حجاج بیت‌الله الحرام مراقب گرمازدگی باشند

معاون مرکز پزشکی حج و زیارت با تاکید بر اینکه حجاج باید مراقب گرمازدگی باشند،‌ توصیه‌هایی را برای جلوگیری از این عارضه و مقابله با آن ارائه داد.

دکتر پیرحسین کولیوند در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به گرمای هوای عربستان در زمان حج اظهار کرد: زائران در این سفر معنوی ممکن است دوره‌های آب و هوایی گرم شدیدتری را پیش رو داشته باشند؛ از همین رو باید بدانند که چگونه با این مسئله برخورد کنند و همچنین بدانند چه کسانی در معرض بیماری‌های مرتبط با گرما هستند.

وی ادامه داد: برخی از افراد از جمله افراد مسن و بالای ۷۵ سال، در معرض آسیب‌های جدی‌تری قرار دارند. همچنین افرادی که بیماری‌های مزمن شدید دارند، مخصوصا بیماران دیابتی، قلبی، تنفسی و مشکلات حرکتی، افرادی که تحت درمان خاصی قرار دارند از جمله افرادی که داروهایی مصرف می‌کنند که باعث تعریق بیشتر و تغییر درجه حرارت بدن‌شان می‌شود (برای مثال داروهای ادرارآور، آنتی‌هیستامین‌ها، داروهایی که برای مهار تپش قلب و برطرف سازی آنژین صدری و فشارخون کاربرد دارد و داروهای آرام‌بخش)، افراد با مشکلات جدی روحی و روانی، افرادی که فعالیت فیزیکی زیادی دارند و افرادی که در حال حاضر بیمارند و آب بدن‌شان را از دست‌ داده‌اند؛ کسانی هستند که باید بیشتر به مسئله گرمای هوا توجه داشته باشند.

وی به زائران توصیه کرد: در هوای گرم مراقب بیماران و افراد مسن باشید که درون صندلی چرخ‌دار هستند، آن‌ها را به سایه منتقل کنید، لباس‌های اضافی آن‌ها را از تن خارج کنید، اطمینان حاصل کنید که جریان هوا مناسب است و به‌طور منظم بررسی کنید که درجه حرارت‌ بدن‌شان بیش از اندازه بالا نرود. اطمینان حاصل کنید که افراد مسن به تنهایی در خودروهای ثابت و یا در فضای بسته قرار نگیرند.

معاون مرکز پزشکی حج و زیارت هلال احمر با اشاره به مهم‌ترین راه‌کارهای پیشگیری از گرمازدگی ادامه داد: حجاج توصیه‌های مدیران کاروان‌ها، پزشکان مجموعه و مسئولان مرکز پزشکی حج و زیارت را حتما در نظر داشته باشند. همچنین مصرف زیاد آب و کاهش نوشیدنی‌های قندی و کافئین‌دار، پوشیدن لباس مناسب و خودداری از فعالیت‌های سنگین در دمای بالا از جمله اقداماتی است که برای پیشگیری از مشکل‌ساز شدن گرما می‌توان در نظر داشت. زائران سعی کنند که مقداری نوشیدنی سرد با خود به همراه داشته باشند و از آن استفاده کنند.

مدیر عملیات پزشکی حج ۹۶ با اشاره به اینکه گرمازدگی و غش در اثر گرما دو بیماری خطرناک هستند که در صورت گرم شدن بیش‌ از حد رخ می‌دهند؛ عنوان کرد: وقتی که بدن زائر بسیار گرم شده باشد، گرمازدگی رخ می‌دهد و در این شرایط بدن شروع به از دست دادن آب یا نمک می‌کند. از علائم رایج گرمازدگی ضعف، احساس بی حالی و از هوش رفتن، سردرد، گرفتگی ماهیچه، احساس بیماری، عرق و تشنگی شدید است. در این شرایط وقتی که بدن دیگر قادر نباشد خودش را خنک کند، دمای بدن به طور خطرناکی بالا می‌رود. البته غش کردن در اثر گرما زیاد رخ نمی‌دهد ولی در صورت اتفاق افتادن بسیار خطرناک خواهد بود. غش کردن در اثر گرمازدگی حتما نیاز به درمان پزشکی دارد و در صورت درمان نشدن کامل، علائمی همچون گیجی، تشنج و کاهش سطح هوشیاری رخ می‌دهد.

