جعبه سیاه در چین باز می‌شود/ حمله موشکی آمریکا به سانچی دروغ است

باور کنید پیکر این‌ها برای ما مهم بود، شاید برای سایر کشورها این موضوع چندان اهمیت نداشته باشد اما در فرهنگ ما این موضوع مهم است. به رغم همه این اطلاعات اگر کوچکترین احتمال را می‌دادم فردی در موتورخانه زنده است می‌گفتم امداد را ادامه دهند. حتی به یکی از کاپیتان‌ها گفتم نظر شما چیست. او گفت باید همه علم عالم را داشته باشم که پاسخ این سوال را بدهم.

وزیر تعاون‌، کار و رفاه اجتماعی با بیان اینکه این حادثه نفت‌کش سانچی باید در ابعاد سیاسی فنی و امدادی عملیاتی تشریح شود، گفت: از همکاران خود در دولت خواستم سایتی درباره این حادثه باز کنند تا پاسخگوی سوالات باشم. گزارش جامعی از موضوع را منتشر خواهم کرد.

علی ربیعی در نشست خبری کمیته ویژه رسیدگی به حادثه نفتکش سانچی گفت: ابتدا به همه مردم ایران و خانواده‌ای جانباختگان تسلیت می‌گویم و نوع شهادت این عزیزان بر غم ما افزوده است چرا که در غربت و بطور ناگهانی فاجعه‌ای رخ داد که این عزیزان در آتش به شهادت رسیدند. مجددا مراتب تسلیت را از جانب خودم و رئیس‌جمهور عرض می‌کنم.

علاوه بر تشریح اقدامات صورت گرفته سعی می‌کنیم ابهامات مطرح شده را پاسخ دهیم. به تمام اظهارنظرهایی که در این چند روز مطرح شده، پاسخ می‌دهیم ما وظیفه روشنگری داریم و باید حقیقت اتفاق را روشن کنیم برخی با انگیزه غیرروشنگرانه نظریاتی را مطرح می‌کنند که این نوع از سلامت اطلاع‌رسانی درست نیست.
باید در ابعاد سیاسی فنی و امدادی عملیاتی تشریح شود، از همکاران خود در دولت خواستم سایتی درباره این حادثه باز کنند تا پاسخگوی سوالات باشم. گزارش جامعی از موضوع را منتشر خواهم کرد. سبقه اینگونه گزارشات را داشته‌ام در این ماجرای جانسوز هم یک گزارش تفصیلی در رابطه همه ابعاد منتشر خواهم کرد.
ساعت ۱۵.۳۰ به وقت تهران این حادثه رخ داد ما ساعت ۱۹ پس از اطلاع‌ از ماجرا گروهی را به سفارت چین فرستادیم. ساعت ۱۹.۳۰ توسط همکاران ما در سازمان بنادر و شرکت ملی نفت‌کش ستاد سه‌جانبه تشکیل شد و برای کمک‌خواهی از کشورهای همجوار و مجامع بین‌المللی آقای راستاد فعالیت خود را آغاز کرد.
درخواست کمک رسمی برای کمک ارسال شد. یکشنبه با نمایندگان وزارت خارجه، راه و شرکت ملی نفت‌کش کمیته‌ای تشکیل شد و تقریبا روز یکشنبه بعد از ظهر بعد از جلسه هیات دولت، جلسه‌ذی ربط تشکیل شد و رئیس‌جمهور نظریاتی داشتند و در نهایت کمیته‌ای با ترکیبی که امروز می‌بینیم منهای آقای برومندی کارها را انجام داد و نیرو به چین ارسال کردیم. کارشناسان ما هم عازم شانگهای شدند و در شانگهای ستادی تشکیل دادند و دولت چین یک طبقه از ستاد مدیریت بحران را به آنها اختصاص داد.
