خانواده های متهمان را عذاب ندهید

با وجود آنکه تلاش‌های بسیاری در جهت آرام‌سازی جامعه پس از وقوع حوادث تلخ اجتماعی صورت می‌گیرد، باز هم به نظر می‌رسد که خانواده‌های طرف دعوی، همسایگان و گروه‌هایی که در جامعه‌شناسی به آنها گروه‌های فعال می‌گوییم، دست از کار نمی‌کشند و سلسله‌اعتراضاتی را به صورت خودجوش از سر می‌گیرند.

نمونه‌های بسیاری برای این نوع کنش اجتماعی وجود دارد که احتمالا در حوادث تلخ اخیر که هردو آنها مربوط به تجاوز و قتل کودکان بود، جامعه را دچار نگرانی کرده است.در علم جامعه‌شناسی، ما گروه‌هایی را با عنوان «لینچ» شناسایی می‌کنیم. هدف اصلی این گروه‌ها، درخواست خودسرانه اعمال قانون است، درحالی‌که قانون در حال طی‌کردن مسیر خود برای محاکمه فرد خطاکار قرار دارد و نیازی به چنین رفتارهایی نیست، اما عملا می‌بینیم در حوادثی که اخیرا اتفاق افتاده، گروهی در قالب همسایگان، همشهریان، هم‌محلی‌ها و … با تجمع‌های اعتراض‌آمیز مقابل خانه اقوام و بستگان قاتل، خواهان اجرای اشد مجازات برای او هستند.

واقعیت این است که در چنین پرونده‌هایی هیچ خلأ قانونی‌ای وجود ندارد، خوشبختانه اهمال اجرای قانون هم در کار نیست، اما این گروه با رفتار لینچی خود به دنبال آن هستند که هرچه‌زودتر، جراحتی را که این اتفاق بر دلشان وارد کرده، التیام دهند. این جماعت فعال که رگه‌هایی از آشوبگری هم گاهی در آنها دیده می‌شود، بیش از آنکه نگران اجرای قانون باشند، نگران آن هستند که امنیت اجتماعی و خانوادگی خود به‌خاطر همسایگی یا هم‌محله‌بودن با قاتل، مورد خدشه قرار بگیرد، درحالی‌که موضوع چیز دیگری است.کودکی مورد تجاوز قرار گرفته و کشته شده است.

صرفِ کودک‌بودن مقتولان پرونده‌های اخیر، کافی است تا جامعه نسبت به موضوع حساسیت بیشتری پیدا کند، چراکه عمق وجود هر جامعه‌ای با زخم و تعرضی که به کودکان و زنان وارد می‌شود، آسیب می‌بیند و بازسازی آن سخت و زمان‌بر است. بااین‌همه، اینها بهانه خوبی برای ازدحام‌کردن در مقابل خانه قاتل و شعار سردادن علیه او و خانواده‌اش نیست و اتفاقا پلیس و قوه قضائیه باید با چنین مواردی برخورد جدی کنند، چراکه خانواده فردی که اکنون در بازداشت قرار دارد نباید متحمل فشار مردم به‌خاطر جرم آن فرد شود.

لینچ‌ها اما به‌خاطر شنیدن اخبار چنین جنایت‌هایی، نگران امنیت اجتماعی خود می‌شوند و وحشت‌زده از تکرار چنین حادثه‌ای برای خانواده خود می‌ترسند؛ غوغایی که آنها در مقابل خانه قاتلان به راه می‌اندازند بیشتر به‌خاطر آرام‌کردن خویش و کسب وجهه محلی است، نه اعمال قانون.امروز نه‌فقط کشور ما، بلکه حتی بسیاری از کشورهای پیشرفته مانند آمریکا هم درگیر گروه‌های لینچی هستند؛ گروه‌های خودسری که گاه به افراد، گاه به دسته‌ها و گروه‌ها و گاه به اقلیت‌های قومی، مذهبی و نژادی فشار می‌آورند تا آنها را دچار انزوا کنند، اما در عمل گویی خواستار اجرای قانون هستند.

جامعه‌ای که در حال طی‌کردن مسیر توسعه است باید از این رفتارهای هیجانی بپرهیزد و به قانون و مردان اجرائی آن، این اعتمادبه‌نفس را بدهد که ذره‌ای از مقررات کشور عدول نمی‌کنند و در مسیر اجرای قانون، اهل اهمال‌کاری نیستند.