معاون مرکز پزشکی حج و زیارت تاکید کرد: در صورتی که درمان‌های خنک کننده در مدت ۳۰ دقیقه جوابگو نبود و یا اینکه زائران با علائمی همچون کاهش سطح هوشیاری مواجه شدند، حتما باید زائر به مکان مناسبی انتقال داده شود تا کمک برسد.

کولیوند با اشاره به اینکه زائران باید از همراهان مسن خود مراقبت کنند و به آنها توجه داشته باشند، گفت: به زائران توصیه می‌شود که مراقب همراهان خود به ویژه افراد مسن‌تر باشند و مطمئن شوند که این افراد می‌توانند در زمان موج گرما خود را خنک نگه‌ دارند.

وی با توصیه به زائرانی که دارو مصرف می‌کنند، گفت: حجاج می‌توانند از تمام داروهایی که برای آنها از سوی پزشک متخصص تجویز شده، استفاده کنند. البته توجه داشته باشند که برخی از این داروها می‌توانند تحمل برابر گرما را کاهش دهد.

وی همچنین گفت: اگر حجاج مجبور هستند در گرما بیرون روند، سعی کنند که در سایه قدم زنند و از کلاه، کرم ضد آفتاب و لباس رنگ روشن و گشاد استفاده کنند. از بیرون رفتن در هنگام تابش نور خورشید در گرم‌ترین ساعات روز (حوالی ظهر) خودداری کنند و طوری برنامه‌ریزی کنند که در ساعات بسیار گرم فعالیت‌های سنگین نداشته باشند.

معاون مرکز پزشکی حج وزیارت هلال احمر مهم‌ترین روش‌های به حداقل رساندن آسیب‌های پوستی و چشمی ناشی از اشعه‌ ماورای بنفش (UVR) را تشریح کرد و گفت: حجاج سعی کنند بدون حفاظت به خصوص در چهار ساعت میانی روز، در معرض تابش خورشید قرار نگیرند. آسیب‌های چشمی و پوستی هنگام بازتاب اشعه ماورای بنفش، مانند بازتاب از روی سنگ و ماسه نیز می‌تواند رخ دهد و حجاج به این نکته هم باید توجه کنند. برای کاهش این آسیب‌ها، زائران از استفاده از پوشش سر مناسب مانند کلاه لبه‌پهن و پوشش مناسب پوست مانند پیراهن‌های آستین بلند و لباس‌های گشاد ریزبافت و عینک آفتابی مناسب استفاده کنند. همچنین توصیه می‌شود که حجاج از کرم ضد آفتاب یا لوسیون‌های محافظت در برابر آفتاب با فاکتور حفاظت بالا در برابر آفتاب (حداقل SPF ۱۵) استفاده و مرتبا آن را تجدید کنند. به خصوص بعد از زمانی که در اثر استحمام و یا وضو پاک می‌شوند.

کولیوند همچنین گفت: ممکن است زائر خود دچار گرمازدگی نشود ولی مراقبت از زائران دیگری که این اتفاق برای آنها می‌افتد هم کمتر از عبادت در سرزمین وحی نیست. به این منظور چنانچه زائری با زائر گرمازده و یا دارای علائم گرمازدگی مواجه شد، بهتر است چند اقدام را مد نظر داشته باشد؛ ابتدا او را به مکان خنک انتقال دهد تا دراز بکشد. لباس‌های غیر ضروری را از تن او خارج کند. بدن او را با آب سرد خنک کند. برای این کار می‌توان از یک اسفنج خنک یا ملحفه نازک استفاده کرد. اقداماتی مانند اسپری کردن آب سرد روی بدن و یا گذاشتن کیسه یخ روی گردن و زیر بغل و پیچیدن فرد گرمازده داخل ملحفه خنک از اقداماتی است که برای فرد گرمازده می‌توان انجام داد. همچنین زائران سعی کنند فرد گرمازده به استفاده از مایعات خنک تشویق شود.