاسی همچون ماجرای سهمیه بندی بنزین و اعتراض‌های متعاقب آن و نیز وقایع دی ۹۸” روند فیلم خروج را تحت الشعاع قرار داده است.
بنا به نوشته این کانال ظاهرا اندیشه فیلم خروج به فیلم خبرساز “گزارش یک جشن” نزدیک‌تر است.
گزارش یک جشن فیلمی به کارگردانی و نویسندگی ابراهیم حاتمی‌کیا و تهیه‌کنندگی محمد پیرهادی و ساخته سال ۱۳۸۹ است. این فیلم توسط وزارت ارشاد توقیف شده و هیچگاه در سینما‌ها اکران نشد. این فیلم از مسایل ملتهب جامعه سخن به میان می‌آورد و به مسئله جوانان به‌عنوان یکی از بحران‌های امروز جامعه می‌پردازد.
بنا به نوشته خبرنامه سینما انقلاب “نقل قول‌هایی شنیده می‌شود که ظاهرا تعدادی از افراد منتسب به طیف اصولگرا پس از تماشای فیلم اعلام کرده اند ای کاش خروج را حاتمی کیا نساخته بود و‌ای کاش این فیلم از کارنامه حاتمی کیا پاک شود. در نقطه مقابل جریان فکری موسوم به اصلاح طلب نیز از فیلم جدید حاتمی کیا حمایت کرده که بارزترین نشانه آن حمایت محمد قوچانی از این اثر است.”
این کانال هشدار داده است که “ممکن است جماعت اصلاح طلب و حتی اپوزیسیون با حمایت از حاتمی کیا تلاش کنند تا در این جشنواره فیلم او را به نفع خود مصادره کنند.”
البته برخی دیگر از رسانه‌های اصولگرا طور دیگری منتظر غافلگیری “خروج” هستند. خبرگزاری فارس در این باره گزارش منتشر کرده و با بیان اینکه ” ابراهیم حاتمی‌کیا فیلمسازی است که با هر اثرش سینمای ایران را از بُعد تکنیکی یک گام به جلو می‌برد”، نوشت: «حال باید منتظر ماند و دید «خروج» او در سی‌وهشتمین جشنواره فیلم فجر چه شگفتانه‌هایی برای مخاطبان به همراه دارد.»
خروج شنبه شب برای اولین بار در جشنواره اکران شد هنوز واکنش های زیادی به آن در دست نیست، اما محمد رضا زائری فعال فرهنگی اصولگرا در توئیتی در این باره نوشته است: «فیلم”خروج” واقعا دیدنی بود! وسط خبر‌های تلخ این روز‌های سخت، تماشای کار جدید حاتمی کیای عزیز خستگی از جانم بدر برد! فقط نگرانم قضاوت بدبینانه برخی تنگ نظران گرفتارش کند! وضوگرفتن کنار سگ یا مچ بند سبز یا حصر و زندان جوانان را بهانه کنند و نشانه‌های سیاسی بدانند و… خدا رحم کند!»
معین احمدیان، دبیرگروه فرهنگی روزنامه «فرهیختگان» امروز در یادداشتی نوشت: “در اولین مواجهه با «خروج» غافلگیر خواهید شد؛ یک حاتمی‌کیای متفاوت و یک فیلم متفاوت در سینمای ایران و البته قهرمانی که در همان دقایق ابتدایی، درگیر تنهایی و چشمان نافذش می‌شوید. اما همه فیلم قرار نیست ما را در نشئه بازی قهرمان در میان لانگ‌شات‌های مزرعه پنبه باقی بگذارد. فیلمساز سراغ یک اعتراض واقعی رفته است.”
