جنگ تجاری امریکا و اروپا به حوزه امنیتی سرایت نخواهد کرد
«حسین عسکری» معتقد است که جنگ تجاری میان اتحادیه اروپا و امریکا حتی اگر طولانی شود به سایر حوزه ها سرایت نخواهد کرد.
ترامپ از همان زمان انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۱۶، از توافقات تجاری آمریکا با دیگر کشورها به عنوان ضرباتی مهلک بر ساختار تولید داخلی کشورش یاد می‌کرد.
رئیس‌جمهور آمریکا در توئیتری در این زمینه نوشت: کسری تجاری ۸۰۰ میلیارد دلاری که هر سال نصیب آمریکایی‌ها می‌شود، حاصل «سیاست‌ها و توافقات تجاری بسیار احمقانه ما است. کشورهای دیگر که سال‌هاست شغل‌ها و ثروت ما را می‌برند، به حماقت رهبران آمریکا می‌خندند.»
از این رو وی روز جمعه فرمان افزایش تعرفه‌های واردات آلومینیوم و فولاد به آمریکا را امضا کرد؛ اقدامی که پیشتر مقام‌های اروپایی و برخی نهادهای بین‌المللی آن را به منزله اقدام برای «جنگ تجاری» و «جنگ تعرفه‌ای» خوانده بودند و درباره عواقب آن هشدار دادند.
به گفته یک مقام ارشد کاخ سفید، قرار است از ۲۳ مارس(۱۴ روز دیگر) تعرفه‌های اعمالی روی آلومینیوم و فولاد وارداتی به آمریکا اعمال شود. البته افزایش تعرفه واردات آلومینیوم و فولاد دو استثنا برداشته است. ترامپ دو کشور کانادا و مکزیک را که شرکای این کشور در توافقنامه «نفتا» هستند، از دایره افزایش تعرفه‌های مذکور مستثنی کرد. دلیل این اقدام رئیس‌جمهور آمریکا، ادامه داشتن مذاکرات دولت ترامپ با کانادا و مکزیک درباره تغییر دادن مفاد توافق «نفتا» است.
در این راستا مهر گفتگویی با پروفسور «حسین عسکری» استاد دانشگاه جورج واشنگتن آمریکا و مشاور پیشین وزارت دارایی عربستان سعودی تنظیم نموده که در ادامه می آید.
حسین عسکری مشاور وزیر دارایی(۱۹۷۸ میلادی) و مشاور پادشاه عربستان(ملک عبدالله) بوده و از او به عنوان معمار اقتصاد عربستان نیز یاد می کنند. بنا بر اعلام «بانک نیویورک» عسکری اولین شخصی در جهان بود که کاهش قیمت نفت به ۴۰ دلار را پیش بینی کرده بود.
عسکری استاد تجارت بین‌الملل و امور بین‌المللی دانشگاه جرج واشنگتن آمریکا و رئیس مؤسسه تحقیقات و مدیریت جهانی است و رئیس پیشین دپارتمان تجارت بین‌الملل دانشگاه جرج واشنگتن بوده است. زمینه تخصصی و بحث‌های او در دانشگاه جرج واشنگتن بر اقتصاد، توسعه سیاسی و انسانی در خاورمیانه، اختلافات و جنگ‌ها در خاورمیانه، اقتصاد سیاسی نفت و اقتصاد اسلامی متمرکز است.
از سوابق اجرایی وی می توان به دو و نیم سال فعالیت در هیئت اجرایی صندوق بین‌المللی پول اشاره کرد. او در زمینه سیاست توسعه اقتصادی، سیاست‌های نفتی و اقتصاد و تجارت بین‌الملل مشاور وزیران دارایی، رؤسای بانک‌های مرکزی، وزیران نفت و دیگر مقامات در خلیج فارس بوده است.
*همکاری آمریکا و اروپا بعد از جنگ جهانی دوم مبتنی بر رژیمهای تجاری، امنیتی و نظامی مشترک بود. ناتو یکی از این رژیم هاست. آیا تصور نمی کنید جنگ تجاری آمریکا و اروپا علاوه بر حوزه تجارت قابلیت سرایت به حوزه های نظامی و امنیتی را دارد؟
من باور ندارم که اعلامیه ترامپ به یک جنگ تجاری کامل منجر خواهد شد. اروپا همراه با دیگران با انتخاب محدودی مواجه بوده و نمی توانند آنچنان که باید تلافی کنند. تعرفه های مورد نظر ترامپ با مخالفت جمهوریخواهانی مانند سناتور «پل رایان» از ایالت ویسکانسین و سناتور «میچ مک کانل» از ایالت کنتاکی مواجه شده است.
در واقع جمهوری خواهان نگران هستند که با بروز یک جنگ تجاری بالقوه، جایگاه این حزب در انتخابات پیش روی کنگره که نوامبر ۲۰۱۸برگزار می شود، تحت تاثیر قرار گرفته و نتوانند آراء مناسبی به دست آورند. بنابراین جمهوریخواهان برای اولین بار ترامپ را تحت فشار قرار می دهند.