روز سه‌شنبه رئیس‌جمهور جلسه‌ای تشکیل داد. برای اینکه یک نفر تمام وقت پای کار باشد من تعیین شدم و مدام با آقای ظریف در ارتباط بودم ایشان قرار بود به چین برود بخاطر برجام اما وزیر خارجه چین آماده نبود و تلفنی صحبت کردند و معاون نخست وزیر چین مسئولیت کارها پذیرفت.
در همین رابطه سفرای چین، ژاپن و کره خواسته شدند، کمیته‌ای در شانگهای فرستاده شد. گروهی به چین و ژاپن فرستاده شد تا اگر باد کشتی را آنجا برد ما آنجا مستقر باشیم. ژاپنی‌ها هم در این رابطه اعلام آمادگی کردند.
بخاطر اینکه معطل نشویم، پروتکل را اجرا نکردیم و بدون تشریفات سیاسی عازم چین شدیم و تقریبا تا روز برگشت با فرماندهان چینی در اتاق عملیات جلسه داشتیم. کار ما در واقع تقریبا پس از اطلاع از حادثه و در ایران آغاز شد و وزیر خارجه شخصا این مساله را دنبال کردند. کشتی‌رانی و وزارت راه هم در بالاترین سطح پیگیر بودند.
درباره بازگشایی جعبه سیاه این کشتی یک سازمان بین المللی و چند کشور باید در این فرآیند دخیل باشند که ایران هم باید حضور داشته باشد. البته کار بازگشایی و بررسی جعبه سیاه در چین انجام می‌شود در حال حاضر این جعبه سیاه با حضور نمایندگان ما پلمپ شده است.
-در پاسخ به این سوال که گفته شده موقعیت‌یاب هر دو کشتی خاموش بوده و گفته می‌شود این کار به این دلیل بوده که بار کشتی غیرقانونی بوده است- این چیزی که مطرح شده مبنی بر اینکه محموله برای کره شمالی بوده ، غیر قانونی بوده ، یا آمریکا نفت‌کش را با موشک زده است، درست نیست. داستان‌سرایی‌های ژول‌ورنی صورت می‌گیرد که نشان می‌دهد مطرح‌کنندگان آنها نه آگاهی از دریا و نه اطلاعی از روابط بین الملل ندارند. اگر آمریکا موشک شکلیک کرده بود هیچ راداری در دنیا آن را رصد نمی‌کرد؟ کره جنوبی نسبت به این موضوع اعتراض نمی‌کرد؟ این چه سخنانی است که گفته می‌شود؟ شما به کشتی که با نفتکش تصادف کرده نگاه کنید کاملا محل اصابت مشخص است. همکاران من از آن کشتی که با کشتی ما تصادف کرده است، بازدید کرده‌اند. مسائل مطرح شده مبنی بر حمله موشکی آمریکا به نفت‌کش سانچی دروغ واضح است. ضمن اینکه شواهدی از اینکه جان انسان‌ها برای چینی‌ها مهم نبود مشاهده نکردیم.
از آنجا نامه‌ای به رئیس جمهور نوشتم ایشان با این موضوع موافق بودند و گفتند با آقای حجت‌الاسلام شهیدی رئیس بنیاد شهید صحبت کنم. بعد از صحبت‌های من با ایشان موافقت شد ایشان شهید خدمت محسوب شوند و سه پیکر بعد شناسایی اگر اهل تهران باشند در قطعه شهدای خدمت به خاک سپرده خواهند شد.
خسارت جبران‌ناپذیر است. خسارات معنوی زیاد بود. نمی‌شود خسارت فرزندی که دیگر پدر ندارد و زوجی که با هم سوختند را جبران کرد. مسائل حقوقی را باید پیگیری کرد خوشبختانه کشتی بیمه بود. محموله‌ای که کره جنوبی خریداری کرده بیمه بوده است.
