حسین موسویان: قاضی برجام آژانس بین المللی انرژی اتمی است، نه آمریکا یا دولت ترامپ
«سید حسین موسویان» پژوهشگر دانشگاه پرینستون آمریکا وعضوسابق گروه مذاکره کننده هسته ای ایران در مصاحبه با شبکه خبری ریل نیوز آمریکا تاکید نمودکه قاضی برجام آژانس بین المللی انرژی اتمی است و آمریکا یا دولت ترامپ نمی توانند در این باره حکم بدهند.
موسویان در این گفت وگو در پاسخ به این پرسش که با توجه به اینکه ترامپ درسخنرانی خود در سازمان ملل، برجام را محکوم کرد و اتهامات زیادی به ایران زد و روحانی هم پاسخ داد. نظرش در مورد اظهارات روحانی چیست؟ افزود :اکنون جامعه جهانی درک خوبی از زبان ترامپ دارد. زبان ترامپ درسخنرانی مجمع عمومی سازمان ملل، زبان زور و تهدید و تحقیر وتقابل و جنگ بود.
وی ادامه داد : متقابلا زبان و پیام روحانی دعوت به صلح وهمکاری و گفتگو بود. روحانی جامعه جهانی را به همکاری و اتحاد برای مبارزه با تروریسم دعوت کرد و آمریکا را مسئول و دخیل در ایجاد بحران های منطقه همچون عراق و افغانستان و گسترش تروریسم خواند. حرف روحانی این بود که بحرانهای منطقه همچون سوریه و یمن راه حل نظامی ندارد و صرفا از دیپلماسی و همکاری می توان بحرانها را مدیریت کرد درحالیکه سیاست آمریکا دردوره دولت ترامپ تشدید تهدید و تقابل است.
این کارشناس تصریح کرد:درعین حال روحانی از ابتدای ریاست جمهوری سیاست کاهش تشنج با آمریکا را دنبال کرده ضمن اینکه هیچگاه باج هم به آمریکا نخواهد داد. ایران برای حل مشکلات منطقه و اختلافات دوجانبه آماده همکاری و گفتگوست.
پژوهشگر دانشگاه پرینستون ازسوی دیگر ابراز داشت که جامعه جهانی و ایران درمورد بحران هسته ای دوازده سال مذاکره کردند و بحرانی که می توانست به جنگ بیانجامد را ازطریق دیپلماسی حل کردند. تمام قدرتهای بزرگ پای برجام را امضاء کردند و شورای امنیت سازمان ملل هم آن را تصویب کرد. آژانس بین المللی انرژی اتمی هم بعد از اجرای برجام هشت بار تایید کرده ایران به تمام تعهداتش دربرجام کاملا عمل کرده است.
وی اشاره نمود :اکنون جامعه جهانی منهای آمریکا و اسراییل و عربستان، خواهان اجرای کامل برجام هستند و لذا ترامپ نباید ابن توافق را تخریب کند.
موسویان دراشاره مجری به این امر که شکی نیست که ایران به تعهداتش عمل کرده است و طبق برجام آمریکا و سایر قدرتهای جهانی نمی توانند درروابط اقتصادی سایر کشورها با ایران کارشکنی کنند اما آمریکا آشکارا سایر کشورها را ازکاراقتصادی با ایران منع می کند که این نقض آشکار برجام است، ادامه داد :به همین دلیل ایران معتقد است که آمریکا روح و متن برجام را نقض کرده است.
عضوسابق گروه مذاکره کننده هسته ای خاطرنشان کرد:به همین دلیل است که اروپا از رفتار آمریکا عصبانی است. به همین دلیل است که سایرقدرتها همچون روسیه و چین و سایرقدرتهای شرقی و غربی از سیاستهای ترامپ عصبانی هستند. بعد ازحدود چهل سال خصومت و دشمنی، برای اولین بار ایران و آمریکا درسطح وزرای خارجه مذاکره کردند و با حضورهمه قدرتهای جهانی به توافقی دست یافته اند که به تایید شورای امنیت رسیده است. حالا آمریکا مدعی است که ایران ناقض توافق است. درحالیکه قاضی برجام آژانس بین المللی انرژی اتمی است و نه آمریکا یا دولت ترامپ.
به عقیده موسویان، اینکه آمریکا جمع بندی آژانس درمورد اجرای تعهدات ایران را نادیده می گیرد، نشان بارز نقض نرمها و مقررات بین الملل توسط آمریکاست.