اما در همین حال، پایگاه اصلی ترامپ از جمله کشاورزان نارضایتی خود را اعلام خواهند کرد. زمانی که ترامپ خبرهای بد اقتصادی را بشنود در واقع او تمام خواهد شد. اقتصاد تنها چیزی است که ترامپ در حال حاضر به آن تکیه نموده و به آن جهت حفظ پست ریاست جمهوری نیاز مبرم دارد.
ترامپ امتیازات حداقلی از اتحادیه اروپا، مکزیک، چین و کانادا دریافت خواهد کرد. او در آینده ای نزدیک سخنرانی پر از ایرادی خواهد داشت که در طی آن وی در مورد تاکتیک های مذاکره ای که به وی جهت ایجاد مشاغل در امریکا و عقب نشینی از تعرفه ها کمک کرد و همچنین معرفی خود به عنوان مذاکره کننده بزرگ که وعده های انتخاباتی اش را عملی می کند یاد خواهد کرد.
با توجه به موارد بیان شده، تعرفه ها حتی اگر طولانی تر و مضرتر شوند به سایر حوزه ها به ویژه حوزه های نظامی و امنیتی سرایت نخواهند کرد. زیرا افرادی که این موسسات را اداره می کنند معقول تر از پوپولیست ها هستند. آنها در مقابل حملات علیه همکاری نظامی و امنیتی امریکا و اتحادیه اروپا مقاومت خواهند کرد.
*محبوبیت راستگرایان در اروپا خطری برای همگرایی اتحادیه اروپاست. از سوی دیگر به قدرت رسیدن راستگرایان می تواند به باز شدن دست این کشورها برای روابط تجاری مستقل و فارغ از ملاحظات اتحادیه اروپا با امریکا منجر شود. با توجه به این چشم انداز آینده اتحادیه اروپا را چگونه ارزیابی می کنید؟
شما کاملا درست می گویید، رشد جریان ناسیونالیسم یا جناح راست تهدیدی جدی علیه نهادهای اتحادیه اروپا و معماری آن خواهد بود. اما این باعث از بین رفتن سیاست های تجاری اتحادیه به عنوان یک بلوک نخواهد شد.
برای اینکه سیاست های تجاری مستقل توسعه یابد معماری اتحادیه اروپا باید در ابتدا یا حداقل در یک زمان مشخص عوض شود. شما نمی توانید شاهد اتحادیه اروپا باشید اما اعضای آن سیاست های تجاری مستقل در پیش گیرند.
*ترامپ در اولین مرحله از عقب نشینی خود از طرح تعرفه برای فولاد و آلومینیوم، استرالیا و مکزیک را مستثنی کرد. آیا این موضوع ارزش نمادین دارد؟
ترامپ سعی می کند با این کشورها با نرمی برخورد نموده و در طی مذاکرات نفتا که در حال حاضر در حال انجام است امتیازاتی به دست آورد. من مطمئن هستم او امتیازاتی به دست خواهد آورد اما اینکه آیا آنها قابل توجه هستند یا خیر را کسی نمی داند.
در نهایت کسب امتیازات توسط ترامپ هر چند اندک جنبه تبلیغاتی خواهد داشت. هر زمانی که ترامپ امتیازاتی کسب نماید هر چند کوچک باشد فوری آن را در توئیت خود منتشر نموده تا بتواند پایگاه و هواداران خود را تحت تاثیر قرار دهد.
او کسب امتیازات را با صدای بلند به عنوان بزرگترین، بهترین و زیباترین امتیازات در مذاکرات تجاری بیان خواهد کرد. پایگاه او برای چند هفته یا چند ماه این امتیازات را مورد توجه قرار می دهند؛ همانطور که آنها فاکس نیوز و توئیت رئیس جمهور را دنبال می کنند.
در کل این استثناء یک ارزش نمادین نیز دارد مخصوصا قبل از انتخابات ماه نوامبر ۲۰۱۸ و وجود این احتمال که جمهوریخواهان ممکن است کنترل کنگره را در طی انتخابات میان دوره ای کنگره از دست دهند.
*جنگهای تجاری ظاهرا همکاری تجاری را به عنوان عنصر مهم لیبرالیسم که بر صلح تاکید می کند، از بین می برد. آیا به نظر شما جنگ تجاری بین امریکا و اتحادیه اروپا ارزشهای لیبرال را تضعیف خواهد کرد؟
اگر واقعا یک جنگ تجاری کامل رخ دهد کاملا بله. اما من باور دارم که در دوره چهارساله ریاست جمهوری ترامپ و اگر مجددا انتخاب شود و اگر جمهوریخواهان همچنان بر کنگره کنترل داشته باشند ارزشهای لیبرال به طور چشمگیری تضعیف خواهند شد با یا بدون جنگ تجاری.
ترامپ و جمهوریخواهان تهدید کننده های واقعی ارزشهای لیبرال در سراسر جهان هستند.
