خانه تاریخی “لرزاده” به خانه “معمار”تبدیل می‌شود؟
طرح تبدیل خانه تاریخی استاد حسین لرزاده به خانه معمار، هر چند از سوی شورای شهر تهران قالب مصوبه به خود گرفته است، اما به نظر می‌رسد شهرداری منطقه هفت تهران، کاربری‌های دیگری برای این خانه تاریخی مدنظر دارند و حاضر نیست، آن را با هیچ چیز عوض کند.
به گزارش ایسنا، در بازدید پنج سال پیش گروه تهرانگردی احمد مسجد جامعی از خانه استاد حسین لرزاده، پیشنهاد تبدیل این خانه‌ی تاریخی و ارزشمند به “خانه معمار” مطرح شد، پیشنهادی که مستلزم تخلیه خانه هنرمندان دو از این فضا بود.
در ۱۵ فروردین سال گذشته، احمد مسجدجامعی از مطرح کردن مصوبه این پیشنهاد یعنی تبدیل خانه لرزاده به خانه معمار در جلسه ۳۳۹ شورای چهارم شهر تهران خبر داد.
او در همان روز با اشاره به بازدید گروه تهرانگرد در دی ماه سال ۱۳۹۲ از خانه استاد لرزاده گفت: خانه این استاد گرانقدر که بسیاری از ساختمان‌های دوره معاصر با معماری وی ساخته شده است از گزند سودجویان ساخت و ساز در امان مانده بود و بر همین اساس پیشنهاد کردیم که این خانه به محلی برای گرد آمدن “ان.جی.او”های حوزه معماری بدل شود و بر همین اساس پیشنهاد دادیم که خانه استاد لرزاده به خانه معمار تغییر کند که خوشبختانه صبح امروز این مهم محقق شد.
از سوی دیگر برای این‌کار در بودجه ۹۷ شهرداری تهران، به پیشنهاد شورای شهر تهران و کمیسیون شهرسازی و معماری، بودجه‌ای به منظور راه‌اندازی این خانه تصویب شد تا شاید مصوبه برزمین مانده شورای شهر چهارم به تصویب رسید.
اما به نظر می‌رسد تصویب این مصوبه هنوز راه درازی در پیش دارد، چون با وجود موافقت مالک این بنا برای تبدیل خانه استاد لرزاده به “خانه معمار” شهرداری منطقه هفت تهران برای اجرای این مصوبه مقاومت می‌کند.
سجاد عسگری، فعال میراث فرهنگی و دبیر کمیته پیگیری خانه‌های تاریخی در این زمینه به ایسنا توضیح می‌دهد: معماری خانه‌ی تاریخی و ارزشمند استاد حسین لرزاده، با قدمتی حدود ۵۰ سال دارای معماری سبک پهلوی اول و دوران گذر از پهلوی اول به دوم است، که نوآوری و مدرن بودن فضای آن از یک سو و از سوی دیگر تحول، تطور و تجددگرایی در ساخت این خانه که توسط استاد لرزاده انجام شده بود و تا آن زمان در معماری سنتی راهی نداشت از مهمترین خصوصیات این خانه تاریخی به شمار می‌روند.
او در ادامه به ساخت مجتمعی بیش از پنج طبقه در حریم خانه تاریخی لرزاده اشاره می‌کند و می‌گوید: ساخت این مجتمع حریم و نمای منظری خانه را مخدوش کرده و به نظر می‌رسد با این اقدام قرار است همچنان وقعی به این مصوبه‌ای که شورای شهر برای خانه معمار تصویب کرده، ننهند.
تذکر سخنگوی شورای شهر درباره خانه تاریخی لرزاده
از سوی دیگر علی اعطا، عضو و رئیس کمیته معماری و طرح‌های شهری شورای اسلامی شهر تهران در کانال خود در فضای مجازی نسبت به این اقدام تذکر داده است.
در بخشی از تذکر وی آورده شده است؛ «شورای اسلامی شهر تهران در دوره‌ی چهارم به پیشنهاد جناب آقای مسجدجامعی، طرح “الزام شهرداری تهران به تبدیل خانه هنرمندان(۲) به خانه معمار (خانه استاد لرزاده)”را تصویب کرده است. به موجب این مصوبه شهرداری تهران مکلف شد لایحه تبدیل خانه استاد لرزاده به #خانه_معمار را ظرف مدت ۳ ماه به شورای شهر ارائه کند.
بر اساس مصوبه شورا، شهرداری تهران مکلف شد تا ارائه لایحه تبدیل خانه استاد لرزاده به خانه معمار، از هرگونه ساخت و ساز در بنای موصوف جلوگیری کند و ضمن توقف پروژه‌ی ساختمانی سرای محله که در مجاورت بنا در حال احداث بوده است، مدارک و مستندات ساختمان در حال احداث را برای همگامی با اهداف مصوبه به شورای اسلامی شهر تهران ارائه کند.