ما بعد از بحران چند کار را در اولویت داریم یکی احقاق حقوق ماست میزان تقصیر در حال مشخص شدن است. سازمان بنادر، شرکت ملی نفت کش، وزارت خارجه این کار را دنبال می‌کنند. با رمز گشایی جعبه سیاه این کار معنادارتر است فکر نمی‌کنم قادر نباشیم احقاق حقوق کنیم. کشتی کاملا غرق شد. باید تعیین تکلیف شود. چینی‌ها گفتند تکنولوژی ورود به کشتی بیش از بیست دقیقه را ندارند زیرا سطح آن پر از مواد سمی است. مسائل خانواده شهدا را در داخل پیگیری می‌کنیم.
-چرا همان روزهای نخست گفته نشد این افراد جان سپرده‌اند،- این مسئله‌ای بود که باید فکر می‌کردیم چگونه بیان کنیم، فردای حادثه با پزشکان و کارشناسان شیمی صحبت کردم، با کاپیتان‌ها هم صحبت کردم تا تصمیم درست بگیریم. همان روز اول به صورت غیرکارشناسی به من گفتند یک موتورخانه وجود دارد که این افراد در آن جا حضور دارند، اما بعد از صحبت با کارشناسان متوجه شدم که هوای این مکان هم از عرشه تامین می‌شود و همان دودهای سمی که مشاهده کردید به داخل موتورخانه راه پیدا می‌کند.
باور کنید پیکر این‌ها برای ما مهم بود، شاید برای سایر کشورها این موضوع چندان اهمیت نداشته باشد اما در فرهنگ ما این موضوع مهم است. به رغم همه این اطلاعات اگر کوچکترین احتمال را می‌دادم فردی در موتورخانه زنده است می‌گفتم امداد را ادامه دهند. حتی به یکی از کاپیتان‌ها گفتم نظر شما چیست. او گفت باید همه علم عالم را داشته باشم که پاسخ این سوال را بدهم.
این یک تصمیم سخت بین موضوعات انسانی و فنی است، وقتی تکاورهای ما گفتند حرارت حدود ۴۰۰ درجه است من گفتم بازگردید تا حادثه دیگر رخ ندهد. من یک احتمال بسیار ضعیف را مهم می‌دانستم، اما اگر همان روز اول گفته چینی‌ها را تائید می‌کردم آیا به من نمی‌گفتید چرا به حرف چینی‌ها اعتماد کردید؟ اگر این کار را هم انجام می‌دادیم امروز صد حرف بود، می‌دانم یک رنج چند روزه به خانواده وارد شد اما باور کنید کوچکترین احتمال هم برای ما مهم بود. همین خانواده‌های داغدار نمی‌گفتند چرا اعتماد کردید؟
-آیا تجهیزات کافی در کشتی بود؟ چرا تکاوران که متخصص این کار نبودند فرستاده شدند- اتفاق در مرز ما نبود ۵ هزار تن فوم می‌خواست هر کشتی ۴تن فوم احتیاج داشت نمی‌شود این همه فوم را حمل کرد. روز اعزام تکاوران حداکثر سرعت حضورشان را پرسیدم که گفتند ۱۵ ساعت طول می‌کشد به محل حادثه برسند.
کشتی کریستال با دماغه برخورد کرده است و جداره را شکسته است. ممکن است بر اثر شدت برخورد یا عقب رفتن کشتی کریستال این مساله باعث آتش‌سوزی شده باشد.
ما در روزی که ستاد را تشکیل دادیم دلمان می‌خواست هر آنچه که در جهان است به دست بیاوریم و برای کمک به کار بگیریم. وقتی به کشور چین رفتیم و با کارشناسان متخصص صحبت کردم فهم ما از موضوع تغییر کرد. ما این جا نگران بودیم که چرا آب پاشی می‌کنند بعد فهمیدیم آن زمان، وقت آب پاشیدن بود. آنجا به ما گفتند باید بدنه را سرد کنیم بعد فوم بپاشیم زیرا یک فاجعه رخ می‌دهد. ما خواهان این بودیم که با توان بیشتری وارد قضیه شویم.
