خاطره‌انگیزترین لحظات جشنواره کن در ۶۹ سال گذشته+عکس

 مجله هالیوود ریپورتر در شماره ویژه جشنواره بین المللی فیلم کن، نگاهی به لحظات خاطره انگیز این جشنواره در طول تاریخ داشته.

نگاهی می اندازیم به بخش دوم مهم ترین لحظات 69 دوره قبل کن:

11- E.T. و بستن کاخ قدیم جشنواره  

26 می 1982، تصویرسازی دلگرم کننده استیون اسپیلبرگ از یک موجود فضایی درک نشده، فستیوال را به پایان رساند. این فیلم آخرین اثری بود که در کاخ قدیم جشنواره روی پرده رفت و پس از آن برگزار کنندگان جشنواره یک سالن جدید را تاسیس کردند. کاتلین کندی، تهیه کننده بیشتر آثار اسپیلبرگ در مورد سالن قدیمی می گوید: «آن سالن 2500 صندلی داشت و خارق العاده بود. 15 دقیقه قبل از این که فیلم تمام شود، تماشاگران ایستاده بودند، فندک هایشان را روشن کرده بودند و پا می کوبیدند. آن تجربه یکی از هیجان انگیزترین اتفاقاتی است که برای من افتاده.»

12- جین کمپیون اولین و آخرین برنده

وقتی پای مهم ترین جایزه کن وسط باشد، اعداد دروغ نمی گویند: نخل طلا در هر دوره فقط به آقایان اهدا شده بود. تا این که بالاخره یکی پیدا شد که باشگاه آقایان را به هم بریزد. سال 1993، هیئت داوران دو فیلم را به عنوان برنده مشترک نخل طلا انتخاب کرد. فیلم اول ساخته چن کایگه از چین بود. اما اثر دوم، رکورد ها را شکست. وقتی نام «پیانو»ی جین کمپیون هم به عنوان دیگر برنده نخل طلا اعلام شد، کارگردان مشهور نیوزیلندی، به اولین و تا امروز آخرین زنی تبدیل شد که توانسته مهم ترین جایزه جشنواره بین المللی فیلم کن را به خودش اختصاص دهد. نکته تاسف برانگیز این که همین یک بار هم خانم کارگردان نتوانست در اختتامیه شرکت کند و بازیگر مرد فیلمش، سم نیل، از طرف او نخل را دریافت کند.

13- یک مستند، نخل طلا می برد

وقتی مستند «فارنهایت 11/9» مایکل مور در سال 2004 موفق به بردن نخل طلا شد، فقط دومین بار بود که یک مستند می توانست جایزه اصلی را به خودش اختصاص دهد. (بار اول مستند «جهان ساکت» از ژاک کوستو در سال 1956 موفق به بردن جایزه شده بود.) البته این اولین بار نبود که مایکل مور از کن دست پر به خانه بر می گشت. سال 2002 او به خاطر مستند «بولینگ برای کلمباین» هم موفق به بردن جایزه ویژه فستیوال شده بود. در آن زمان مور وقتی روی سن رفت سعی کرد با زبان فرانسوی دست و پا شکسته اش سخنرانی بعد از دریافت جایزه اش را انجام دهد. هر چند نتیجه این تلاش چندان جالب نبود اما مور درس خودش را یاد گرفت و در سال 2004 بعد از بردن جایزه فقط انگلیسی صحبت کرد!

14- اوج گیری مکتب نیویورک علیرغم میل تنسی ویلیامز

سال 1969 که فیلم «ایزی رایدر» به جشنواره بین المللی فیلم کن آمد، مشخص بود که نسل جدیدی از فیلمسازان آمریکایی متولد شده اند و وقتی در سال های 1970، 1973 و 1974، سه فیلم «مش» رابرت آلتمن، «مترسک» جری شتزبرگ و «مکالمه» فرانسیس فورد کاپولا توانستند نخل طلا را ببرند، معلوم شد که این نسل جدید حرف های زیادی هم برای گفتن دارد. پیش از آغاز بیست و نهمین جشنواره کن، تنسی ویلیامز، رئیس هیئت داوران آن دوره از افزایش خشونت در فیلم های سینمایی انتقاد کرده بود. جودی فاستر، بازیگر فیلم «راننده تاکسی» که در آن دوره نماینده مکتب نیویورک در کن بود، می گوید همین مسئله، مارتین اسکورسیزی، رابرت دنیرو و هاروی کیتل را از بردن جایزه اصلی نا امید کرده بود و حتی آنها می خواستند زودتر جشنواره را ترک کنند. اما قبل از این که به خانه بروند، کوستا گاوراس و سرجیو لئونه، دو تن از اعضای هیئت داوران آن دوره، میهمانی شامی ترتیب دادند و در آن از «راننده تاکسی» بسیار تعریف و تمجید کردند. همین مسئله باعث شد تا نظر عوامل این فیلم برای ترک کن عوض شود و در نهایت هم روز آخر در میان «کف» طرفداران و «هو»ی مخالفان اسکورسیزی نخل طلا را برد تا از آغاز دهه هفتاد، چهارمین جایزه را برای مکتب نیویورک به ارمغان آورد. نسلی که دیگر نمی شد نا دیده شان گرفت.