متأسفانه مدیران وقت در برابر مصوبه شورا مقاومت کرده و مانع اجرای آن شدند و نه تنها مدارکی برای شورا ارسال نکرده‌اند، بلکه روند ساخت و ساز پروژه ساختمانی در حال احداث را متوقف نکردند.»
وی در ادامه تذکر خود به اقداماتی که در این زمینه نیز انجام شده، اشاره کرده است؛ «اینجانب در تاریخ ۱۳۹۶/۱۲/۱۳ طی تذکری خواستار تشکیل هیأت مؤسس خانه معمار و تحویل ساختمان قدیمی و ثبتی خانه استاد لرزاده برای راه‌اندازی خانه معمار شدم. اما با کمال تأسف شهرداری منطقه ۷ در برابر اجرای مصوبه شورا مقاومت می‌کند.
با اینکه در ماده ششم مصوبه تبدیل خانه هنرمندان ۲ به خانه معمار به صراحت آمده است: ” شهرداری تهران (منطقه ۷) موظف است ظرف مدت یک (۱) ماه پس از لازم‌الاجرا شدن این مصوبه با رعایت قوانین و مقررات مربوط، نسبت به تحویل خانه استاد لرزاده را به معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران اقدام کند. تحویل ساختمان مجاور (ساختمان سرای محله) ظرف مدت شش (۶) ماه پس از لازم‌الاجرا شدن این مصوبه، پس از تأمین ساختمان مناسب برای فعالیت سرای محله انجام می‌شود.”
اما امروز پس از گذشت نزدیک به یک‌سال از تاریخ ابلاغ مصوبه شهرداری منطقه ۷ برابر تحویل خانه استاد لرزاده مقاومت می‌کند.»
اعطا همچنین از واکنش معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران در پاسخ به تذکرش در قالب یک نامه خبر داده است که در آن نوشته شده است: “در خصوص ماده ششم مصوبه صدرالذکر مبنی بر تحویل خانه استاد لرزاده و ساختمان مجاور، شایان ذکر است که در حال حاضر خانه استاد لرزاده توسط شورایاری محله مورد بهره‌برداری قرار دارد که با توجه به مشکلات اعلام شده از سوی منطقه مبنی بر عدم وجود ساختمان جایگزین، تخلیه خانه امکانپذیر نیست. از این رو پیشنهاد می‌شود اعتبار لازم برای خرید ملک مناسبی برای جابجایی نهاد موصوف و تحقق مفاد این ماده در نظر گرفته شود. همچنین با توجه به طراحی و ساخت ساختمان مجاور جهت بهره برداری درمانی- بهداشتی، خرید تجهیزات لازم جهت راه اندازی درمانگاه و صرفه هزینه‌های بسیار، امکان جابجایی و تغییر کاربری این ساختمان وجود ندارد.”»
او در ادامه آخرین تذکر خود نسبت به وضعیت خانه استاد لرزاده، نوشته است؛ «انتظار می‌رود شهرداری منطقه ۷ با تأمین ساختمان جایگزین برای سرای محله حتی از طریق اجاره، اقدام و زمینه اجرای مصوبه شورا را فراهم کند.»
همچنین در اجرای ماده ۴ مصوبه، از ساختمان مجاور خانه استاد لرزاده باید در تأمین فضاهای مکمل اداری، آموزشی، پژوهشی، پایگاه اطلاع‌رسانی، کتابخانه و امثال آن با در نظر گرفتن مبانی نظری طراحی در مجاورت یک بنای تاریخی (عمارت قدیم استاد لرزاده) استفاده شود و بهره برداری از ساختمان مذکور به عنوان مرکز بهداشتی و درمانی خلاف مقررات و مصوبه شورا است.
انتظار می رود معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران، به وظایف خود به عنوان رئیس هیأت مؤسس خانه معمار عمل کرده و هر چه زودتر نسبت به تشکیل هیأت مؤسس و راه اندازی خانه معمار اقدام کند.»
به گزارش ایسنا، با توجه به ثبت خانه استاد لرزاده در فهرست آثار ملی، در ۲۴ آبان ۱۳۸۵ به شماره ۱۶۳۰۶ به نظر می‌رسد لزوم توجه به ضوابط میراث‌فرهنگی برای کاربری این بنای تاریخی نیز ضروری است.
کاربری خانه تاریخی لرزاده باید در شأن آن باشد
همان طور که دلاور بزرگ‌نیا، مدیر کل میراث فرهنگی استان تهران هم به خبرنگار ایسنا می‌گوید: با توجه به ثبت ملی بودن این بنای تاریخی، باید کاربری آن در شان فضا باشد.
او امیدوار است تا با پیگیری و صحبت آن هم همزمان با روز معمار –دوشنبه سوم اردیبهشت- مشکل خانه تاریخی لرزاده که در محدوده خیابان شریعتی، نرسیده به خیابان بهار شیراز، کوچه سخن قرار دارد نیز برطرف شود.