برخی از ما عادت داریم فضایی را شروع کنیم، اما ما عقد اخوتی نداریم اجازه بدهیم از مسیر سنتی به کار ادامه دهیم. آن جا که رفتیم درک و فهم ما از قضیه تغییر کردو متوجه شدم آن تصوری که ما داشتیم درباره اینکه چینی‌ها کوتاهی کردند درست نبودند. نظرات کاپیتان‌هایمان که با چشم اشک بار در جلسات شرکت می‌کردند هم همین بود.
ما امین جامعه هستیم و فارغ از مسائل سیاسی بیان می‌کنیم، وقتی ما بررسی کردیم متوجه شدیم که کارها درست انجام شده است. حدود ۲۰ کشتی در منطقه بودند، کشتی‌های ژاپنی و کره‌ای هم به کمک آمدند.
این اولین سانحه دریایی نبود ۳ماه پیش‌تر مجهزترین ناو جهان در آنجا تصادف کرده است. نقشه راه برای کشتی موجود است در آسمان هم نقشه راه است ولی برخورد دو هواپیما را هم داشتیم.
-چرا کشتی ایرانی با پرچم پاناما تردد می‌کند، آیا برجام نتوانسته گشایشی در این مورد داشته باشد؟- تحریم یک بحث است، بحث دیگر فواید بازرگانی است، حدود ۵ کشور وجود دارد که پرچم به کشورهای دیگر می‌دهند زیرا از نظر بازرگانی با صرفه است و کاملا متداول است، مشاهده کردید کشتی کریستال خدمه چینی دارد اما با پرچم هنگ کنگ تردد می‌کرده است.
تمام کشورهای منطقه گفتند هیچگونه سیگنالی وجود نداشت. اینکه می‌گویند پیامی به خدمه دادند و این پیام دو تیک خورده درست نیست.
-گفتید ورود به کشتی مقدور نیست، چطور جعبه سیاه را بیرون آوردند؟- آن روز که وارد کشتی شدند، حرارت حدود ۹۰ درجه بود. جعبه سیاه روی پل فرماندهی بود آن را که برداشتند پیکرهای روی عرشه را پیدا کردند.
فکر می‌کردیم فردای آن روز همین میزان درجه حرارت باشد بخاطر همین تکاوران را اعزام کردیم هواشناسی گفت شاید هوا خوب باشد وقتی تکاوران رسیدند درجه حرارت تا ۴۰۰ درجه رسیده بود.
شما اگر جای ما یا رئیس‌جمهور بودید می‌گفتید یک نفر پیگیر باشد. اجازه بدهید این سنت را تمرین کنیم که در حوادث یک نفر حرف بزند. من ۴ بار با آقای ظریف تلفنی حرف زدم. از ابتدا قرار بود یک نفر حرف بزند و بقیه نیایند. این که می‌گویید چرا عده‌ای غایب بودند مهم نیست همه پای کار بودند تشکیل کمیته سنت خوبی است.
این نشست آخرین نشست در این باره گزارش مفصلی با مستندات زیاد ارائه می‌دهیم و منتشر می‌کنیم دستگاه‌های مختلفی موضوع را بررسی کردند کار کمیته ادامه خواهد داشت. مسائل را پیگیری می‌کنیم رسانه‌ها به شفاف‌سازی کمک کنند به ابهاماتی که افراد غیرکارشناس و غیردلسوز می‌زنند نپردازید بحث کره شمالی یک ادعای مضحک بود هر چه بیشتر ابعاد موضوع را بگشاییم بیشتر به این مسائل دامن می‌زند.
در پاسخ به این سوال که گفته می‌شود یکی از پیکرهای پیدا شده لباس ضدحریق داشته است ای این مساله صحت دارد- من هم روز اول شنیدم گفتند شخصی لباس ضد حریق به تن کرده، اما بعدا مشخص شد این لباس ضدحریق نبوده و لباس شناوری بوده است.