15- نخل طلا معرفی می شود

شاید باورتان نشود اما جشنواره بین المللی فیلم کن همیشه نخل طلا نداشته است. در دوره های ابتدایی پنج برنده برای جایزه ای که با عنوان «جایزه بزرگ» جشنواره شناخته می شد، به تفکیک ژانر معرفی می شدند. از آغاز این فستیوال در پایان جنگ جهانی دوم و سال 1946 تا حدود یک دهه بعد چیزی با عنوان نخل طلا در کن وجود نداشت. فیلم «مارتی» ساخته دلبرت مان اولین فیلمی بود که موفق به گرفتن نخل طلا شد. جایزه ای که در سال 1955 بر اساس نشان دولتی شهر کن طراحی و ساخته شد و امروزه توسط کمپانی شوپارد تولید می شود.

16- بمب در کن

حتما در اخبار خوانده اید که امسال جشنواره کن با تدابیر شدید امنیتی برگزار می شود. اما این نخستین بار نیست که کن به خاطر ترس از تروریزم دست به اقدامات پیشگیرانه زده. سال 1978 نزدیک ترین اتفاق به یک حادثه تروریستی در جنوب فرانسه رخ داد. درست قبل از مراسم اختتامیه یک دستگاه انفجاری دقیقا زیر صحنه پیدا شد. البته خوشبختانه با اقدام سریع تیم امنیتی کسی آسیب ندید. بلافاصله پس از یافت این شی، آن را به ساحل بردند و در فضای باز عملیات خنثی سازی را انجام دادند. این دستگاه انفجاری ظاهرا یک بمب دست ساز کوچک بوده که چون عمل نکرد، کسی هم آن را گردن نگرفت تا بفهمیم کدام گروه قصد بر هم زدن نظم فستیوال کن را داشته است.

17- پای در صورت گودار

اگر فوتبالی ها جیمی جامپ دارند، سینمایی ها هم نوئل گودین دارند. سال 1985، ژان لوک گودار با فیلم «درود بر مریم» پا به سواحل کن گذاشت. گودین که از فیلم اصلا خوشش نیامده بود هم یک دسر پای با خامه زده شده را روی صورت گودار خالی کرد. او قبل تر هم همین کار را با نیکولا سارکوزی، بیل گیتس و چهره های سرشناس دیگری هم انجام داده بود. در نتیجه این اقدام،  گودار به کنفرانس مطبوعاتی فیلمش دیر می رسد. برگزار کنندگان کنفرانس علت تاخیر را «تجاوز وحشیانه» اعلام می کنند اما فیلمساز مطرح فرانسوی می گوید که این اقدام اصلا وحشیانه نبوده و کاملا بامزه بوده! چند هفته بعد نوئل گودین برای همیشه از حضور در جشنواره کن منع می شود. وقتی خبر این اتفاق به گوش گودار می رسد، با روابط عمومی جشنواره تماس می گیرد و می خواهد که اجازه حضور مجدد گودین در فستیوال داده شود. خود نوئل گودین می گوید گودار تنها قربانی او بوده که با موضوع خیلی خوب کنار آمده.

18- لارس ون تریه در برابر همه (قسمت دوم)

در سال 1991 فیلم «بارتون فینک» برادران کوئن موفق به بردن نخل طلا شد. این فیلم همین طور موج جدیدی از فیلم های مستقل آمریکایی را راه انداخت که تا پایان دهه 90 بخشی جدا نشدنی از جشنواره کن بودند. بردن جایزه توسط برادران کوئن اما اصلا چیزی نبود که لارس ون تریه بخواهد. خصوصا این که او به گفته خودش، «فقط» جایزه «سوم» جشنواره یعنی جایزه هیئت داوران را به خاطر فیلم «اروپا» برده بود. در نتیجه وقتی برای گرفتن جایزه روی سن رفت شروع به توهین علیه رئیس هیئت داوران وقت جشنواره، رومن پولانسکی کرد. او در سخنرانی پس از کسب جایزه اش گفت: «من می خواهم از هیئت داوران و آن کوتوله تشکر کنم!»

19- جری ساینفیلد زنبور عسل می شود

در ادوار مختلف برگزاری جشنواره کن، استودیوهای بزرگ انیمیشن سازی جهان، آخرین محصولاتشان را برای ارائه به کن می آورند تا قبل از اکران تابستانه، یک افتتاحیه پر زرق و برق برگزار کنند. کمپانی دریم ورکس هم در سال 2007 همین برنامه را با «فیلم زنبوری» داشت. دست اندرکاران افتتاحیه این انیمیشن اما برنامه های ویژه ای هم داشتند. به عنوان بخشی از برنامه جری ساینفیلد، بازیگر و صدا پیشه «فیلم زنبوری» که لباس زنبور عسل هم پوشیده بود با استفاده از زیپ لاینی که از سقف هتل کارلتون به سمت پایین کشیده شده بود به پرواز درآمد تا خاطره اکران آن فیلم تا سال ها از ذهن مخاطبینش بیرون نرود.

20- تولد 60 سالگی با فیلم های کوتاه

ده سال قبل، در دوره شصتم جشنواره کن و به مناسبت تولد این فستیوال، از 35 کارگردان شناخته شده جهان خواسته شد تا فیلم های کوتاه سه دقیقه ای با موضوع رفتن به سینما بسازند. این فیلم های کوتاه به عنوان بخشی از گرامیداشت شصتمین دوره جشنواره کن، اکران شدند. در بین 35 کارگردانی که فیلم کوتاه ساختند نام های بزرگ زیادی وجود دارند که می توان از بین آنها به رومن پولانسکی، لارس ون تریه، کن لوچ، دیوید کراننبرگ، برادران کوئن، جین کمپیون، گاس ون سنت و الخاندرو گونسالس اینیاریتو اشاره کرد.