وی گفت:کارشکنی آمریکا درروابط اقتصادی ایران با سایر کشورها، نقض برجام است. اگر آمریکا نمی خواهد با ایران کاراقتصادی بکند، مختار است اما حق مانع تراشی در روابط اقتصادی سایر کشورها با ایران را ندارد.
کارشناس ایرانی در این سوال که خروج آمریکا از برجام چه معنایی دارد؟ و اگرترامپ، آن دسته از تحریم های آمریکا که براثر برجام برداشته شده را مجددا اعمال کند، آیا سایر کشورهایی که با ایران روابط اقتصادی را آغاز کرده اند، را هدف قرار خواهد داد؟ تصریح نمود :نمی دانیم تصمیم ترامپ چه خواهد بود. منتهی بنظر می رسد در صورتیکه آمریکا از برجام خارج شود، برجام نخواهد مرد اما قدرتهای جهانی قاطعانه پای برجام بایستند و آن را بطور جامع و کامل اجراء کنند.
وی هشدار داد: اگر سایر قدرتها تسلیم آمریکا شوند و ایران نتواند از منافع اقتصادی برجام بهره مند شود، برجام خواهد مرد. دراینصورت و درشرایطی که بحرانهای جاری خاورمیانه جملگی لاینحل مانده، ترامپ عامل ایجاد یک بحران خطرناک جدید درخاورمیانه خواهد شد.
موسویان در ابراز نظر مجری مبنی بر اینکه اگر آمریکا طبق مقررات داخلی خود از برجام خارج شود، آنگاه طبق مقررات خود، مجبورخواهد بود روابط اقتصادی ایران و سایر کشورها با ایران را مورد هدف قرار دهد، گفت :این یک بحث حقوقی است که آیا قوانین داخلی آمریکا می تواند بر قوانین بین المللی ارجحیت پیدا کند. آمریکا قوانین داخلی خود را دارد اما همزمان باید به قوانین بین الملل متعهد باشد.
این کارشناس تاکید نمود:شورای امنیت سازمان ملل عالیترین مرجع قانونی بین المللی درزمینه مسائل مربوط به امنیت جهانی است. اگر آمریکا بعنوان عضو دائم شورای امنیت ، قطعنامه های شورای امنیت سازمان را نقض کند یعنی عالیترین مقررات جهانی را نقض کرده است.ازنظر حقوقی آیا آمریکا می تواند به استناد ومقررات داخلی خود، عالیترین مقررات بین المللی را نقض کند؟
پژوهشگر دانشگاه پریسنتون در این سوال که روحانی به صراحت گفت که ایران درمقابل نقض برجام،عکس العمل نشان خواهد داد. این عکس العمل چه خواهد بود؟ ابراز داشت :من واقعا نمی دانم تصمیم ترامپ چه خواهد بود. تصمیم ایران بعد از اقدام ترامپ اتخاذ خواهد شد. ابعاد نقض برجام توسط ترامپ، ابعاد عکس العمل ایران را تعیین می کند. اگرسایر کشورها پای برجام بایستند اما روابط اقتصادی جامعه جهانی با ایران لطمه مشهود بخورد، آنگاه ایران بدون اینکه برجام را نقض کند، در پاسخ به آمریکا می تواند تدابیری درتوسعه برنامه هسته ای خود اتخاذ کند.
در این پرسش که با توجه به اینکه روحانی درمورد برجام سرمایه گذاری سیاسی سنگینی درداخل کرد. اگرترامپ برجام را زیر پا بگذارد چه وضعی برای جناح سیاسی وی درداخل پیش خواهد آمد؟ موسویان ادامه داد :از اول انقلاب ما دو طرزتفکردرداخل کشور داشتیم. یک تفکر معتقد است که گفتگو با آمریکا هیچ خاصیتی ندارد، زیرا آمریکا به تعهداتش عمل نمی کند. لذابا آمریکا مذاکره نباید کرد، اعتماد نباید و صرفا باید مقابله کرد. تفکر دیگر معتقد است که مذاکره به معنی اعتماد نیست. شما گفتگو کن یا به توافق میرسی یا نه. اگررسیدی یا آمریکا اجراء می کند یا خیر. اگر به تعهدش عمل نکرد، درسایر موارد گفتگو نکن.
وی افزود :لذا دروضعیت فعلی هیچ اختلافی بین دو طرز تفکرنیست زیرا اگر آمریکا به تعهدش درمورد برجام عمل نکند، هردو طرز تفکر متفق خواهند بود که راجع به سایر مسایل با آمریکا نه باید گفتگو و نه توافق. این روشن است.
منبع: ایسنا
